Oproep aan bijstandsgerechtigden de vaak slechte behandeling door klantmanagers te melden

 10-07-2024. De Bijstandsbond roept bijstandsgerechtigden in den lande op de vaal slechte behandeling door klantmanagers te melden voor een klachtenboek waarin wij de praktijken in de diverse gemeenten aan de kaak stellen. In Amsterdam hebben wij de ervaring, dat sommige klantmanagers zieken en arbeidsongeschikten zwaar onder druk zetten toch vrijwilligerswerk te doen. Hoewel de verplichte tegenprestatie in Amsterdam officieel niet uitgevoerd wordt, is vrijwilligerswerk in veel gevallen toch verplicht. Daarnaast worden bijstandsgerechtigden die niet arbeidsongeschikt zijn onder druk gezet ieder flexibel (deeltijd) baantje te aanvaarden tegen een lage beloning, ook als je een hogere opleiding hebt, en er wordt vaak voorbijgegaan aan de eigen wensen van de bijstandsgerechtigde. Bijstandsgerechtigden die weliswaar niet ziek zijn maar al lang in de bijstand zitten en tegen hun pensioen aanzitten, moeten toch solliciteren ook al is het perspectief op een baan nihil. Niet alleen uit Amsterdam, ook uit andere gemeenten krijgen wij klachten. Met de samenstelling van een klachtenboek hopen wij o.a. via publiciteit te bereiken, dat er eindelijk iets aan de misstanden wordt gedaan. Wij adviseren bijstandsgerechtigden in dergelijke situaties en gaan in Amsterdam mee naar gesprekken met ambtenaren.

Hieronder een voorbeeld van de vaak schandelijke praktijken.

Er komt een man op het spreekuur die praktisch blind is, autistisch, hij heeft veel meegemaakt. Hij was verslaafd en is sinds twee jaar clean. Hij heeft ptss. (Posttraumatisch stress syndroom) Hij slikt 6 medicijnen om psychisch op de been te blijven. Hij zit 30 jaar in de bijstand. Hij moet van de klantmanager verplicht vrijwilligerswerk doen. De tuin onderhouden in een bejaardencentrum. Gelukkig hebben ze daar begrip voor zijn situatie en hoef hij niet veel te doen. Omdat hij bijna blind is kan hij de planten en het onkruid niet zien en niet in de tuin werken. Die situatie bestaat al een jaar. Nu wordt hij opgeroepen door de klantmanager die zegt: 'Je moet ander vrijwilligerswerk erbij doen'. De klantmanager zegt dat het verplicht is maar zet niks op papier, geen beschikking, geen contract helemaal niets. Zonder rekening te houden met de mogelijkheden van betrokkene wordt hij onder druk gezet om vrijwilligerswerk te doen. De man heeft tegen zijn klantmanager gezegd dat hij gekeurd wil worden. Maar de klantmanager weigert dat. 'We keuren alleen mensen die nog kans hebben op betaald werk en dat is bij jouw niet het geval. Keuringen zijn duur. Een keuring kost 4000 euro'. De man is bang dat hij terugvalt in de verslaving. Wij adviseren de man contact op te nemen met de huisarts en dat hij zich ziek moet melden. Wij gaan met hem mee naar de gesprekken met ambtenaren.

Dit is slechts een van de vele voorbeelden die bij ons binnenkomen. Meld aan ons wat jij hebt meegemaakt, dan kunnen we het aan de kaak stellen.

Bijstandsbond

020-6898806

info@bijstandsbond.org

De Bijstandsbond dingt in 2024 mee voor de Omarmprijs.

De Bijstandsbond dingt in 2024 mee voor de Omarmprijs.

De omarmprijs beloont initiatieven op het gebied van armoedebestrijding in Amsterdam. Het is een initiatief van PACT voor Amsterdam. Het PACT voor Amsterdam is het platform tegen de armoede. Van 17 juni tot 17 juli is er een stemronde, waarbij mensen kunnen stemmen op het initiatief dat ze het leukst vinden. De kandidaten zijn verdeeld in 3 categoriën. In elk van de categoriën kun je je stem uitbrengen. Je moet alledrie de categoriën invullen!. Dus je moet eerst uitzoeken welke kandidaten in de verschillende categoriën je kiest. De Bijstandsbond zit in de categorie 2 'Iedereen doet mee´.Je kunt op ons stemmen door deze link te volgen: https://www.pact-amsterdam.nl/. Ook mensen van buiten Amsterdam mogen stemmen!. Drie winnaars ontvangen op 13 oktober een prijs. De hoofdprijs is 5000 euro, de andere twee winnaars ontvangen elk 2500 euro om hun werkzaamheden mee voort te zetten. De Bijstandsbond doet mee omdat het de organisatie veel publiciteit oplevert en als we een van de prijzen winnen kunnen we nog meer doen om de belangen van mensen met een minimum inkomen te behartigen. Wij doen een voorstel voor het stemmen in andere categoriën maar je kunt natuurlijk ook op een andere project/organisatie stemmen!

Er zijn drie categoriën

1. Gelijke kansen voor jongeren en kinderen. In deze categorie vinden wij The Village Academy wel symphatiek. Kunstcollectief voor Jongeren coacht en traint 50 jonge kunstenaars (18-27 jaar) om via edutainment informatie door te geven aan jongeren op scholen, buurtcentra en podia. Ze helpen jongeren financieel vrij te worden door hen te begeleiden naar een gezonde relatie met geld en hen te ontwikkelen als peers of sleutelfiguren.

2. Iedereen doet mee. In deze categorie zit de Vereniging Bijstandsbond. De Bijstandsbond is een belangenorganisatie voor mensen met een minimuminkomen en biedt gratis inloopspreekuren aan voor advies en hulp. Ze lobbyen bij de overheid voor verbeteringen op basis van de ervaringen uit hun spreekuren en organiseren acties en bijeenkomsten.Stem op ons!

3. Iedereen perspectief. In deze categorie vinden wij Mundo Younido wel symphatiek. Mundo Younido richt zich op het ondersteunen van daklozen en kwetsbare groepen door middel van kleding, voedsel en persoonlijke aandacht. Oprichter Patricia’s missie is om een compassie volle en menswaardige wereld te creëren, geïnspireerd door haar wereldwijde reizen en ervaringen.

Ga stemmen op https://www.pact-amsterdam.nl!

Klik hier om je stem uit te brengen.

Vriendelijk groet,

Piet van der Lende

Sociale Dienst Amsterdam houdt 300 euro in maar weet niet waarom

 Artikel in de MUG in de rubriek » PRO Deo « MUG van juni 2024 blz 28. Auteur: Erik van Erp.

Geld 'reserveren' in de bijstand: mag dat?

Max is een alleenstaande ouder met een jong kind. Hij zit in de bijstand en werkt tien uur per week in een bakkerszaak. Van de gemeente krijgt hij een zogeheten aanvulling op zijn bij­ standsuitkering. Het inkomen uit zijn werk in de bakkerszaak is elke maand 340 euro. Maar het bedrag dat hij als aanvulling van de gemeente krijgt, is elke maand anders.

Max werd er gek van: telkens een ander bedrag op het maandelijkse overzicht van de gemeente. Na verloop van tijd werd er in het schriftelijke overzicht van de aanvulling op de bijstand eenmalig een bedrag van 300 euro 'gereserveerd'. Die 300 euro werd dus gekort op de uitkering, zonder dat duidelijk werd gemaakt waarom dat gebeurde.

Een bijstandsuitkering is geen vetpot en Max kon die 300 euro eigenlijk niet missen. Dus ging hij in bezwaar, zoals het heet als je het niet eens bent met een beslis­ sing van de gemeente. Samen met advocaat Marc van Hoof.

Tijdens de telefonische hoorzit­ting tussen ambtenaren van de gemeente en advocaat Van Hoof wilde de gemeente geen toelich­ting geven op haar standpunt, zo bleek uit een reactie van een van de ambtenaren. 'U leest straks wel in onze beslissing op bezwaar wat ons standpunt is.'

Van Hoof was daar niet over te spreken. 'In een hoorzit­ ting word je geacht standpunten uit te wisselen.' Maar goed, Van Hoof kon we!duidelijk maken waarom hij die 300 euro wilde hebben voor zijn client Max.

De uitkomst van de hoorzitting was dat het bezwaar ongegrond werd verklaard. Oat wil zeggen dat Van Hoof geen gelijk kreeg. Maar wat bleek: ook de gemeente wist eigenlijk niet waarom ze die 300 euro van Max had gereserveerd en daarom werd die 300 euro alsnog aan Max overgemaakt.

Advocaat Van Hoof is bijzonder ontevreden over de handelwijze van de gemeente. 'Om te beginnen hebben ze hun administratie niet op orde met die maandelijkse aanvullingsuitkering van Max. Daarna korten ze zonder toelichting 300 euro als een soort zekerheid voor als Max mogelijk iets zou moeten betalen. En als klap op de vuurpijl weten ze niet eens waarom ze die 300 euro heb­ben gereserveerd.'

Marc van Hoof is advocaat re Amsterdam

Opmerkingen over de rechtse regering Wilders

 Solidariteit - Commentaar 512 - 19 mei 2024

Opmerkingen over de rechtse regering Wilders

Piet van der Lende

Maandenlang sleepten de onderhandelingen over een nieuwe kabinet zich voort. Hoewel vooral naar buiten kwam hoe streng de regels over migratie moeten zijn en de meningsverschillen daarover, blijken met name VVD en PVV het niet eens te kunnen worden over de bezuinigingen op de overheidsuitgaven, Hoe dan ook, uiteindelijk ligt er vijf maanden na de verkiezingen een rechts tot extreemrechts akkoord.

In de noodzakelijke maatregelen om de klimaatveranderingen tegen te gaan, treden vertragingen op. Van de sociale maatregelen die Wilders aankondigde, is weinig terechtgekomen. Halvering van het eigen risico is op de lange baan geschoven. Verhoging van minimumloon en uitkeringen is niet aan de orde. De mogelijkheden voor nieuwe migranten om legaal in Nederland te verblijven, worden vrijwel afgeschaft. Het aantal arbeidsmigranten wordt gehalveerd en er komt een asiel stop. Vanaf volgend jaar volgt een bezuiniging van honderd miljoen op het gemeentelijk bijstandsbudget.

Recht en orde

Het akkoord toont een 'recht en orde' ideologie die tot uitdrukking komt in bijvoorbeeld de sociale zekerheid. Te verwachten is dat de toetredingsvoorwaarden tot sociale zekerheidswetten, vooral de bijstand, worden aangescherpt. De aantallen daklozen zonder reguliere inkomsten en mensen zonder verblijfsvergunningen zullen explosief stijgen. De Participatie wet blijft, wie geen tegenprestatie levert (onbetaald werk) krijgt geen uitkering. De opsporing van fraude zal geen maatwerk kennen, ook na kleine vergissingen en overtredingen volgen strenge boetes - algoritmen zullen een hoge vlucht nemen.
Kortom, wie van een loon of uitkering afhankelijk is, kan van de nieuwe regering niet veel goeds verwachten.

Met veel sociale groepen is de racistische Wilders in oorlog. Moslims, zwarte mensen, hun collega's van kleur, uitkeringsgerechtigden en wie rond het minimumloon verdienen, gaan een onzekere toekomst tegemoet. Belastingverlagingen zullen de laagste inkomens niet helpen, alleen al omdat ze nauwelijks belasting betalen. Banen zullen verdwijnen door forse bezuinigingen op het ambtenarenapparaat en bijvoorbeeld in de cultuur- en kunstsector en bij de publieke omroep. Alleen al de laatste wacht een bezuiniging van honderd miljoen euro. De PVV haat hun 'eenzijdigheid'.

Platform economie

Nieuwsgierig hoe de VVD zich verbindt aan extreemrechts en hoe dat intern uitpakt, blijft een specifieke interne tegenstelling uit beeld. Namelijk over de moderne platform economie. Deze bestaat uit het leveren van diensten en goederen via digitale platforms, zoals eten bestellen via een app, een wasmachine via een webwinkel en een freelancer die een klus vindt via een 'freelancer platform'.
Die digitale platforms doen niets anders dan vraag en het versnipperde aanbod bij elkaar te brengen met behulp van digitale (internet) technieken en algoritmes. Voorbeelden zijn ook Google, Apple en Facebook, digitale platforms die handelen in data en informatie en advertentie-inkomsten hebben.
Veel kleine ondernemingen hebben verhoudingsgewijs meer kosten dan de economische platforms die geen dure huur voor het winkelpand kennen en geen voorraden hoeven aan te houden. Specialisatie biedt geen oplossing. Want via Bol.com is alles te bestellen. Vlot geleverd.

Maar niet alleen de kleine middenstand komt onder druk te staan, ook winkelketens raken in moeilijkheden. Het concept van een reeks winkels - kopen en afrekenen bij de kassa - is voor een deel verouderd. Het deel van de middenstand dat floreert, heeft zich aangesloten op de platform economie, zoals in de horeca. In Amsterdam bijvoorbeeld is wel in 'iedere straat' een kapper te vinden of een schoonheidssalon. Dat betekent onder meer dat er bedrijven zijn die kopje onder dreigen te gaan en andere profiteren van de moderne ontwikkelingen. Bedrijven die het hoofd financieel nauwelijks boven water kunnen houden, zullen dus andere overheidsmaatregelen willen dan die van de actuele ontwikkelingen profiteren.

Wilders en VVD

De VVD wordt bijna verscheurd door de tegenstelling tussen degenen die het neoliberale beleid van Rutte willen voortzetten, dus rigoureuze bezuinigingen om geld over te hevelen naar de technologisch geavanceerde bedrijven in de platform economie. Dus handhaving van de technologische fondsen en beperking van de sociale zekerheid, volgens de klassieke modellen van de VVD. Dus ook voortzetting van de privatiseringen, verhoging indirecte en verlaging van de directe belastingen, enzovoort. Het Nederlandse op de export gerichte verdienmodel, waarbij technologisch geavanceerde bedrijven de concurrentie met bedrijven in andere landen aangaan met (financiële) steun van de overheid.
Maar daar staat de groep klassiek liberalen tegenover. Zij willen de bescherming van het binnenlands kapitaal door belastingverlagingen, geen grote bezuinigingen, steun aan de noodlijdende middenstand in plaats van de grote technologiefondsen. Wilders grijpt de tegenstellingen aan door bescherming van binnenlands kapitaal te eisen, terwijl hij met de mond belijdt dat hij geen grote bezuinigingen wil en de noodlijdende middenstand door belastingverlagingen wenst te steunen.

Overigens,voordat zo'n dertien jaar geleden Rutte aan de macht kwam, had hij op het nippertje gewonnen van Rita Verdonk die haar ogen richtte op de middenstand en het binnenlands kapitaal. Er is dus sprake van een oude tegenstelling die mogelijk Wilders in rechtse kringen verkiezingssteun heeft geboden.

Publiek debat

Deze tegenstellingen in het moderne kapitalisme beïnvloeden het publieke debat. Veel bedrijven die tegen het beleid van Rutte waren, gebruiken dezelfde strategie als die in de tabaksindustrie. Ze brengen zoveel mogelijk desinformatie om twijfels te zaaien. Dat zien we nu in het Nederlandse klimaatdebat gebeuren. Het gaat dan met name om twijfels aan wetenschappelijk onderzoek naar schadelijke effecten. En daarmee stellen zij de miljarden ter discussie die in technologische en klimaat fondsen worden gestoken. Dus in feite betwisten ze de overdracht van staatskapitaal naar technologisch geavanceerde bedrijven en eisen zij bescherming van en steun aan het binnenlands kapitaal.

We kunnen de tegenstellingen zien als een strategie, waarin zowel de bedrijven die ten onder dreigen te gaan in de platform economie als de bedrijven die moeten voldoen aan strenge milieueisen (waardoor ze hoge kosten hebben), scepsis verspreiden over het klimaat en Europese samenwerking.
Een groeiende oppositie tegen het huidige Nederlandse verdienmodel van dertien jaar Rutte. De PVV speelt daar handig op in, onder andere met het alternatief dat de kapitalistische concurrentie-economie versterkt door lastenverlichting, het einde van subsidies voor groene energie en de beperking van de migratie. Maar enerzijds zullen bedrijven uit Nederland vertrekken en anderzijds houden bedrijven met problemen die ook na de lastenverlichting. Zij zullen arbeid(st)ers moeten ontslaan. De financialisering van de economie hangt als een molensteen om de nek van winkelbedrijven die torenhoge huren moeten betalen. Met als aannemelijk gevolg: massa-werkloosheid.

Orban

Binnen de kaders van de kapitalistische concurrentie-economie lijkt geen werkelijke oplossing te bestaan voor de grote problemen van deze tijd en zeker niet door de komende rechtse regering. Nodig is: een controle op of nationalisatie van de grote platforms - afromen van hun duizelingwekkende winsten en zo klimaatmaatregelen financieren - socialisering van de publieke taken die in dertig jaar neoliberalisme geprivatiseerd zijn. Niet verrassend ontbreken deze maatregelen in het regeerakkoord. Dat is sociaaleconomisch een compromis om a) de tegenstellingen in de platform economie te overbruggen en b) goedkope arbeid voor alle bedrijven te handhaven. Protest tegen deze en andere regeringsmaatregelen zal te maken krijgen met een toenemende repressie.

Zoals bekend beschouwt Wilders de Hongaarse president Orban van Hongarije als een leermeester. Laten we niet vergeten dat Orban in 2015 een op arbeid gebaseerde welvaartsmaatschappij bepleitte en later dwangarbeid in werkkampen invoerde voor 'lastige' werklozen.

Dit is nummer 512 van Solidariteitcommentaar. We brengen veertiendaags een e-mail uit met brandend commentaar op actuele ontwikkelingen. Het commentaar verschijnt eveneens op onze webstek solidariteit.nl. De versie op de webstek is opgemaakt en eenvoudig te printen.
Vrienden en bekenden zijn welkom en kunnen zich gratis abonneren op ons elektronisch commentaar: solidariteit.nl/webzine.html. Opzeggen kan daar ook.
Of mail ons via redactie@solidariteit.nl.

Enkele opmerkingen over de FNV, de pensioenwet en de PVV

Onenigheid over de nieuwe pensioenwet suddert door in de nieuwe coalitie tussen PVV, BBB, NSC en VVD. Geen tekst in het regeerakkoord. Protesten van de FNV tegen alleen de pensioenwet zullen leiden tot versterking van de PVV.

Op woensdag 17 januari 2024 publiceerde NOS Nieuws het volgende artikel: ‘Discussie pensioenwet laait weer op door NSC, BBB en PVV’. Citaat uit het artikel: ‘De discussie over de nieuwe pensioenwet, de Wet toekomst pensioenen, laait opnieuw op in de Tweede Kamer. NSC, BBB en PVV hebben grote kritiek en stellen voor de wet op belangrijke onderdelen te wijzigen, zo bleek tijdens een Kamerdebat’. Lees verder.... Er was dus grote onenigheid tussen de VVD aan de ene kant, die de pensioenwet steunt, en aan de andere kant BBB, NSC en PVV.

In de loop van 2024 kondigden de vakbonden grote acties aan op het gebied van de pensioenen. Het gaat dan met name over het vroegpensioen voor mensen met zwaar werk. De Regeling Vervroegd uittreden verloopt, en een nieuwe is nog niet afgesproken. De FNV is nu in actie voor een nieuwe regeling.

Woensdag 15 mei 2024 bleken de onderhandelingen over het nieuwe regeerakkoord langer te duren dan verwacht. Men had een ‘bijna akkoord’. De redenen van de vertraging leken onduidelijk, maar de NOS zei in haar liveblog over de onderhandelingen het volgende. 'VVD en NSC wijzen achter de schermen naar elkaar. Volgens bronnen is er vandaag aan de onderhandelingstafel in ieder geval nog gesteggeld over de pensioenen. Eerder was de verwachting dat de onderhandelaars tot het begin van de middag nodig zouden hebben.

Aangezien de voorspellingen van de NOS ‘volgens bronnen’ over onderdelen van het akkoord nog voor het akkoord bekend was, allemaal bleken te kloppen, zou het bovenstaande ook wel eens kunnen kloppen. Verder was in het nieuws, dat er één zinnetje in het akkoord stond over de pensioenen, en dat daar dus over dat ene zinnetje, drie uur gepraat zou zijn. In het akkoord zoals dat gepubliceerd werd stond echter NIETS over de pensioenen. Hebben ze dat ene zinnetje maar weggelaten, omdat ze het niet eens konden worden?

Ik zie het volgende scenario al voor me. De FNV protesteert tegen de pensioenregelingen, met voorbijzien aan de repressie van de nieuwe extreem rechtse regering die er zeker gaat komen, de PVV schaart zich vervolgens bij het conflict in het extra parlementaire kabinet achter de FNV, er komt een kabinetscrisis en nieuwe verkiezingen, en de PVV gaat naar 50 zetels met de stemmen van de gepensioneerden. Dit gaat gebeuren wanneer er geen brede protestcoalitie tegen de PVV-regering komt, die alle repressieve aspecten van de nieuwe coalitie aan de orde stelt in hun onderlinge samenhang, waarbij de PVV genoemd wordt wat zij in werkelijkheid is.

Wat nu gebeurt is dat de specifieke belangengroepen allemaal in hun kritiek hun eigen thema’s aan de orde stellen. De FNV bonden zetten zich schrap tegen de bezuinigingen, en het gebrek aan maatregelen die nodig zijn om bestaanszekerheid te verbeteren maar noemen de komende regering Wilders niet wat zij is en stellen bijvoorbeeld de afbraak van de democratie en de komende repressie niet aan de orde.

Piet van der Lende

nieuwe manier van inzien van het dossier bij WPI (Sociale dienst)

Amsterdam gaat over op nieuwe ICT ondersteuning voor de re-integratieactiviteiten; daarbij wordt het ook mogelijk voor Amsterdammers om zelf hun eigen dossier (de eigen gegevens, toegezonden brieven, etc.) digitaal via internet in te zien via hun DigID; het systeem wordt verder ontwikkeld, waardoor het in de toekomst ook mogelijk kan worden om de voortgang van aanvragen te zien. Dit betekent overigens niet dat dit de enige manier zal worden om gegevens in te zien, wetende dat niet iedereen DigID heeft. Op wat voor termijn dit alles gerealiseerd gaat worden weet ik niet. Ook niet of bijvoorbeeld rapaportages van klantbegeleiders en/of inkomensconsuleten of uitslagen van keuringen digitaal zullen zijn in te zien. Ik weet ook niet of er dingen zijn die je digitaal via internet kunt wijzigen en of je via deze weg ook kunt communiceren met ambtenaren via bijvoorbeeld een chatbox.

Piet

Frustrerende ervaringen met de overheid en het energie noodfonds. Ga in bezwaar als je het er niet mee eens bent!

 Steeds meer gaat de overheid ertoe over, de uitvoering van de werkzaamheden uit te besteden aan stichtingen, waarbij het maar de vraag is, of de Algemene Wet Bestuursrecht van toepassing is en en er bezwaar en beroepsmogelijkheden open staan. Een voorbeeld is de stichting van het Inlichtingenbureau, dat gegevens van uitkeringsgerechtigden verstrekt aan gemeenten en ook door gemeenten is opgezet. Het is een belangrijk knooppunt bij de opsporing van fraude en de beoordeling van aanvragen van een uitkering of de uitvoering van regelingen, zoals kwijtschelding van gemeentelijke heffingen. Het inlichtingenbureau is een stichting en is dus behalve indirect aan de gemeenten die haar hebben opgericht aan niemand verantwoording verschuldigd. 

Noodfonds energie. 

De regering en de energiemaatschappijen hebben een noodfonds energie ingesteld voor minima, die vanwege de sterk verhoogde prijzen van energie een te groot deel van hun inkomen aan energie moeten besteden. Ook het Tijdelijk Noodfonds Energie is een onafhankelijke privaatrechtelijke stichting. Budget Energie, Eneco, ENGIE, Essent, Greenchoice, Innova Energie, Pure Energie, Vattenfall en Vrij op Naam hebben geld gegeven aan het fonds. Ook de Rijksoverheid steunt het Noodfonds met een subsidie. Het noodfonds zegt tegen mensen die het niet eens zijn met de beslssing van het fonds, dat bezwaar en beroepsmogelijkheden op grond van de Algemene Wet bestuursrecht niet van toepassing zijn. Wel heeft het noodfonds een mogelijkheid voor ‘herziening’ waarbij ze nog een keer naar je gegevens kijken. Maar wij zijn van mening, dat de Algemene Wet Bestuursrecht wel degelijk van toepassing is.  Het is wat dit betreft een voorziening voor de minima, die door de overheid is ingesteld. Jurisprudentie wijst uit, dat in sommige gevallen stichtingen wel degelijk onder de wet vallen, bijvoorbeeld als de overheid er een substantieel bedrag in steekt en er een regeling voor is gemaakt. Dus ga wel in bezwaar en daarna eventueel naar de rechter als je het er niet mee eens bent! Al heeft de rechter over dit noodfonds voorzover wij weten nog geen uitspraak gedaan. Maar het is de moeite waard om het te proberen. Er zijn bijvoorbeeld mensen, die het niet eens zijn met de beslissing van het noodfonds, omdat ze nu een betrekkelijk laag bedrag aan energie betalen, waarop de beslissing van het noodfonds is gebaseerd, maar sommige mensen verwachten dat ze meer gebruiken en vrezen, dat ze aan het eind van het jaar een hoog bedrag moeten bijbetalen. Daarmee wordt in het noodfonds geen rekening gehouden. 

Deze trend van stichtingen die overheidstaken uitvoeren compliceert de toepassing van de Algemen Eet Bestuursrecht en het gevaar bestaat van uitholling van de rechten van burgers bij overheidsbesluiten en de besteding van geld door de overheid. Medezeggeschaps instellingen zijn vaak niet van toepassing en als derechter beslist dat de AWB niet van toepassing is, hebt je als burger minder rechten. Kortom: een uitholling van de democratie dreigt Heb je voorbeelden van beroepsprocedures bij stichtingen laat het ons dan weten, dan kunnen we kennis verzamelen en ertegen ageren als de AWB niet van toepassing is. 

Bijstandsbond,

Piet van der Lende

Petar Kapralov

De Sociale Dienst en participweren vanuit de bijstand. Een reactie op een brief van wethouder Groot Wassink van Amsterdam

Op 4 maart 2024 stuurde wethouder Groot Wassink van Amsterdam een raadsinformatiebrief naar de gemeenteraad getiteld ‘Proces visie participeren vanuit de bijstand’. In de brief worden uitgangspunten geformuleerd voor overleg met sociale en lokale partners om in samenwerking met WPI te komen tot activering van mensen in de bijstand. 

Het is een vaag stuk, waaruit niet blijkt wat de wethouder nu precies wil. Samenwerking met lokale partners wordt genoemd, maar niet wie dat dan volgens de wethouder moeten zijn. Wij vinden, uitgangspunt moet zijn dat vrijwilligerswerk, het volgen van een therapie, deelname aan cursussen en gespreksgroepen vrijwillig moet zijn. Druk vanuit de WPI moet niet uitgeoefend worden. Toch ziet de wethouder het vrijwilligerswerk en allerlei andere activiteiten in het verlengde van de gang naar betaald werk, het is daarvoor een opstapje. Hij erkent niet echt dat voor het overgrote deel van de bijstandsgerechtigden betaald werk nooit meer weggelegd zal zijn en dat daar dan ook niet naar gestreefd moet worden. Verder: er mag geen relatie bestaan tussen het wel of niet deelnemen aan bovengenoemde activiteiten en het recht op een bijstandsuitkering. Daar mag bij bijstandsgerechtigden die niet weg naar betaald werk op kunnen gaan, niet aan de orde zijn. Wij vrezen, dat die druk toch uitgeoefend gaat worden. Onze ervaring is, dat er klantmanagers zijn, die weinig ervaring of kennis hebben in het omgaan met arbeidsongeschikten in de bijstand en die toch druk uitoefenen en weinig ruimte laten voor initiatieven van de bijstandsgerechtigde zelf. Daarbij plaatsen wij vraagtekens bij de communicatie tussen de hogere en lagere niveaus van WPI. We komen af en toe een klantmanager tegen die in feite zijn eigen regeltjes maakt. Daarnaast beschikken de klantmanagers maar beperkt over een sociale kaart van Amsterdam. Zij kunnen de bijstandsgerechtigde vaak niet zo goed adviseren.  Bovendien is het de vraag, of bijstandsgerechtigden wel verantwoording moeten afleggen aan klantmanagers over het vrijwilligerswerk dat zij doen of bijvoorbeeld de therapie die zij volgen. Vrijwilligerswerk is een eigen keuze. Het gevaar bestaat, dat het nieuwe beleid de kant opgaat van de verplichte tegenprestatie, waar de wethouder zelf tegen is. Het gevaar bestaat verder, dat het nieuwe beleid in feite het ontwikkelen van werken met behoud van uitkering wordt. 

Complicaties

De wethouder heeft als uitgangspunt, dat de bijstandsgerechtigden niet in de steek moeten worden gelaten, en daarom opgeroepen moeten worden om hen te steunen, activeren voor vrijwilligerswerk, etc. Het is de vraag, of dat via de weg van WPI moet gebeuren. Neem als voorbeeld de buurtcirkels Dat zijn gespreksgroepen in de buurten om eenzaamheid te bestrijden. De buurtcirkels kunnen verschillende activiteiten ontplooien, zoals spelletjes doen, of andere activiteiten zoals museumbezoek. Ze worden begeleid door professionele ambulante begeleiders van HVO Querido, Leger des Heils en andere welzijnsorganisaties. De begeleiders werven kanididaten voor de buurtcirkel. Zo zijn er in iedere buurt meerdere en ook in andere steden. Er wordt dus qua werving en begeleiding al het nodige gedaan om bijstandsgerechtigden niet in de steek te laten. Deze manier van werven heeft het voordeel, dat ook Wia en AOW-gerechtigden in beeld komen. Interventie van WPI kan de zaak compliceren. Bijvoorbeeld het verhaal van een klant, die aan een buurtcirkel deelnam, en die daarmee moest stoppen, omdat hij van de WPI een ander activeringstraject moest volgen. Wij denken dat activering van klanten op een andere manier moet worden ingevuld dan via de WPI. Met name arbeidsongeschikten op psychische gronden schieten vaak in de stress als ze een oproep van WPI krijgen. Zij zijn vaak ook niet in staat om veel activiteiten te ontplooien, omdat ze een burnout hebben of andere klachten. Maar dit geldt ook voor veel lichamelijk gehandicapten. Vaak is het beste dat de WPI die mensen met rust laat en dat via andere wegen hulpverlening of ondersteuning of activering wordt ingezet. 

Piet van der Lende

Datauitwisseling om zwart geld circuit tegen te gaan

 Platformbedrijven zoals Marktplaats moeten gegevens doorgeven aan de belastingdienst. Die geeft het door aan het inlichtingenbureau en die weer aan de gemeenten. Gevolgen voor mensen met uitkeringen

Sinds 1 januari vorigjaar is een Europese wet van kracht, die platformbedrijven zoals Marktplaats verplicht om inkomsten van deelnemers aan het platform door te geven aana de belastingdienst. De wet heeft onder andere de bedoeling zwarte inkomsten bloot te leggen. Waarschijnlijk zal de belastingdienst een seintje aaan gemeenten, cq sociale diensten geven, dat een bijstandsgerechtigde op een platform geld verdiend heeft. Centralae rol in dit proces heeft het inlichtingenbureau, een stichting die aan niemand veranatwoording hoeft af te leggen. Het BSN nummer van een uitkeringsgerechtigde kan door het Inlichtingenbureau op verzoek van de gemeente aan de belastingdienst toegestuurd worden. Daar onderzoeken ze of er iets is veranderd in het inkomen of vermogen van de uitkeringsgerechtigde. Als de belastingdienst antwoord geeft dat er iets is veranderd, wordt dit door het inlichtingenbureau doorgegven aan de gemeente. Dit kan voor de gemeente aanleiding zijn een nader onderzoek in te stellen. Markplaats hoeft zijn gegevens echter pas door te geven als een uitkeringsgerechtigde 30 keer per jaar of meer iets heeft verkocht en ook als er iets is verkocht van meer dan 2000 euro. Het nadere onderzoek kan leiden tot terugvordering en/of een boete wegens verzwegen inkomsten. In veel gevallen zullen de inkomsten worden verrekend met de bijstandsuitkering. De nieuwe wet, die al vanaf 2022 van kracht is, komt vanwege de complexiteit nu pas tot uitvoering bij de Belastingdienst.

Weg met de kliklijnen!

Overal in Nederland stellen gemeenten kliklijnen in voor het melden van bijstandsgerechtigden, die verdacht worden van fraude. Hoewel overheidsinstanties over het algemeen moeilijk telefonisch bereikbaar zijn bijvoorbeeld wanneer je een klacht wilt indienen, is hier een laagdrempelige stimulans ingevoerd om bijstandsgerechtigden aan te geven, telefonisch, per email, per brief of door een formulier op een website in te vullen. 

Nieuwe discussie over de kliklijnen

In 2022 maakte regisseur Jurrien van Rheenen, in coproductie met CC Amstel in Amsterdam & Theater en Productiehuis de Generator in Leiden de voorstelling Het Gesprek over het bijstandsbeleid in Nederland. In het maken van de voorstelling zochten zij naar manieren om invoelbaar te maken wat het bijstandsbeleid met je doet, zodat zij bewustwording konden creéren rondom dit thema.⁣⁣ De onleefbaarheid van de bijstand wordt inzichtelijk gemaakt. Er zijn sinds 2022 tot nu toe verschillende voorstellingen in den lande geweest. In het voorjaar gaat de voorstellingenreeks verder. Na afloop van de toneelvoorstelling waren er steeds discussies over hoe de toeschouwers de toneelvoorstelling beleefd hadden. Bij deze discussies kwamen in verschillende gemeenten ook de kliklijnen aan de orde. In de zaal zaten vaak gemeenteraadsleden of andere vertegenwoordigers van de gemeente. In Leiden heeft deze discussie geleid tot het off-line zetten van de kliklijn. Hetzelfde was het geval in Breda. In Amsterdam gaat een gemeenteraadslid vragen stellen aan de wethouder. 

Kliklijnen maken meer kapot dan je lief is

 Kliklijnen leiden tot onderling wantrouwen en angst bij de burgers. Bij kliklijnen komen wel veel meldingen binnen, maar dan? Die vele meldingen van verdachtmakingen die vaak onterecht zijn worden niet allemaal behandeld, dat is onmogelijk. Gevolg gefrustreerde burgers, wier wantrouwen jegens de overheid en alles en iedereen weer wordt versterkt. De politie seponeert veel aangiftes, als ze al in behandeling worden genomen.

Dat doet de sociale recherche ook. Zo gaan burgers elkaar wantrouwen en verlinken en ontstaat een soort bureaucratische angstmaatschappij. Schichtig kijken wij op straat lopend om ons heen. Ach nee, ik heb niks te verbergen, want privacy heb ik niet nodig. Maar je komt in Amsterdam wel in de databank Sherlock waarin alle mensen zitten waarover ooit iets is gemeld, ook onschuldige burgers. En de toeslagen affaire bewijst dat als je eenmaal onschuldig op een zwarte lijst bent terechtgekomen, dat grote moeilijkheden kan opleveren. 

 In werkelijkheid zijn de kliklijnen voor de daadwerkelijke bestrijding van fraude en de inrichting van een veilige samenleving totaal overbodig, sterker nog ze hebben een averechts effect.  Kliklijnen  breken de gemeenschapszin en het gevoel voor solidariteit met elkaar af. Individuele burgers en  verschillende groepen burgers gaan elkaar als vijanden beschouwen en worden tegen elkaar opgezet. De eindeloze opdeling van de bevolking in verschillende elkaar sterk wantrouwende specifieke belangengroepen dient de verdeel en heers strategie van de neoliberale bestuurders, of die dat nu bewust zo bedoeld hebben of niet. Ze kunnen op het ene moment specifieke maatregelen nemen voor de ene groep, mede op basisi van de resultaten van een kliklijn, waarbij het andere deel van de bevolking zegt: dit is terecht, Er wordt gespeeld op emotie. Kijk eens hoe slecht de medeburgers zijn!. Ze verdienen de vrijheid niet! Aanpakken die klotefiguren! Verbod en repressie!  

frauderende bijstandsgerechtigden?

Ditzelfde geldt voor de kliklijn van frauderende bijstandsgerechtigden. Bij veel van de  meldingen bleek er niets aan de hand te zijn of er werd niets mee gedaan, of het bleken vage meldingen te zijn die niet konden worden nagetrokken. Wij worden ook wel eens gebeld door iemand die een frauderende bijstandsgerechtigde wil melden waarbij ze per oingeluk denken dat wij de sociale dienst zijn. Wat wij daarbij merken, en ook horen van bijstandsgerechtigden die op ons spreekuur komen en het slachtoffer zijn van een melding is dat veel burgers een kliklijn bellen uit rancune Men wil specifiek iemand pakken en erbij lappen, omdat men een persoonlijk hekel aan die persoon heeft of omdat er verschillende belangen in het spel zijn. (Verdeling van een erfenis bijvoorbeeld) De bellers worden dikwijls in het geheel niet gedreven door ideele motieven voor de inrichting van een rechtvaardige maatschappij. Sociale rechercheuers hebben mij verzekerd, dat de meeste informatie die zij in eerste instantie gebruiken niet afkomstig is van verre kennissen, of een buurman of kroegbezokeer die de persoon oppervlakkig kent, maar de meeste meldingen waar iets mee gedana wordt komen uit de zeer naaste omgeving. Je broer, de vriendin waarmee je samenwoont, je vader of moeder. 

Nederland is niet alleen dol op klikken, maar is er ook zeer bedreven in. Het kost maar een telefoontje om iemand bij de overheid aan te geven. Een brief schrijven kan ook. De klikker kan volstrekt anoniem blijven. ‘Het is dan wel belangrijk dat u alles doorgeeft wat u weet of vermoedt’, meldt het Meldpunt Bijstandsfraude Amsterdam. ‘Het meldpunt kan u als anonieme melder immers niet meer benaderen voor aanvullende informatie of vragen.’

kliklijnen zijn ook een middel voor gewetenlozen om geld te verdienen

Valse aangifte is strafbaar, maar niet als je anoniem bent. In Nederland Klikland wordt de naamloze tipgever volledig beschermd, niet degene waarover mogelijk vals wordt gemeld. Het doorgeven van meldingen is ook een verdienmodel. Zo verkoopt de publiek-private, en zeer populaire, kliklijn Meld Misdaad Anoniem (M.) meldingen aan de politie, gemeenten, energieleveranciers en de Belastingdienst.

Deze zogeheten partners betalen jaarlijks als abonnee en per melding. Dus stel, je wil je ex dwarszitten, dan kun je dat anoniem melden. De kliklijn M. beoordeelt de melding en verkoopt haar aan de politie. Maar óók aan de energieleverancier, de verzekeraar, de Belastingdienst (zwart geld) én de gemeente. Er zijn dus zowel overheidsinstanties als private bedrijven die meldingen inkopen. Tel uit je winst!

Met veel van die gekochte meldingen gebeurt vrijwel niets, maar ze komen wél in een datasysteem te staan. Dat hebben we hierboven al vermeld. Ook al weet iedereen dat anoniem meldingen valse aangiften uitlokken. In 2018 bleek uit onderzoek van De Groene Amsterdammer, dat iedere gemeente op z’n eigen manier met deze privacygevoelige gegevens omgaat. Eindhoven bewaart de gekochte anonieme tips twee jaar. Dongen drie maanden. Tilburg, Utrecht en Den Bosch vijf jaar en Rotterdam ‘niet langer dan noodzakelijk’.

En zo kan dankzij deze handel in geruchten de ex, zonder het te weten, járen in meerdere systemen staan met bijvoorbeeld het valse vinkje ‘wietzolder’ achter de naam. We kennen allemaal de resultaten van een onderzoek naar de zogeheten Fraude Signalering Voorziening van de Belastingdienst in verband met de toeslagenaffaire. Een kwart miljoen mensen bleken – vaak onterecht – op fraudelijsten te staan zónder dat zij dit wisten. En veel te lang ook. Ze konden zich niet verweren. ‘Zo ontstond een gat in de rechtsbescherming. Veroorzaakt door de overheid

Het lijkt alleen een probleem van de Belastingdienst. Maar veel gemeenten slaan dus ook anonieme meldingen ergens op. We nomden in het begin al Sherlock van de sociale dienst in Amsterdam. Op de site van uitkeringsinstantie het UWV staat een zeer uitgebreide handleiding hoe je anoniem iemand van frauderen kunt beschuldigen. Bij de SVB kun je je gepensioneerde buren het leven zuur maken door ze anoniem te verraden. Bij alle zorgverzekeraars kun je die vervelende oom betichten van gesjoemel. Anoniem uiteraard. De lijst is eindeloos.

Het is merkwaardig dat in Nederland nauwelijks een debat over dat anoniem klikken wordt gevoerd. Maar met het toneelstuk “Het Gesprek’ komt er toch iets op gang.

Piet van der Lende