Een geschillenbeslechter om te voorkomen dat burgers bezwaarschriften indienen

Bij de gemeente Amsterdam zijn nieuwe reorganisaties gaande. Bij burgers die een bezwaarschrift indienen tegen een overheidsbesluit wordt sinds februari 2019 een 'geschillenbeslechter’ naar voren geschoven, alvorens het bezwaarschrift als zodanig in behandeling wordt genomen. Ze worden niet bij alle jurdische procedures ingezet. Maar het is bij de Bijstandsbond onduidelijk wanneer ze wel en niet worden ingezet. Wat zijn de criteria voor de selectie? Onduidelijk. Er zijn nu drie 'geschillenbeslchters' aangesteld en er is een vacature voor een vierde. Deze ‘geschillenbeslechter' gaat kijken of door middel van praten en overleggen een verder bezwaarschrift kan worden voorkomen. 

Zaak over verboden verplichte arbeid of dwangarbeid volgens Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM) niet ontvankelijk verklaard bij Europees Hof.

Twee en een half jaar geleden diende een zaak van een Amsterdamse bijstandsgerechtigde voor de Centrale Raad van Beroep over verplichte tewerkstelling in een disciplineringstraject, het Hoya project, genoemd naar de Hoyaplant die in het tuinbouwproject gekweekt werd. In het disciplineringsproject werkten werklozen voor straf omdat zij naar het oordeel van de uitkerende instantie onvoldoende hun best hadden gedaan om aan betaald werk te komen, dan wel onvoldoende hun best hadden gedaan in een toeleidingstraject naar de arbeidsmarkt. Het Hoyaproject bestaat niet meer. De betreffende bijstandsgerechtigde kreeg met stopzetting van de uitkering te maken. De Centrale Raad van Beroep formuleerde in deze zaak voor het eerst aan welke criteria voldaan moet zijn wil er geen sprake zijn van dwangarbeid of verboden verplichte arbeid. De Centrale Raad verlaagde ook de straf voor de bijstandsgerechtigde van een maand geen uitkering tot 200 euro boete. Zie het persbericht van de Bijstandsbond. http://www.bijstandsbond.org/activiteiten/persberichten/opsommingfebruari2010/dwangarbeid3.htm en de pleitnota van Mr M. van Hoof, advocaat van de bijstandsgerechtigde. http://www.bijstandsbond.org/activiteiten/persberichten/opsommingfebruari2010/dwangarbeid2.htm
De bijstandsgerechtigde besloot samen met zijn advocaat in beroep te gaan bij het Europees Hof, om ook die instantie op Europees niveau tot een uitspraak te brengen over hoe het EVRM op het punt van verboden verplichte arbeid en dwangarbeid geinterpreteerd moet worden. Zie daarvoor het persbericht van de Bijstandsbond. http://www.bijstandsbond.org/activiteiten/persberichten/opsommingjuli2010/dwangarbeid2.html

Nu, twee en een half jaar later, komt er bericht uit Straatsburg: het Europees Hof heeft de zaak niet ontvankelijk verklaard vanwege onvoldoende financieel belang. Onlangs nog heeft het Europees Hof de minimumbedragen waar het om moet gaan bij rechtszaken verhoogd vanwege de grote toestroom aan zaken. Wanneer de Centrale Raad de stopzetting van de uitkering niet had omgezet in 200 euro boete was de zaak wellicht wel ontvankelijk verklaard, maar dat blijft koffiedik kijken. Zoals de zaak er nu voorstaat zullen wij -voorzover ons bekend is- nooit weten hoe de Europese rechters denken over de interpretatie van het EVRM in verband met verplichte arbeid of dwangarbeid.

Voor meer informatie:
Bijstandsbond
Piet van der Lende
Mark van Hoof
020-6898806
info@bijstandsbond.org

Principiële uitspraak in dwangarbeidzaak aangedragen door advocaat Bijstandsbond

Principiële uitspraak in dwangarbeidzaak aangedragen door advocaat Marc van Hoof en de Bijstandsbond

De Centrale Raad van Beroep doet op 8 februari 2010 om 11.00 uur te Utrecht in het openbaar mondeling uitspraak over de vraag of het verplicht volgen van een re-integratietraject strijd oplevert met het verbod op dwangarbeid. De Bijstandsbond zal met enkele mensen bij de uitspraak aanwezig zijn.

Bezoekadres CrvB Graadt van Roggenweg 200-250 3531 AH Utrecht (Zie routebeschrijving met openbaar vervoer onderaan)

Anders dan in de welbekende zaak van de schoffelweigeraar komt de Raad hier wel tot een inhoudelijke beoordeling. Het is bijzonder dat de Centrale Raad van Beroep mondeling in het openbaar uitspraak doet, omdat- hoewel dat niet juist is- uitspraken meestal schriftelijk worden afgehandeld. De Centrale Raad van Beroep is de hoogste rechter op het gebied van het sociale bestuursrecht, het burgerlijke en militaire ambtenarenrecht en delen van het pensioenrecht. Op 17 november 2009 is deze bijstandszaak in een zitting van de meervoudige kamer van de Raad behandeld. De zaak werd aangedragen door advocaat Marc van Hoof, die samenwerkt met de Vereniging Bijstandsbond Amsterdam.

De advocaat heeft aangevoerd, dat er bij het Hoya project in Amsterdam sprake is van dwangarbeid. De rechtszaak gaat over een man, die verwezen werd naar het reintegratiebedrijf Consolid. De man vroeg nadere informatie over welk project dan, wat hij daar moest gaan doen en waarom dit voor hem geschikt was. De klantmanager gaf daar geen antwoord op. Daarop weigerde de man naar Consolid te gaan. Deze man werd verwezen naar het Hoyaproject. Uiteindelijk is het zo hoog opgelopen, dat hij twee maanden werd uitgesloten van de uitkering en de nodige kortingen heeft gehad. Toen dit speelde, had hij uit eigen beweging een stageplek gevonden van 3 dagen in de week bij een bedrijf in de media-sector waar hij driedimensionale onderdelen van films ontwierp. Inmiddels zit hij in een ander traject. Bij de rechtbank is de gemeente in het gelijkgesteld. In hoger beroep is uitvoerig betoogd dat de opgelegde verplichting in strijd komt met het in internationale verdragen neergelegde verbod op dwangarbeid of verplichte arbeid. Volgens de bijstandsontvanger heeft de gemeente hem om die reden ten onrechte verplicht aan het Hoyatraject deel te nemen en ten onrechte op zijn bijstandsuitkering gekort.

De Centrale Raad doet de uitspraak in het openbaar om 11.00 uur in het gebouw van de Centrale Raad aan de Graadt van Roggenweg te Utrecht.

Nadere toelichting

In het kader van het gemeentelijk ‘lik op stuk beleid’ heeft de gemeente Amsterdam een disciplineringstraject ingevoerd voor werklozen die volgens de gemeente niet willen werken of volgens de gemeente onvoldoende meewerken om hun herintreding op de arbeidsmarkt te bevorderen. Dit is het ‘Hoya-project’, uitgevoerd door het gemeentelijk reintegratiebedrijf Pantar. Hier worden Hoya planten gekweekt en Pantar is daarmee een van Europa’s belangrijkste exporteurs van deze planten, die in het Hoya-project gekweekt worden. Wanneer de klantmanager van de Dienst Werk en Inkomen meedeelt, dat je naar dat project moet, betekent weigering een korting op de uitkering, een boete of zelfs gedurende een bepaalde periode uitsluiting van de bijstandsuitkering.

Doelgroepen

Er zijn volgens de gemeente Amsterdam de volgende doelgroepen:
1. klanten die zijn teruggemeld door een ander reintegratiebedrijf vanwege uitval of niet meewerken
2. klanten die een of meerdere afstemmingen (sancties) hebben gehad wegens niet meewerken
3. klanten die hoger opgeleid zijn en blijven volharden werk te vinden in hun afstudeerrichting
4. klanten waarvan het VERMOEDEN bestaat dat er zwart wordt bijgeklust, zonder dat daar een bewijs van is.
Straf in plaats van reintegratie Dat het gaat om een soort straf en niet om het vergroten van je kansen op de arbeidsmarkt blijkt uit de rechtszaak die advocaat Marc van Hoof namens de client bij de Centrale Raad van Beroep heeft aangespannen. Het Hoya-disciplineringstraject vermindert de kansen van mensen op betaald werk die gezond zijn omdat ze in hun CV een disciplineringsproject hebben staan en is er op geen enkele wijze op gericht mensen die misschien tijdelijk zonder werk zitten meer kansen te geven door het aanleren van vaardigheden.

In het bovenstaande geval had de klant een regelmatig leefritme en hoefde niet te leren op tijd te komen en je aan de regels houden. Blijkens de verschillende activiteiten en werkzaamheden die hij verricht heeft had hij die vaardigheden al. De verwijzing naar het Hoyaproject was slechts een straf voor gedrag wat de klantmanager even niet beviel, zonder dat er sprake was van kijken naar hoe kunnen we van betrokkene de vaardigheden vergroten en hoe kunnen we op een positieve manier op de voorstellen van de klant ingaan om hun mogelijkheden te vergroten.

Het voldoet dus aan alle definieringsprincipes van een strafkamp waar dwangarbeid verricht wordt. Dergelijke dwangarbeid in strafkampen houdt mensen vast in de uitkerings- en reintegratie carroussel in plaats van hen daaruit te halen. Vaak willen mensen wel betaald werk aanvaarden, maar kunnen ze niet. Bijvoorbeeld omdat ze ziek zijn. De beoordeling of dit het geval is gebeurt zeer onzorgvuldig. Enkel het feit dat iemand zegt ik kan niet is al een reden om te veronderstellen dat ie niet wil en wordt het Hoyaproject aangeboden op straffe van boetes en kortingen.

Advocaat Marc van Hoof heeft ter zitting verschillende andere voorbeelden aangedragen waarin de beoordeling door het DWI onzorgvuldig was, de verwijzing naar het Hoyaproject slechts disciplinering ten doel had en de kansen op de arbeidsmarkt werden verkleind in plaats van vergroot. Dat het gaat om vergelding in een disiplineringsproject met dwangarbeid blijkt ook uit de volgende feiten.
Andere doelgroepen van het Hoya-traject zijn zogenaamde taakgestraften en mensen met een geestelijke handicap. Dit project heeft niets te maken met toeleiding naar betaalde arbeid. Bovendien is het belachelijk dat er mensen voor straf naartoe gestuurd worden waarvan alleen een vermoeden bestaat dat ze zwart werken zonder dat daar bewijs voor is. Dit is het opleggen van straffen aan mensen terwijl er in een rechtsstaat van uit moet worden gegaan dat zij onschuldig zijn tot het tegendeel bewezen is.

Routebeschrijving Vanaf Utrecht Centraal Station Lopend (10 minuten) Loop in de richting van het Jaarbeursplein. Steek de Croeselaan over en ga rechtsaf. Ga bij het verkeersplein linksaf de Graadt van Roggenweg op. Het kantoor bevindt zich na 200 meter aan de linkerkant.

Persbericht Bijstandsbond over de verplichting deel te nemen aan reintegratie

Persbericht Bijstandsbond over de verplichting deel te nemen aan reintegratie en verplichte of dwangarbeid

Vandaag, 08-02-2010 heeft de Centrale Raad van Beroep uitspraak gedaan in een geschil tussen een bijstandsgerechtigde en de gemeente Amsterdam over een korting op de uitkering die aan betrokkene was opgelegd omdat hij geweigerd heeft deel te nemen aan het zogenaamde Hoya traject, in de woorden van de Centrale Raad ‘werk in broeikassen onder een strak arbeidsregiem’.

De advocaat van betrokkene had aangevoerd, dat de poging tot oplegging van deelname aan het traject kan worden beschouwd als dwangarbeid of verplichte arbeid, in strijd met artikel 4 Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM). De Centrale Raad heeft geoordeeld dat in het onderhavige geval wel sprake was van het opleggen van verplichte arbeid. De volgende vraag is echter, of deze verplichte arbeid, die aan betrokkene werd opgelegd, verboden is. Daarvan zegt de Raad dat dit niet het geval is. De Raad oordeelde echter niet over de vraag, of betrokkene wel of niet aan het traject had moeten deelnemen maar stelde zich op het standpunt, dat alleen de verplichting was opgelegd een asessment van 4 dagen te volgen juist om te beoordelen of het Hoya traject van toepassing kan zijn.

Gezien zijn langdurig verblijf in de bijstand- 18 jaar- kan op voorhand niet worden gezegd dat deelname aan het traject om werknemersvaardigheden en discipline te verkrijgen onjuist was.

Eindelijk criteria

Wel formuleerde de Raad een aantal criteria waaraan voldaan moet worden om ervoor te zorgen dat reintegratietrajecten niet als verplichte arbeid kunnen worden beschouwd, die verboden is. Hierbij gaat het oa om het criterium dat het traject gericht moet zijn op arbeidsinschakeling en dat rekening moet worden met persoonlijke omstandigheden (belastbaarheid van betrokkene) en dat de aard van de werkzaamheden aan bepaalde voorwaarden moet voldoen zoals arbeidstijden. Hiermee geeft de Raad een signaal af aan de gemeenten dat ze niet zomaar met ieder traject kunnen aankomen. Afgaande op deze criteria, die nu voor het eerst zijn geformuleerd, kan worden gesteld dat het de vraag is of alle trajecten in de gemeente Amsterdam aan deze criteria voldoen bijvoorbeeld een verplichte cursus joga of een traject gezond eten leren.

Dit heeft tot gevolg, dat er verschillende nieuwe rechtszaken ook bij lagere rechters aan de hand van deze criteria gevoerd zullen gaan worden. In die zin zal de gemeente Amsterdam de uitvoering van haar beleid alsnog tegen het licht moeten houden om niet alsnog met het verwijt van verboden verplichte arbeid te worden geconfronteerd. Een beroep bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wordt overwogen. Voor meer informatie: Marc van Hoof