Staatssecretaris Timmermans sluit critici uit van Europafonds

Persbericht Stichting Ander Europa - 4 november 2009 ====================================================

Het Europafonds van het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft geen 
subsidie meer aan organisaties die kritisch staan ten opzichte van de 
huidige Europese Unie. Dat concludeert de Stichting Ander Europa uit de 
toekenning van subsidies uit het Europafonds die vandaag bekend is 
gemaakt. Alle aanvragen van Europa-kritische organisaties zijn 
afgewezen, waaronder een project van Ander Europa. Tegen het project zelf heeft het ministerie geen bezwaar, zo blijkt uit de afwijzingsbrief. Wel worden er drie andere bezwaren genoemd als reden 
om het project af te wijzen.

1. Het projectvoorstel is onvoldoende uitgewerkt. Met name wordt hierbij 
genoemd dat in het project wel duidelijk wordt dat er in de 
voorbereiding met andere organisaties is gesproken over dit project en 
dat zij toegezegd hebben “in principe" mee te doen. Maar er blijkt 
volgens het ministerie “niet op basis van concrete brieven of duidelijke 
afspraken dat deze organisaties daadwerkelijk aan de uitvoering van het 
project mee zullen werken." Ook bij de twee eerder door Ander Europa uitgevoerde projecten is nauw 
met een groot aantal organisaties samengewerkt zonder dat daar van 
tevoren met die organisaties schriftelijke afspraken over zijn gemaakt, 
laat staan dat die schriftelijke afspraken bij de projectaanvraag waren 
gevoegd. Ook blijkt nergens uit het aanvraagformulier van het ministerie 
dat het schriftelijk vastleggen van dergelijke afspraken een voorwaarde is.

2. In de tweede plaats wordt aangevoerd dat in de aanvraag sprake is van 
‘onderzoek’ en dat in de regels van het ministerie staat dat ‘onderzoek’ 
niet voor subsidie in aanmerking komt. Dit is een vreemd argument. Het 
project behelst “het verstrekken van informatie en voeren van discussies 
met maatschappelijke organisaties en het op basis daarvan uitgeven van 
een serie publicaties over de rol van de Europese politiek op 
verschillende beleidsterreinen." In de projectaanvraag wordt aangegeven 
dat in een voorfase van het project nauwkeurig gekeken gaat worden welke 
organisaties en welke thema’s hiervoor in aanmerking komen. In dat 
verband wordt het woord ‘onderzoek’ gebruikt. Maar het is volstrekt duidelijk dat het niet gaat om een 
onderzoeksproject. Daar komt nog bij dat deze voorfase valt in de 
periode van voorbereiding van het project, dus vóór dat er van 
financiering door het ministerie sprake is.

3. Als derde reden voor het afwijzen schrijft het ministerie dat op 
"geen enkele wijze concreet is aangetoond dat er daadwerkelijk 
belangstelling bestaat voor de brochures" en dat “daardoor het draagvlak 
voor uw activiteiten onvoldoende is aangetoond." Het ministerie gaat 
daarbij volstrekt voorbij aan de verwijzing in de aanvraag naar de 
uitvoering van andere projecten door Ander Europa, waaronder de twee 
eerder vanuit het Europafonds gefinancierde projecten. In het kader van die projecten zijn een aantal publicaties uitgebracht 
die gretig aftrek vonden. De concrete aantallen bestellingen van die 
publicaties zijn in de betreffende eindverslagen aan het ministerie 
vermeld en mede op basis daarvan zijn die eerdere projecten door het 
ministerie als succesvol beoordeeld.

Aangezien door het ministerie geen andere redenen voor het afwijzen van 
deze aanvraag worden genoemd dan deze formele en feitelijk onjuiste 
redenen gaan wij ervan uit dat er andere redenen zijn om de aanvraag van 
onze organisatie af te wijzen. Wij worden in deze opvatting gesterkt 
door het feit dat op zijn minst twee andere Europa-kritische 
organisaties (Campagne tegen de wapenhandel en de Stichting Euromarsen) 
ook een afwijzing hebben ontvangen, terwijl dit jaar het Europafonds een 
onderbesteding kent van bijna honderdduizend euro. De Stichting Ander 
Europa zal dan ook in beroep gaan tegen deze beslissing van het ministerie. HET EUROPAFONDS

Het Europafonds kreeg na het referendum over de Europese grondwet in 
2005 en het afgelasten van de Brede Maatschappelijke Discussie over 
Europa de beschikking over 2,5 miljoen euro per jaar om organisaties in 
staat te stellen het debat over Europa te voeren. Van het begin af aan 
was er kritiek op het fonds omdat critici van Europa daarbij niet aan 
bod kwamen. In eerste instantie werd een aanvraag van acht organisaties die campagne 
gevoerd hadden tegen de grondwet afgewezen. Na Kamervragen en kritische 
stukken in de media verzocht het ministerie uiteindelijk de in het 
Comité Ander Europa samenwerkende organisaties een klein project in te 
dienen. Tot twee keer toe werden projecten van Ander Europa goedgekeurd 
en tot volle tevredenheid van het ministerie uitgevoerd.

In een externe evaluatie van het Europafonds indertijd is gesignaleerd 
dat critici nauwelijks aan bod kwamen. De evaluatoren stelden voor om 
"het beheer van het fonds uit te besteden aan een onafhankelijke 
organisatie" en om “een proactief beleid te voeren om nieuwe groepen 
(Europa-kritische) aanvragers aan te trekken." Beide conclusies werden door staatssecretaris Timmermans verworpen. Dat kritische organisaties slechts 1% van de gelden uit het Europafonds 
ontvingen was volgens hem te wijten aan het feit dat dergelijke 
organisaties geen aanvragen indienden. Nu er wel een aantal kritische 
organisaties aanvragen hebben ingediend worden deze aanvragen niet 
gehonoreerd.

Zie voor meer informatie, de letterlijke teksten van de aanvragen bij het Europafonds en de afwijzingsbrief de ‘Dossiers Europafonds 1 + 2’ 
op de website: http://www.andereuropa.org Reacties: info@andereuropa.org

Bijeenkomst Bijstandsbond en Euromarsen op 24 april 2007 om 14.00 uur

Het steeds strengere beleid van de Dienst Werk en Inkomen (sociale dienst) in Amsterdam.

Na de invoering van de huisbezoeken zijn ook op andere terreinen steeds strengere controle en disciplinerings maatregelen genomen. De keuringen worden steeds strenger. Verder worden sinds enige tijd klanten die zijn afgekeurd opgeroepen voor deelname aan sociale activeringstrajecten. Het is standaard beleid geworden om letterlijk niemand meer vrij te stellen van verplichtingen op dat terrein. Mensen die door een keuringsarts en/of een psycholoog volledig zijn afgekeurd, ook voor deelname aan sociale activering, krijgen van de klantmanager en in beschikkingen naar aanleiding van de keuring te horen dat ze toch in een traject moeten en dat de DWI daarom in haar besluiten afwijkt van het keuringsadvies. De machtige klantmanager gaat zo op de stoel van de keuringsarts zitten. Of zoals een klantmanager het formuleerde: 'al die psychische klachten, dat zijn maar smoesjes om onder een traject uit te komen'. Op de bijeenkomst worden de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van huisbezoeken en keuringen op een rijtje gezet en praten we over wat je in dit soort situaties kunt doen. Wat de huisbezoeken betreft heeft de Centrale Raad van Beroep onlangs een uitspraak gedaan. Amsterdam gaat gewoon door met het standaard uitvoeren van huisbezoeken bij aanvragers van een uitkering. Wat betreft de bescherming van de privacy zal een nieuwe brochure worden gepresenteerd die onlangs door het College Bescherming Persoonsgegevens is gepubliceerd. 

Presentatie van het project 'Europa en de Minima'.

De sociale dimensie wordt in Nederland steeds meer ondergeschikt gemaakt aan de economische ontwikkelingen. De Europese samenwerking speelt daarbij een belangrijke rol. Ook op het gebied van arbeidsmarktpolitiek en sociale zekerheid worden op Europees niveau afspraken gemaakt. Op de bijeenkomst gaan we discussieren over de invloed van Europa in het dagelijks leven. Tevens geven we informatie over acties in Europa nu Duitsland voorzitter is van de Europese Unie en in juni de top van de rijkste 8 industrielanden wordt gehouden. (De G8). De Euromarsen organiseren karavanen en wandeltochten naar Duitsland die uitlopen in een grote demonstratie in Oost-Duitsland op 2 juni. Dit om de noodzaak van een sociaal Europa met een Europees sociaal minimum aan de orde te stellen en te protesteren tegen de neo-liberale economische politiek in Europa en andere werelddelen. Ook een Nederlandse delegatie zal aan de acties meedoen. Op 24 april praten we over de verdere organisatie van de acties in Nederland en Duitsland. 

De Bijeenkomst wordt gehouden in het Dijktheater, Da Costakade 160, 1053 XD Amsterdam. Bereikbaar met tramlijnen 7 en 17. Aanvang 14.00 uur. 

Voor meer Informatie: Bijstandsbond.  info@bijstandsbond.org. Tel. 020-6898806 

Euromarsen: uniek project met grote uitstraling

Gepubliceerd in Trouw, 29-05-1997

Vanaf 14 april zijn vanuit verschillende Europese steden groepen werklozen te voet op weg gegaan naar Amsterdam. Op 14 juni is daar een slotdemonstratie. Volgens de actievoerders moet een verenigd Europa ook een sociaal Europa zijn, met garantie op werk voor wie dat wil en een leefbaar inkomen voor iedereen. Vaak wordt gezegd dat een sterke organisatie van werklozen onmogelijk is omdat zij niet over voldoende hulpbronnen beschikken. Zijn de 'Euromarsen' een aanzet voor de oplossing van dit probleem? De auteur is betrokken bij de organisatie van de Euromarsen namens de Vereniging Bijstandsbond Amsterdam.

Buiten de grote vakbonden zijn er vele meestal kleinere werklozengroepen, cliëntenraden, et cetera. Op landelijk niveau is er het Samenwerkingsverband Mensen zonder betaald werk en het Steunpunt Vrouwen en de bijstand, waar echter niet alle groepen bij aangesloten zijn. In de meeste Europese landen zijn er vele werklozengroepen op lokaal niveau werkzaam, die nauwelijks nationaal, laat staan internationaal zijn georganiseerd. In Italië bijvoorbeeld bestaan in sommige steden zelfs groepen die elkaar beconcurreren.

Bronnentheorie

Als verklaring voor deze situatie wordt meestal de 'bronnentheorie' naar voren gehaald. Werklozen beschikken niet over genoeg interne bronnen, dat wil zeggen het vermogen kennis, vaardigheden en geld in te zetten voor de collectieve verdediging van de eigen belangen. Bijstandsgerechtigden hebben in de maatschappij een negatief imago en verliezen soms hun zelfrespect. Dit biedt geen gunstige basis voor duurzame politieke activiteit. Politici benadrukken dat het verblijf in de bijstand een tijdelijke moet zijn; ook werklozen hopen dit vaak. Wie de situatie als tijdelijk ziet, zal zich dan niet op die situatie organiseren.

Maar werklozen beschikken ook niet over externe bronnen. Hun belangrijkste externe bronnen (rechten op uitkeringen) zijn in handen van (semi) overheidsinstellingen. Mensen in de bijstand zijn vaak bang in de openbaarheid stelling te nemen. Wat zegt de familie? Wat zegt de sociale dienst? Uitkeringsgerechtigden die wel in de openbaarheid treden ervaren vaak, dat de reactie uit de maatschappij veel positiever is dan ze zelf verwacht hadden. Maar in incidentele gevallen komt het ook voor, dat cliënten door de sociale dienst worden opgeroepen voor een extra controlegesprek.

Vakbeweging

Zelforganisaties van uitkeringsgerechtigden zijn ontstaan omdat de vakbeweging het in dit opzicht in het verleden liet afweten. Tot 1980 konden werklozen zelfs niet als zodanig lid worden. De zelforganisaties hebben sindsdien hun eigen organisatie en strijdcultuur ontwikkeld, waarbij ze zich vaak afzetten tegen de 'politiek', waartoe ook de gevestigde vakbeweging hoorde. Dit leidde tot een wederzijdse verwijdering.

Deze verwijdering komt ook bij de Euromarsen tot uiting. Het EVV (Europees verbond van vakverenigingen) en in haar voetspoor de meeste aangesloten nationale bonden verwijten de organisatoren van de Euromarsen, dat zij tegen een verenigd Europa zijn en met hun argumenten in nationalistisch vaarwater terechtkomen. Daarom willen de bonden dit initiatief niet steunen. De actievoerders hebben echter naar voren gebracht, dat zij niet tegen een verenigd Europa zijn, maar dat wel kritiek geleverd moet worden op de huidige plannen, omdat de sociale paragraaf in het verdrag van Maastricht veel mooie woorden maar weinig concrete maatregelen bevat en de rigoureuze bezuinigingen in verband met de invoering van de Euro leiden tot een verdere verarming van Europa, waar al 20 miljoen werklozen zijn, terwijl 50 miljoen Europeanen beneden de armoedegrens leven.

De marsen zijn een gigantische logistieke operatie. In verschillende landen van Europa worden wandeltochten gehouden, waarbij om de 30 kilometer een pleisterplaats is, waar de wandelaars kunnen slapen en eten. Er worden voor de ontvangst van de wandelaars lokale comités samengesteld, die demonstraties en manifestaties of een ontvangst door het gemeentebestuur organiseren.

Er zijn nu op de verschillende routes enkele honderden wandelaars op pad, en in ieder land komen er wandelaars bij. De verwachting is, dat bij steden in de buurt van Amsterdam hun aantal zal zijn aangegroeid tot ongeveer 800. De deelname aan de manifestaties in de verschillende steden zijn wisselend. Soms zijn er enkele honderden demonstranten, soms zijn het enkele duizenden.

Uniek project

Waarom is dit project, dat vanuit een internationaal secretariaat in Parijs wordt gecoördineerd en waarvoor het initiatief ook stamt uit Frankrijk, namelijk van de Action Chomage, uniek? Door dit project komen lokale werklozengroepen uit vele verschillende landen met elkaar in contact. Er is een doorbreking van het isolement van werklozen ten opzichte van de werkenden: ze worden ontvangen door lokale overheden en materieel en immaterieel ondersteund door lokale vakbondsgroepen en afdelingen van politieke partijen.

Er ontstaat ook een verbinding tussen het lokale en het Europese niveau, in analyse en actie. Verder wordt een verband gelegd tussen de problematiek van de werkloosheid en andere zaken, zoals het milieu, de positie van migranten en vrouwen, et cetera. In verschillende steden deden de wandelaars mee aan het kraken van huizen voor daklozen, of ze verschenen op manifestaties van kleine boeren, en ze voerden actie voor de positie van migranten.

Bij de marsen wordt weliswaar toegewerkt naar de slotdemonstratie op 14 juni in Amsterdam, maar het is meer dan dat. De marsen zijn een langlopend, twee maanden durend project, waardoor duizenden in diverse landen geactiveerd worden. Alleen door de Euromarsen zal een sterke organisatie van werklozen en andere gemarginaliseerden niet worden bereikt. Maar de marsen zijn een bijdrage aan het tot stand brengen van nieuwe coalities, waarbij verschillende groepen samenwerken. Op de lange duur kan deze samenwerking leiden tot een grotere onderlinge solidariteit en bevorderen, dat de belangenbehartiging beter wordt georganiseerd.

Piet van der Lende