AOW en bijstand. Wordt de vergrijzing onbetaalbaar?

Het ziet er naar uit dat een verdere hervorming (lees: afbraak) van de sociale zekerheid een belangrijk item gaat worden in de komende verkiezingen. De Partij van de Arbeid pleitte voor een herziening van (de financiering van) de AOW, het CDA presenteerde in haar programma een nieuw soort gesubsidieerde banen. Dit zijn geen volledig gesubsidieerde banen zoals de ID-banen (Melkert banen) waren, maar aanvullende subsidies voor reguliere banen voor werkgevers die (langdurig) werklozen in dienst nemen. Vandaag gaan er geruchten in het rond (oa via de websites van Trouw, Volkskrant en NRC) over de inhoud van het verkiezingsprogramma van de VVD. Evenals het CDA zou de VVD niet kiezen voor een verhoging van de AOW gerechtigde leeftijd, maar voor een pakket van maatregelen die de arbeidsparticipatie van ouderen tot 65 jaar en van moeilijk bemiddelbare groepen zouden bevorderen. Dit alles met een beroep op het schrikbeeld dat de 'vergrijzing onbetaalbaar wordt'. Met een beroep op dit schrikbeeld wil men drastische verlagingen van loonkosten voor werkgevers en rechten op sociale zekerheid opheffen. De VVD komt in haar conceptverkiezingsprogramma, dat maandag in Rotterdam wordt gepresenteerd, met een ,,stevig pakket maatregelen'' om te bereiken dat meer mensen tot hun 65ste aan het werk blijven. Gepleit wordt onder meer voor een ingrijpende hervorming van de bijstand. VVD-lijsttrekker Mark Rutte kondigde eerder al aan dat de Bijstandswet ,,op de schop'' moet. Zo zouden jongeren tot 27 jaar geen bijstand meer moeten krijgen. Binnen vier jaar zou Rutte de Bijstandswet willen sluiten voor iedereen die niet arbeidsongeschikt is. De VVD-lijsttrekker wil dat mensen met een uitkering verplicht aan het werk gaan, mogelijk tegen 50 of 70 procent van het minimumloon. Dit sluit naadloos aan op de voorstellen van het CDA, die via subsidies aan werkgevers dergelijke voor werkgevers goedkope arbeidskrachten op de markt wil brengen. Onderhandelingspuntje is dan in een mogelijk nieuw VVD-CDA kabinet nog even of de huidige werklozen voor bijvoorbeeld 28 uur tegen het huidige minimumloon verplicht tewerk gesteld kunnen worden. Ze hebben dan 70% van het huidige minimumloon voor een volledige werkweek, gelijk aan het huidige bijstandsminimum voor een alleenstaande.
Het Centraal Plan Bureau heeft inmiddels alarm signalen afgegeven over de onbetaalbaarheid van de vergrijzing. Politici zullen deze zin tijdens de verkieizngsstrijd nog vaak in de mond nemen om de door hen voorgestelde bezuinigings en dwang maatregelen te rechtvaardigen. In dit verband is het opmerkelijk, dat het Algemeen Burgerlijk pensioen Fonds (ABP) onlangs een rapport publiceerde, waarin de berekeningen van het CPB werden bekritiseerd en de onbetaalbaarheid van de vergrijzing aanzienlijk werd genuanceerd. Gisteren verwscheen hierover een artikel in Het Parool. Zie ook http://www.abp.nl/abp/abp/key_navigatie/nieuws_en_pers_archief/nederland_goed_voorbereid_op_vergrijzing.asp

Piet van der Lende