Naar aanleiding van een uitzending van een vandaag op de televisie dinsdagavond 22 november zijn in de media berichten verschenen dat de Wet Tegemoetkoming Chronisch Zieken en gehandicapten niet zou werken. Er zou een grote groep mensen zijn, die een relatief groot bedrag zomaar vanuit het niets op hun rekening gestort krijgt, terwijl andere chronisch zieken, die ook hoge kosten hebben, helemaal niets krijgen. Daarbij wordt het argument aangevoerd, dat veel mensen die een bedrag krijgen (het gaat hooguit om enkele honderden euro's per jaar) hun medicijnen al vergoed krijgen van de ziektekostenverzekeraar en dat dit dus dubbelop is. Journalisten interviewen chronisch zieken, die aangeven verrast te zijn dat ze het geld krijgen, en dat ze het eigenlijk helemaal niet nodig hebben. Het bedrag wordt voorgesteld als een onnodig extraatje. De politiek is er als de kippen bij om- in het kader van de bezuinigingen- dan maar de wet af te schaffen omdat ie toch niet werkt en het geld niet terechtkomt bij de mensen die het 'echt' nodig hebben. Dit is echter een wel zeer eenzijdige interpretatie van de WtcG. Laten we de ontstaansgeschiedenis van de wet er even kort bijhalen. Het klopt, dat belangenorganisaties al in een vroegtijdig stadium hebben aangegeven, dat de wet niet zou gaan werken en dat het onrechtvaardig is, dat sommige categorien gehandicapten buiten de boot vallen. Ook is het ingewikkelde administratieve systeem gehekeld. FNV Bondgenoten, de SP en de Chronisch Zieken en gehandicaptenraad hebben kritiek geuit en gelobbyd voor verbeteringen.
Waarom de WtcG?.
De wet is indertijd ingevoerd, omdat de regering wilde bezuinigen. Daarom heeft men besloten, de aftrekposten voor chronisch zieken en gehandicapten in het belastingsysteem af te schaffen. Deze aftrekposten waren bedoeld om chronisch zieken en gehandicapten enigszins te compensren voor de extra kosten voor levensonderhoud, die deze groep heeft. (kosten in de huishouding, kleding, reiskosten, etc.) . Deze afschaffing werd echter niet gemotiveerd met het argument, dat er bezuinigd moest worden, maar met het argument dat veel mensen van de aftrekposten gebruik maakten die helemaal geen extra kosten hadden. Maar er waren Kamerleden die zeiden, ja maar veel chronisch zieken hebben wel degelijk extra kosten van levensonderhoud, op deze manier gaan die mensen er sterk in inkomen op achteruit. Men heeft daarop de WtcG ingevoerd, als typisch poldercompromis tussen verschillende politieke stromingen. Nu de WtcG voor het eerst via het CAK tot uitbetaling komt, blijkt de wet, zoals belangenorganisaties al hadden gezegd, inderdaad niet te werken. Veel mensen met hoge kosten van levensonderhoud krijgen niets en anderen met een hoger inkomen krijgen wel een bedrag. De argumenten tegen de wet die nu in de media op tafel komen kloppen echter niet. Toen de aftrekposten nog in het belastingsysteem zaten, had niemand het over een 'extraatje' voor chronisch zieken. Je had belasting betaald, en daarvan kreeg je een gedeelte terug. De WtcG betekent op zichzelf al een inkomensachteruitgang voor veel chronisch zieken.
De mensen die nu een 'extraatje' denken te krijgen, krijgen niets meer dan een gedeeltelijke compensatie voor de inkomensachteruitgang die ze door de afschaffing van de aftrekposten in het belastingsysteem opgelopen hebben. Dus niks extraatje. Nog steeds een -zij het wat mindere- inkomensachteruitgang ten opzichte van voorgaande jaren. Ook het argument dat medicijnen al vergoed worden door de ziektekostenverzekeraar klopt niet. De aftrekposten in de belastingen waren ook niet alleen bedoeld voor medicijnkosten, maar voor alle kosten die het gevolg waren van de chronische ziekte of handicap. Dus ook algemene extra kosten van levensonderhoud. De vergoedingen in het kader van de WtcG moeten in dat kader worden bezien. Kortom: net als bij de afschaffing van de aftrekposten in het belastingsysteem en de invoering van de WtcG vanwege de bezuinigingen worden nu dezelfde drogredenen aangevoerd om maar de hele WtcG af te schaffen. Het komt toch maar terecht bij mensen die het niet nodig hebben. Zo leidt stapsgewijs in de tijd alweer een poldercompromis uiteindelijk tot grote inkomensachteruitgang voor in dit geval chronisch zieken en gehandicapten. Veel chronisch zieken en gehadicapten hebben het bovenstaande wel in de gaten, ondanks de zeer eenzijdige en slechte berichtgeving in de media tot nu toe. Lees de reacties op een artikel in Trouw maar eens.
Zaterdagavond werd op Canvas (belgie) een reportage uitgezonden over armoede en dakloosheid in de Verenigde Staten. (Zie blog van vrijdag). De reportage is gemaakt door Ramita Navai. Zij is een freelance journaliste. Ze werkt voor verschillende media. Ze schrijft onder meer voor The Independent, The Irish Times en The Sunday Herald. Navai maakte al een hele reeks reportages voor het programma Unreported World van de Britse zender Channel 4.
Wat je krijgt als je de bijstand afschaft, het sociale minimum verlaagt en de toetredingsvoorwaarden tot de sociale zekerheid steeds strenger maakt. Gaan we in Nederland met de nieuwe regering ook die kant op?