Nieuwe brochure over sociaal beleid en Europa

 

Onlangs heb ik een brochure geschreven "Europa en sociaal beleid. Van verzorgingsstaat naar neoliberale strafstaat“. In deze brochure wordt uitgelegd hoe het “Europees sociaal model”  onder druk van de Europese Unie werd uitgehold. Al moet daar onmiddellijk bij worden gezegd, dat de landen aangesloten bij die EU dit beleid gewild hebben. De EU coordineert wel het een en ander, maar het beleid komt uit de aangesloten landen zelf. De slogan 'het moet van Europa' is een afleidingsmanouvre, die de aandacht moet afleiden van het feit, dat de regeringen van de verschillende landen de afbraak van de sociale zekerheid zelf geinitieerd hebben. Pensioenen, werkloosheidsvergoedingen, gezondheidszorg, niets ontsnapt aan de gecoordineerde neoliberale hervormingen en de blinde soberheidspolitiek.  Deze brochure is een samenwerking van Euromarsen en Ander Europa, en verscheen in juni 2012. Je kunt hem bestellen bij de Bijstandsbond  of op de website van Ander Europa. Daar is de brochure ook te downloaden.

 

In de brochure behandel ik de geschiedenis van het sociale beleid op Europees niveau vanaf het ontstaan van de Raad van Europa en de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) Later werd dat de EEG. (De Europese Economische Gemeenschap). In de eerste fase was er de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog en het in de steigers zetten van een verzorgingsstaat met als kroon op het werk in Nederland de Algemene Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AAW) een volksverzekering tegen arbeidsongeschiktheid. In de tweede fase, vanaf de economische crisis in de zeventiger jaren van de vorige eeuw, zien we de eerste contouren van een neoliberaal beleid en het begin van de inperking van de verzorgingsstaat. Op Europees niveau besloot men, het sociale beleid te laten voor wat het was en alle aandacht te richten op het tot stand brengen van een economische eenheidsmarkt met vrije concurrentie. Een derde fase trad na 1997 in met de werkgelegenheidsstrategie en flexibilisering van de arbeidmarkt die op Europese toppen in Luxemburg werd vastgesteld en die strategie zou mede de basis vormen van de zogenaamde strategie van Lissabon die in 2000 werd vastgesteld. Flexibilisering en employability waren de toverwoorden van de nieuwe strategie. Maar de Lissabonstrategie mislukte volledig. Doelstellingen op het gebied van werkloosheidsbestrijding en toename van arbeidsparticipatie werden niet gehaald. Aan de vooravond van de economische crisis bedacht men dus de Europa 2020 strategie. Daarbij worden nieuwe stappen gezet richting harmonisatie van de verschillende sociale stelsels. Het opjagen van werklozen en van werkenden moet in alle landen het uitgangspunt worden voor de opvoering van de arbeidsproductiviteit. In de huidige fase is er een versnelling bij de invoering van dat beleid. Publieke diensten en sociale zekerheid worden verder afgebroken, armoedebestrijding is taboe op Europees niveau en de werkenden worden de zekerheden ontnomen door afschaffing van ontslagbescherming, inperking van pensioen en VUT regelingen, en andere maatregelen.  De neoliberale strafstaat wordt in meerdere landen verder ontwikkeld, ondanks het failliet van de liberale politiek.

 

Wat mij bij het schrijven van de brochure al opviel, was dat er wat betreft de invoering van het neoliberale beleid een soort stoomwals in de loop van de tijd beleidsmatig in dezelfde richting reed, ongeacht de politieke kleur van de regeringen in de verschillende landen en ongeacht de samenstellingen van de Europese Commissie en het Europese parlement.  Zonder in samenzweringsteorien te vervallen, van lokaal tot internationaal zijn ondemocratische lobbynetwerken van technocraten uit uitvoeringsinstellingen en onderzoeksinstellingen actief, die allemaal werken in de richting van de neoliberale strafstaat. Daar zijn qua politieke kleur liberalen en christen-democraten bij, maar ook socialisten. Het democratisch tekort van Europa versterkt deze tendens. In de wandelgangen van Brussel speelt zich een schimmig spel af, waarbij de technocraten en de werkgevers belangrijke spelers zijn met beslissingen waar de volkeren van Europa niets over te zeggen hebben.  

 

Een recent voorbeeld van het alsmaar ondemocratisch doorstomende neoliberale strafstaat beleid is de gang van zaken rond de Wet Werken naar Vermogen. Deze wet was bijna door de Tweede Kamer aangenomen, met steun van de PVV, maar twee dagen voor de definitieve stemming trok Wilders de stekker uit het kabinet. Toen werd de wet controversieel verklaard, hij zal per 1 januari 2013 niet worden ingevoerd. Maar Kunduz coalitie of niet, minister Kamp gaat door met zijn opjaagbeleid. Deze week kondigde hij in een verzamelbrief aan de gemeenten aan, dat elementen uit de Wet Werken naar Vermogen toch worden ingevoerd. Er worden nog meer databanken gekoppeld, nog meer sociale rechercheurs en andere politieagenten ingezet, zogenaamd om de fraude te bestrijden maar in werkelijkheid om de allesomvattende controle op de mensen die zich op de onderste treden van de maatschappelijke statusladder bevinden verder op te voeren en de stigmatisering van deze mensen verder vorm te geven, zodat ze als bliksemafleider kunnen fungeren  voor de frustraties van de middenklassen, die nu ook sterk door de bezuinigingen zullen worden getroffen. Een andere maatregel die in de verzamelbrief wordt aangekondigd is het nog maar weer eens verscherpen van het sanctiebeleid wanneer je naar het oordeel van de instanties onvoldoende meewerkte aan reintegratie. De uitkering kan in de toekomst zonder aanzien des persoons gemakkelijker worden opgeschort of stopgezet. Tot nu toe moest bij het opleggen van een sanctie rekening worden gehouden met de persoonlijke omstandigheden. In de toekomst niet verschijnen bij een oproep om over reintegratie te praten? Hup uitkering stopzetten, wie je ook bent en wat ook de reden is, en daarna kijken we wel weer verder.

 

Piet van der Lende

 

Franse werklozengroep komt naar Leiden en Amsterdam

Hoe moeten we ons bestaan verdedigen nu duizenden tot de bedelstaf worden veroordeeld

In het weekeinde van 31 maart/1 april komen twee activisten van Résistance au Travail Obligatoire (RTO) uit Parijs vertellen over hun strijd. RTO is een actiegroep/solidariteitsnetwerk dat van onderop actie voert tegen werkloosheid, precariteit en dwangarbeid.  Doorbraak organiseert beide bijeenkomsten in samenwerking met de Amsterdamse Bijstandsbond. Er zal vertaling zijn naar het Engels. Daarnaast zal er een uitleg in het Nederlands zijn.

In de nabije toekomst zullen duizenden hun uitkering verliezen. Alleen al in Amsterdam gaat het om 6000 bijstandsgerechtigden die per 1 juli hun uitkering verliezen door invoering van de toets op het huishoudinkomen. Duizenden WSW-ers komen op straat te staan door bezuinigingen op de sociale werkvoorziening. Bij invoering van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen zullen duizenden Wajongers hun uitkering verliezen en aangewezen zijn op bijstand. Mensen in de bijstand  moeten verplicht en onbetaald werken, in Leiden bijvoorbeeld in het Participatiecentrum en via participatieplaatsen. Ook in Amsterdam bestaan deze participatieplaatsen. Vrijwilligerswerk als dwangarbeid (er is geen perspectief op een reguliere baan) is per 1 januari als algemene verplichting in de bijstandswet opgenomen.

Bij deze frontale aanvallen op ons bestaan doet zich de vraag voor, wat we concreet kunnen doen om ons bestaan te verdedigen en welke acties en activiteiten we samen kunnen opzetten om te zorgen dat we straks nog te eten hebben. Het is van het grootste belang dat we onze onderlinge contacten intensiveren en acties opzetten om dat vorm te geven. Daarom hebben we de Fransen uitgenodigd die actie-ervaring hebben opgedaan in dit soort situaties.

RTO komt op voor de werklozen die dwars gezeten worden door bijvoorbeeld uitkeringsinstanties of bedrijven waar ze dwangarbeid moeten verrichten. Vaak gaat de groep daar onaangekondigd op bezoek met enkele tientallen activisten met flyers. Ze stichten onrust, proberen de verantwoordelijken aan te spreken en weigeren te vertrekken tot de kwestie is opgelost. Op deze manier hebben ze al veel mensen bijgestaan, en redelijk wat successen geboekt.

De discussie zal gaan over de vraag, wat we van de Fransen kunnen leren en hoe we internationaal ervaringen kunnen uitwisselen over allerlei actievormen. Daarbij kan het ook gaan om acties in meerdere Europese landen tegelijk te voeren tegen de Europese afbraakpolitiek, want ons dagelijks leven wordt steeds meer op Europees niveau bepaald.

De bijeenkomsten vinden plaats op 
Zaterdag 31 maart, van 20:00 tot 22:00 uur.  (Deur open om 19:30 uur).  Middelstegracht 38, Leiden
Zondag 1 april, van 13:00 tot 15:00 uur. Da Costakade 162, Amsterdam.

Zie ook http://www.doorbraak.eu

Enkele indrukken van de reportage op Canvas over armoede in de Verenigde Staten

Zaterdagavond werd op Canvas (belgie) een reportage uitgezonden over armoede en dakloosheid in de Verenigde Staten. (Zie blog van vrijdag). De reportage is gemaakt door Ramita Navai. Zij is een freelance journaliste. Ze werkt voor verschillende media. Ze schrijft onder meer voor The Independent, The Irish Times en The Sunday Herald. Navai maakte al een hele reeks reportages voor het programma Unreported World van de Britse zender Channel 4.

Naast de aangrijpende verhalen van de dak en thuislozen en de indringende beelden van de vele gedoogde illegale tentenkampen voor daklozen was duidelijk dat de overheid op geen enkele manier hulpverlenend aanwezig is om de ergste nood te lenigen. Men laat de mensen keihard barsten, tot de dood erop volgt. Veel mensen hebben honger in de Verenigde Staten. De ersgte nood wordt gelenigd door voedselcentra van (fundamentalistische) christelijke groeperingen, die dit financieren met giften van rijke Amerikanen. Uit interviews met deze organisatoren van de voedselcentra werd echter duidelijk, dat wat betreft de aantallen mensen die ze konden helpen de grens bereikt was, maar dat in 2011 het aantal daklozen waarschijnlijk nog explosief zal toenemen. Voor deze mensen is er dan helemaal niets.

In de reportage waren twee kinderen te zien, die op een gegeven moment drie dagen niet hadden gegeten. Ook werd uit het interview met hen duidelijk, dat de Amerikaanse maatschappij zich afwendt van deze mensen die in armoede leven en dat dit het hele leven van de kinderen zal beinvloeden. Ze maakten duidelijk, dat de andere kinderen op school zagen, dat ze werden opgehaald bij een opvangcentrum voor dakloze moeders, dat ze zich daarvoor schaamden, dat de andere kinderen het niet begrepen en dat ze er niet over wilden praten met de andere kinderen omdat dit pijn deed. In sommige steden slapen duizenden mensen op straat en zijn de huizen van hele wijken dichtgetimmerd omdat de banken beslag hebben gelegd en de mensen uit hun huis hebben gegooid. Er werd een familie geinterviewd die over 14 dagen haar huis moest verlaten. Geen uitkering, geen werk, niets. Wat er over 14 dagen met hen ging gebeuren was een groot zwart gat. Ik vond het in dit verband jammer dat in de reportage geen mensen werden geinterviewd die het nog wel goed hadden en hoe zij over de verarming en de miljoenen daklozen dachten.

Ook was duidelijk dat de mensen die in rijen voor de verdeelcentra van voedsel stonden, voor een groot deel betaald werk hadden. Een man zei, dat hij 7 dagen in de week werkte en nog niet genoeg verdiende om te voorzien in zijn levensonderhoud. De lonen-niet alleen voor ongeschoolde arbeid- zijn soms wel met 40% gedaald. Ook hoger opgeleiden worden slachtoffer van het Amerikaanse rauwe kapitalisme. Want ook in beroepen voor hoger opgeleiden zijn de lonen soms te laag om van te leven. De mensen die in de rij stonden wilden voor dat lage loon wel werken, want iets is beter dan helemaal niets. De toegangsvoorwaarden tot de werkloosheidsuitkeringen zijn zeer streng en velen komen daar helemaal niet voor in aanmerking. De reportage noemt harde cijfers over de armoede in de Verenigde Staten en er zijn vele schokkende beelden te zien, die ik hier niet allemaal ga beschrijven. Je kunt fotoos en teksten uit de reportage en de reportage zelf bekijken.

Wat me tenslotte nog opviel was dat er nauwelijks politiek verzet lijkt te zijn en dat de geinterviewden bij reacties op de benarde omstandigheden waarin zij leefden geen enkele vorm van maatschappij-kritiek hebben geuit. Een dakloze kwam niet verder dan: 'ik weet niet wat er aan de hand is met Amerika'. Een andere dakloze werkte dag en nacht 'om er weer bovenop te komen'. Hij geloofde nog steeds in het neoliberale propagandaverhaal dat je- als je in de penarie zit- het slechts een kwestie is van kansen grijpen, hard werken en je best doen, dan kom je er wel. Het feit dat hij al langere tijd op deze manier op straat rondzwierf had hem blijkbaar niet op andere gedachten gebracht en deed hem niet twijfelen aan het neoliberale verhaal. De mensen die werden geinterviewd leken hun lot lijdzaam te ondergaan. Iedere vorm van maatschappijkritiek is ideologisch uitgeramd. Mensen sluiten zich hooguit aan bij een van de vele christelijke (fundamentalistische) kerken, die zich beperken tot charitas.

Toch is er wel verzet, maar het lijkt te gaan om marginale acties. Zie oa de Economic Human Rights Campaign. Wanneer je de term Economic Human Rights Campaign in Google invoert, krijg je vele hits. Eerdere reportages van Maarten van Rossum voor de EO ongeveer een jaar geleden laten de schrijnende sociale toestanden in oa New York zien en deze reportages bevatten wel reacties van gegoede Amerikanen over hoe ze er over denken. Deze reportages lijken echter gemaakt voor de vreselijke gevolgen van de economische crisis echt merkbaar werden.

Ik vraag me af of we in Nederland en Europa ook deze kant opgaan. Er is een duidelijke politieke stroming in Nederland aanwezig, die aansluit bij de Amerikaanse ideologie van onverschilligheid en stigmatisering van mensen die in armoede leven en die voorstander zijn van een keiharde aanpak op de manier zoals dat in Amerika ook gebeurt, daarbij de ideologische rechtvaardiging voor dit soort onrechtvaardige toestanden overnemend. Lees op internet de reacties maar op rechtse blogs als Elsevier en Geen Stijl. De scheldpartijen zijn daar niet van de lucht. Ze zullen wel zeggen dat ze het zo niet bedoeld hebben en dat de mensen 'die het echt nodig hebben' geholpen moeten worden, daarbij tegelijkertijd en direct erachteraan verwijzend naar het laakbare gedrag van de werklozen en daklozen, die door hun eigen gedrag in moeilijkheden zijn gekomen en die 'natuurlijk' streng aangepakt moeten worden. Werkloosheid en armoede is uiteindelijk je eigen schuld en heeft niets met de inrichting vand e maatschappij en de massawerkloosheid te maken. Deze ideologische verbinding van argumenten rechtvaardigt dat duizenden in ellende leven en de beter gesitueerden (bestuurders, politici, gegoede middengroeringen) gaan met een schoon geweten over tot de orde van de dag. Het nieuwe rechtse kabinet gaat allerlei maatregelen nemen die de hulpverlening en de toegang tot sociale zekerheid weer verder inperken en dit maakt deel uit van een ontwikkeling, die al langer aan de gang is. Wat dit betreft bevinden wij ons op een soort glijdende schaal naar beneden, waar in de afgelopen jaren de sociaal-democratie ook aan meegewerkt heeft.

Piet van der Lende

'Vranckx' over de nieuwe armen van Amerika.

Wat je krijgt als je de bijstand afschaft, het sociale minimum verlaagt en de toetredingsvoorwaarden tot de sociale zekerheid steeds strenger maakt. Gaan we in Nederland met de nieuwe regering ook die kant op?

'Vranckx' op zaterdag bij Canvas (Belgie 2). Twee jaar nadat Barack Obama tot president van de Verenigde Staten verkozen werd, blijft de economische crisis nazinderen. Elke dag moeten Amerikaanse gezinnen hun huis verlaten omdat ze hun lening niet meer kunnen afbetalen. Van een goed leven met een gerespecteerde job, glijden weg in de marginaliteit. 'Vranckx' gaat op zoek naar de nieuwe armen in de Verenigde Staten. stuur dit artikel door discussieer mee in het forum.

De rijen bij de voedselbedeling zijn erg lang. Onder de wachtenden zitten heel wat mensen met een job. Ze houden zo krampachtig vast aan hun werk dat ze tot 40 procent aan loon inleveren. Liever dat dan werkloos, want de criteria om aanspraak te maken op steun van de overheid, zijn erg streng.

Er blijven nieuwe tentenkampen opduiken waar de nieuwe daklozen samenhokken. Ze zijn illegaal, maar worden gedoogd omdat er in de noodopvangcentra niet genoeg plaatsen zijn. In Nashvill is er bijvoorbeeld e´e´n opvangcentrum en maar liefst 40 tentenkampen. De economie komt langzaam uit het slop, maar het einde van de miserie is nog niet in zicht. Verwacht wordt dat de twee volgende jaren nog eens anderhalf miljoen Amerikanen hun huizen zullen moeten verlaten.

'Vranckx', zaterdag 13 november 2010 om 20.10 uur op Canvas. Belgie 2.

Een miljoen mensen die eten ophalen in een van de 1200 New Yorkse gaarkeukens of pantries. Een verslag.

Hille Hoogland, coordinator intake en ‘meer dan voedsel alleen’ bij de voedselbank Amsterdam is in het kader van een uitwisselingsprogramma een tijdje in New York geweest waar ze optrok met haar Amerikaanse collega Kristen Mancinelli.http://www.jobswap.org/2009/09/invisible-jobs/

Hieronder een citaat uit haar verslag. ' Waar ik me het meest kwaad om maak zijn  niet alleen dit soort verslagen, maar bv ook de columns van figuren als Heleen Mees in NRC Handelsblad, die betogen dat de New Yorkse arbeidsmarkt zo heerlijk flexibel is en mogelijkheden biedt voor iedereen om hogerop te komen, vooral de nieuwe migranten. En ik maak me kwaad om de mensen die dit in Nederland als voorbeeld stellen. Citaat uit de weblog: 
Donderdag mocht ik mee naar een ‘hele speciale bijeenkomst’, zo vertelde Kristen mij. Er zou iemand van de regering, van het US Department of Agriculturekomen praten over het food stamp programm, child nutrition en de toename van klanten bij food pantriesen soup kitchens.  Het bleek totaal anders te gaan dan ik had verwacht.

Geen formele vergadering, maar een informele discussie in een kerkzaaltje, met mensen van allerlei organisatie die in New York een bijdrage leveren aan bestrijden van honger. Er was veel kritiek op de werking van het Food Stamp Program. Van de ca miljoen mensen die eten ophalen in een van de 1200 New Yorkse gaarkeukens of pantries, maakt maar de helft gebruik van het  Food Stamp program. Dit had volgens aanwezigen vooral te maken met de vingerafdruk, die in New York gevraagd wordt. Mensen voelden zich als ‘crimineel’ behandeld door deze eis. En alleenstaanden konden er helemaal niet voor in aanmerking komen. Ik kwam erachter dat de Foodbank New York een grote rol speelt bij het helpen met aanvragen van food stamps en bij de verdeling van het voedsel dat via het USDA (de federale overheid) gedoneerd wordt. Daarover later meer in een blog over mijn bezoekje aan de Foodbank New York in de Bronx.

The March of the America's

Ook verschenen in Kwerk december 1999

The march of the Americas  (deel 1)

Op 16 mei jl. zijn drie vrouwen uit Philadelphia van de organi­sa­tie Kensington Welfare Rights Union bij de Bijstandsbond in Amsterdam op bezoek geweest. Van hen hoorden we hoe slecht het was voor bijstands­vrouwen in de V.S.  De uitkering is laag, je krijgt voedselbon­nen en gezondheidszorg. Als je bijstand krijgt komt de kinderbe­scherming kijken of je de kinderen wel kunt onderhouden. Bovendien krijg je maar bijstand voor 5 jaar.

Zij waren toen bezig om een mars te organise­ren, the march of the Americas, van Washington DC naar de U.N. in New York City, en vroegen of wij mee wilden doen.

Uiteindelijk zijn we met drie mensen ge­gaan: Anke van der Vliet van Bijstandsbond Amsterdam, Alida Smeekers van de Europese Anti Poverty Netwerk en Jo Bothmer van het Samen­werkingsverband Mensen zonder Betaald Werk uit Utrecht, ook namens de Europese Marsen.

­Pas de laatste week werd duidelijk dat de mars van de ene stad naar de andere ging. Er zou in tenten geslapen worden. Om gezondheidsredenen wilden wij graag slapen in een goedkoop hotel. Later bleek dat betaalbare, veilige en schone hotels moeilijk of niet te vinden zijn in de V.S.

Na alle voorberei­dingen, vliegtuig­tickets boeken, fondsen aanschrijven, gingen we 24 oktober op weg. We hadden afgesproken een dagboek bij te houden van de reis, waarvan een verslag met foto's gemaakt moet worden.

Toen we aankwamen was de mars in Princeton aangekomen. We zijn opgehaald van het vliegveld en naar de slaapplaats (bij een kerk) van de marslopers gegaan. Na de kennismaking tijdens het eten kwam er een daverend applaus omdat "de Hollanders" er nu bij kwa­men! Er waren marslopers van organi­saties uit o.a: de V.S. zelf, Zuid-Amerika, Haiti, Mexico, Canada-(Mouvement Action Chomage de Longueuil), Bolivia, Peru en Paragu­ay. Buiten de uitkeringsgerechtigden liepen ook een flink aantal mensen die gewoon werk hadden, mee. We hebben veel kontakten gemaakt. Er zou ook een meeting zijn met organi­saties, vak­bonden en de pers. De vakbonden hebben we niet gezien. ­ ­

De dag na aankomst hebben we meegelopen naar New Brunswick. Onze Nederlandse vlag is er op de auto bij gezet. We hadden het Bijstandsbond- spandoek bij ons. En ik had mijn Europese Marsen- en Feministische Vrouwentrui meegenomen. Ook hadden we veel Nederlands/Engels leesmateriaal meegenomen voor onze collega's uit Philadelphia. We zijn ook naar hun werkplek daar geweest.

We hebben veel dagen meegelopen in een zeer hoog loop-tempo. Gemiddeld liepen zo'n 75 mensen mee. De laatste dag ongeveer 300 mensen. Er was veel medewer­king van de politie, die vaak vond dat we voor een goede zaak aan het demonstreren waren. ­

Ook hebben we een sociale dienst bezocht in Philadelphia en een sociale dienst in New York, geënt op het Wisconsin-model. Volgende keer hierover meer.

Anke van der Vliet.

Duitse werklozen in aktie

In Duitsland is het verzet van uitkeringsgerechtigden heel wat
groter dan in Nederland. Op 29 oktober gingen in honderden duitse
steden werklozen de straat op. Ze protesteerden tegen het gedwon-
gen tewerkstellen van werklozen en de afbraak van de bijstand.
Het was voor het eerst dat een brede coalitie tot stand kwam van
vakbonden, ouderen, welzijnsinstellingen en zelfs sportverenigin-
gen. Het aantal deelnemers aan de afzonderlijke akties liep
uiteen van slechts een paar honderd tot een paar duizend, maar
toch. Vooralsnog lijkt in Nederland een dergelijke coalitie tegen
de afbraak van het sociale minimum met akties in zoveel steden
ondenkbaar.

In Duitsland is de Sozialhilfe, vergelijkbaar met onze bijstand,
anders opgebouwd. In Nederland bestond tot nog toe een systeem,
waarbij je een bepaald bedrag kreeg, het sociale minimum, waarvan
je alle noodzakelijke bestaanskosten moest financieren, zoals de
huur en andere vaste lasten, In Duitsland zijn de basisbedragen
lager en kun je "Mehrbedarfszuschlage' zeg maar bijzondere
bijstand krijgen voor bijvoorbeeld de huur. Bovendien bestond tot
nu toe in Duitsland een andere werkloosheidsverzekering die niet
aan een beperkt aantal jaren gebonden was, zoals de WW in Neder-
land.

Systemen groeien langzaam naar elkaar toe

Maar je zou kunnen zeggen, dat het Duitse en Nederlandse systeem
nu naar elkaar toegroeien, dezelfde kenmerken krijgen. Zouden
Duitse en Nederlandse politici veel met elkaar praten? In Neder-
land oppert men ook al een basisbedrag, 50% van het minimumloon,
dat door de gemeenten kan worden aangevuld tot bijvoorbeeld 70%.
En in Duitsland werden nieuwe bezuinigingsmaatregelen ingevoerd,
waarbij de WW werd beperkt tot twee jaar, waarna de werklozen net
als in Nederland aangewezen zijn op de bijstand. Net als in
Nederland zijn ook in Duitsland de diskussies over de mogelijke
bezuinigingen op het sociale minimum losgebarsten. Eenmalige
bijzondere bijstand werd daar al ingeperkt, terwijl bij huishou-
dens van meer dan vier personen de bijstand met 5% werd gekort.
"Mehrbedarfszuschlage" worden gekort en gelimiteerd.
Maar er is nog iets anders. In Nederland en Duitsland konden
werklozen in beperkte mate verplicht worden tot het vervullen van
gemeenschapstaken, zoals in de banenpool. Dat mag alleen als dat
werk "aanvullende" arbeid is. Dus als het geen bestaande betaalde
arbeid verdringt, en geen werk is dat al door werkenden met een
gewoon loon gedaan wordt. In Duitsland sprak men daarbij van
"zus„tzlicher Arbeit".
De Duitse regering nu, wil deze laatste bepaling met ingang van 1
januari 1994 schrappen.... Werklozen worden sterker onder druk
gezet om gemeenschapstaken te aanvaarden, zoals bij de stadsrei-
niging, bij de groenvoorzieningen, bij sportverenigingen en
badhuizen, of als hulpkracht in ziekenhuizen. Op straffe van
eerst een korting, en later stopzetting van de uitkering.
Bij deze gedwongen tewerkstelling ontbreekt een cao en sociale
verzekeringen. De aanvulling op de uitkering bedraagt soms 1tot 3
mark per uur, terwijl de mensen met een reguliere baan worden
ontslagen.

19 oktober:
"dag van de werklozen"

Op 19 oktober gingen in honderden Duitse steden de mensen de
straat op om tegen bovengenoemde plannen te demonstreren. De
akties werden georganiseerd door bonte samenwerkingsverbanden van
vakbonden, kerkelijke groepen en werklozenorganisaties, zoals het
ALV (Landesverband des Arbeitslosen Verbandes) en vele lokale
groepen, van sportverenigingen tot welzijnsinstellingen. Die dag
was het "wereldspaardag". De initiatiefnemers van de akties
doopten deze dag om tot "dag van de werklozen".
De wereldspaardag is bijzonder geschikt het vraagstuk van rijkdom
en armoede aan de orde te stellen. Op de dag zelf werden onder-
meer demonstratief spaarvarkens geslacht, want mensen in de
bijstand kunnen niet sparen. In Frankfurt am Main werden symbo-
lisch honderd mark biljetten van de sociale dienst naar de banken
gedragen. Om duidelijk te maken, wie het meest profiteren van
bovenstaande maatregelen. Alleen al in Mecklenburg Vorpommern
waren er meer dan 120 manifestaties.

In Berlijn vonden theateropvoeringen plaats. Er werd een drijf-
jacht op werklozen georganiseerd, de verzorgingsstaat werd ten
grave gedragen, en men liep demonstratief in zak en as.
In een verklaring schreef de co”rdinatie van werklozengroepen uit
de vakbonden, dat door de kortingen op de WW en bijstand miljoe-
nen mensen de armoede ingedreven worden. Als de plannen doorgaan,
zullen op 1 april 1994 290.000 langdurig werklozen uit de WW in
de bijstand verdwijnen. "Ze willen, dat we onze hoop verliezen,
maar ze moeten erop rekenen, dat we ons geduld verliezen".
Duitse werklozengroepen (Bundesarbeitsgruppen der Initiativen
gegen Arbeitslosigkeit und Armut) spraken zich eind oktober
nogmaals uit tegen iedere vorm van dwangarbeid, alsmede tegen het
scheppen van een arbeidsmarkt met onderbetaalde werknemers en
riepen op tot verder verzet.
Voor ons in Nederland geldt: gezien de tendens tot het naar
elkaar toegroeien van het Nederlandse en Duitse systeem zijn we
gewaarschuwd!

In een volgende KABAM laten we weten hoe het in Duitsland is
afgelopen.

Piet van der Lende