maandag 17 januari 2011

Waarom 'links' bij de Statenverkiezingen een desastreuze nederlaag tegemoet gaat

Laat ik eens een voorspelling doen. Nou heb ik niet zoveel verstand van de dagelijkse politiek, ik ben geen lid van een politieke partij en heb geen ervaring in het bestuur, wel als belangenbehartiger. Dus misschien praat ik teveel vanuit mijn eigen ervaringen, maar wat vandaag gebeurt is in de Brakke Grond, op de bijeenkomst van sociaal-democratische en linksere politieke partijen en maatschappelijke organisaties, is desastreus. Ik wil graag met andere linkse mensen de strijd tegen het kabinet Rutte aangaan, niet door alleen maar negatief te doen, maar naast kritiek ook helder een eigen alternatief neer te zetten. En dat doen samen met anderen. Uit de discussie over duurzaamheid bleek, dat die alternatieven er zijn; dat je tegelijkertijd de kortzichtigheid van dit kabinet en je alternatief naar voren kunt brengen. Ik wil geen zwartkijker zijn, en met optimisme met anderen aan de slag gaan. Om met Roemer te zeggen: we moeten benadrukken wat we gemeenschappelijk hebben, en daarmee moeten we het kabinet bestrijden. Velen riepen op de bijeenkomst daartoe op. Maar...
.
Cohen en Sap met name hebben-aan de vooravond van verkiezingen- een tegenstrijdig signaal uitgezonden, dat getuigt van gebrek aan leiderschap en dat wel eens dodelijk zou kunnen blijken voor de toekomst van links in Nederland voor een langere periode. Terwijl ze aan de ene kant het kabinet bekritiseerden en benadrukten dat we niet mee moeten gaan in het zure gekanker van rechts, die de tweedeling in de samenleving bevordert en grote sociale tegenstellingen tot stand brengt, zeiden ze aan de andere kant dat er met dat rechts moet worden samengewerkt en deden daartoe voorstellen. En dat aan de vooravond van verkiezingen!

Sap betoogde omstandig hoe de zon scheen en iedereen optimistisch was, toen... er onderhandeld werd over het Paarse kabinet, dus met dezelfde VVD, een partij waarvan het actieve kader dat optreedt in openbare discussies niet nalaat iedere gelegenheid aan te grijpen om 'links' met alle communicatiemiddelen die hen ten dienste staan de keel uit te snijden. Hoezo uitgaan van eigen kracht? Dit is een zeer tegenstrijdig signaal dat mensen aan het twijfelen brengt (je eigen acherban) om er vol voor te gaan. Na de verkiezingen gaan we immers toch weer met 'ze' regeren, moet ik 'ze' nu bestrijden? De kaderleden van de linkse partijen moeten deze verkiezingsstrijd met PVV-ers en VVD-ers in de discussies aangaan terwijl hun leiders nu al zeggen: ja, maar na de verkiezingen gaan we met ze regeren. En Cohen stak ook de hand uit naar Mark Rutte en wil een onderwijspact, dus samenwerken met de huidige regering. Kaderleden zullen misschien in veel gevallen de neiging hebben, hoewel ze het er niet mee eens zijn, nu al enigzins toegevend te zijn in de discussies met rechts, je moet later toch met ze regeren. De VVD-ers en PVV-ers weten er wel raad mee, met die twijfelaars.

Dat er na de verkiezingstijd voor sociaal democraten een nieuwe situatie ontstaat snap ik. Dat ze dan toch weer compromissen met rechts zoeken, daar zijn het sociaal-democraten voor. Maar dat ook in verkiezingstijd benadrukken? De rechtse weblogs op internet en de nieuwe rechtse media op televisie, of de aanhangers van de PVV en de VVD weten er wel raad mee, met die twijfelende sociaal-democraten. Zij gaan er wel voluit voor, om alles wat links is met alle middelen in een kwaad daglicht te zetten en iedere toenadering af te wijzen. Cohen verkoopt de politiek-strategische tegenstrijdigheid van zijn beleid door de kaart van de redelijkheid te spelen: we moeten niet meegaan ind e truucs van rechts, niet framen zoals zij doen, redelijk blijven, proberen met hen in gesprek te komen, we moeten het samen oplossen. Zal dit de armen in de samenleving, die met de rug tegen de muur staan, of de middenklasse, die angstig afwacht wat de economische crisis hen nog zal brengen, overtuigen? Ik denk van niet. Ze zullen zeggen: de PvdA wil eigenlijk hetzelfde als rechts, daar vinden ze ook dat er veel waars zit in de standpunten van rechts, dus daar stem ik dan maar op. Of: alle politieke partijen zijn een pot nat, ik stem niet.

Is de in verkiezingstijd altijd optredende polarisatie in de politiek hetzelfde als sociale tegenstellingen in de maatschappij creeren, een concurrentie van allen tegen allen bevorderen? Ik vind van niet. Juist de vorming van een linkse tegenmacht die uitgaat van eigen kracht en argumenten, die alternatieven heeft voor de rechtse politiek en die daardoor de spreekbuis is van miljoenen kan mensen in de oude stadswijken en de middenklasse een alternatief bieden voor de geraffineerde combinatie van racisme, politieke en sociale uitsluiting en een schijn verdediging van rechten van de witte middenklasse die rechts propageert en zo de toenemende polarisatie in de samenleving voorkomen. Maar dan moet je wel helder zijn en de mensen die de politieke strijd aangaan een duidelijk verhaal vertellen. Weifelende mensen van links tegenover de keiharde politiek van rechts schiet niet op en betekent bij voorbaat de nederlaag. Of vinden Sap en Cohen dat er eigenlijk wel heel veel goede dingen zitten in het huidige kabinetsbeleid? Dat signaal zenden ze nu wel een beetje uit. Waarom dan op hun gestemd en niet op die rechtse partijen? Dat zullen veel mensen denken.

Piet van der Lende

Geen opmerkingen:

Een reactie posten