Geef mij maar zon en wind. De energietransitie en de Minima

Deze column verscheen eerder in de MUG

In plaats van de eerder beloofde €200,- krijgen minima nu €800, - erbij om de gestegen energiekosten te kunnen betalen. Normaal kan er nooit iets bij. U kent de redeneringen. Steuntrekkers en minima moeten geprikkeld worden, anders blijven ze in hun hangmat hangen. Althans volgens de liberale heilsleer, die de hele maatschappij al ruim 40 jaar gegijzeld houdt. En nu zomaar €800,- erbij. Dat zegt iets over de waanzinnig gestegen energieprijzen en de bangheid voor een mogelijke sociale onrust die hieruit kan voortvloeien.

Maar het zegt ook iets over de energietransitie, en wat die ons tot nu toe heeft opgeleverd. Vooral langs de kust en op de Noordzee staan een heleboel windmolens en er komen er nog meer bij. Ook het aantal zonneweides zal flink toenemen, terwijl het grondgebruik al onder druk staat. Maar al die windmolenparken en zonneweides wekken soms zoveel elektriciteit op, dat het huidige elektriciteitsnetwerk het niet kan verwerken. Parken en weides worden domweg uitgeschakeld. Ondertussen betaalt u wel de hoofdprijs voor elektra, waarvan de prijs bepaald wordt door de duurdere op fossiele brandstoffen gestookte elektriciteitscentrales

Maar het kan ook anders. Maak de energievoorziening kleinschaliger en zorg dat het verbruik afneemt. Begin met isolatie van de ergste doorwaaiwoningen, waar zoals bekend de meeste minima wonen. Leg zonnepanelen op daken, waarvan de bewoners direct profiteren. Dan zal je ook zien dat het draagvlak onder de bevolking voor hernieuwbare energie weer zal toenemen. Het energienetwerk hoeft niet voor miljarden euro’s te worden aangepast. Je gebruikt de stroom, waar die wordt opgewekt.

Bovendien wordt men onafhankelijk van een energiemarkt, die nu in handen is van een paar monopolisten. Dat is de reden dat liberalen plots zomaar 800 euro weggeven aan minima. Ze willen de energiemarkt in stand houden, zodat er in de toekomst ook verdiend kan worden. De energietransitie biedt ons nu de kans om energie  neutraal te worden én de energievoorziening te democratiseren. Net als lucht is energie geen verdienmodel. Wind en zon zijn geen handelswaar.

Jacques Peeters is spreekuurmedewerker van de Bijstandsbond