@timedesk 4 Miljard bezuinigen op arbeidsmarkt: dramatisch! TimeDesk Magazine

Het kabinet wil 4 miljard euro bezuinigen op de kosten van de arbeidsmarkt. En in dat bedrag worden niet de sociale uitkeringen meegerekend. Een van de 20 door het kabinet ingestelde commissies moet over deze bezuiniging van 4 miljard in het voorjaar advies uitbrengen. Vooruitlopend daarop beginnen de eerste discussies zich al voor te doen. De ondernemers beginnen al na te denken over welke reorganisaties zij het liefste hebben. Daarbij sluiten zij aan bij de nieuwe Participatiewet van de VVD. De werkgevers en de rechtse politieke partijen hebben al een duidelijk programma. En de vakbonden? Lees verder….

Gemeenten laten veel geld reïntegratie liggen

Gemeenten laten massaal geld liggen dat ze krijgen om mensen aan werk te helpen. Maar liefst negen op de tien gemeenten maakt de budgetten niet op, blijkt uit onderzoek van de Inspectie Werk en Inkomen (IWI). Het uitkeringsinstituut UWV maakt het beschikbare geld wel op. Gemeenten krijgen geld voor de bekostiging van re-integratieprojecten om werklozen te helpen bij het vinden van een baan.
Jaarlijks ontvangen alle gemeenten samen daarvoor ongeveer 1,6 miljard euro, maar in december 2007 werd 830 miljoen aan ongebruikte gelden doorgeschoven naar 2008 en december vorig jaar werd nog eens 735 miljoen overgeheveld naar 2009.

Crisis Volgens de Inspectie hebben de gemeenten zich het afgelopen jaar vooral gericht op mensen die als gevolg van de economische crisis nog maar net hun baan hadden verloren. Dit ging nogal eens ten koste van mensen in ‘kwetsbare groepen’ die al langer een uitkering krijgen en die moeilijker aan werk zijn te helpen, aldus de IWI.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is het niet eens met de conclusies van de IWI dat gemeenten te weinig doen voor mensen die langer dan drie jaar in de bijstand zitten. De aandacht voor kwetsbare groepen is in het geheel niet verdwenen, aldus de VNG. De opgebouwde reserves zijn de komende tijd nog ”broodnodig”, aldus de VNG. Besparing

Gemeenten mogen ongebruikte gelden nog wel meenemen naar volgend jaar, maar minder dan voorheen. Dat moet volgend jaar een besparing van 75 miljoen euro opleveren en in 2011 ongeveer 159 miljoen. De rijksoverheid heeft met de gemeenten afspraken gemaakt over de uitstroom naar werk van mensen die in de bijstand zitten. Volgens minister Piet Hein Donner en staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken) is nu niet eenduidig vast te stellen of gemeenten door de economische crisis hun aandacht echt verleggen naar groepen die makkelijker zijn te bemiddelen.

Aandacht Blijvende aandacht voor de meest kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt is van groot belang, schrijven de bewindslieden in een brief aan de Tweede Kamer in reactie op het IWI-onderzoek. Klijnsma zal binnenkort een ”stevig gesprek” met de VNG hebben om ervoor te zorgen dat gemeenten hun hele uitkeringsbestand doorlichten. Donner bekijkt ondertussen de mogelijkheden voor onderzoek naar de kosten en resultaten van alle re-integratieprojecten.

Zie ook website Inspectie Werk en Inkomen

Is Work First een succes? DIVOSA zegt van wel.

                                           Verschuivende Verantwoordelijkheden

Door Nanda van Oo

Het vertrouwen neemt toe en de economie herstelt zich geleidelijk. Volgens het Centraal Planbureau is alleen in 2010 nog oplopende werkloosheid te verwachten als gevolg van de crisis.  Er zit wel een addertje onder het gras. Sinds 2006 is de duur van een WW-uitkering bekort. Dat betekent dat in 2010 zo’n 150.000 mensen als gevolg van de crisis geen recht meer hebben op WW; ze komen dan in de bijstand terecht waar men te maken krijgt met Work First (WF).

Hoe effectief is WF? De onafhankelijke toezichthouder op het beleid, werk en inkomen (IWI) publiceerde onlangs samen met Divosa, de vereniging van managers van sociale diensten, het rapport ‘Maatwerk First’ als vervolg op ‘Work First Werkt’ (2007). Het onderzoek is bekend bij de Koninklijke Academie van Wetenschappen onder nummer 1332996, de organisatie die toeziet op de kwaliteit van wetenschappelijk onderzoek. De onderzoeksperiode is van oktober 2008 tot september 2009; men heeft effecten van de crisis enigszins kunnen meenemen.

   Ondanks lichte daling is er volgens de onderzoekers sprake van succes. In Maatwerk kwam 38% weer aan het werk, minder dan de 45% in Work First Werkt, maar dat wordt veroorzaakt doordat WF is uitgebreid naar langdurig werklozen. Bij nadere lezing blijkt dat verschillende groepen door elkaar lopen die de cijfers vertekenen. In deze periode zaten ook deelnemers die als gevolg van de crisis werkloos raakten en snel uitstroomden. Deze groep staat dicht bij de arbeidsmarkt en heeft geen WF nodig. Ook: ‘Er bestaan twee typen draaideurklanten’ (p23-24) en: ‘Bij 48% van projecten kan men niet inschatten wat het aandeel is van de groep die uitstroomt en weer terugvalt in WWB’. Een grote groep circuleert in de ‘trajectencarrousel’. Verder: ‘uitstroom naar werk is een te beperkte maat om effectiviteit te meten’ toevoeging: ‘Work first levert bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling van klanten (p57-58).

Wegredeneren van mensen

Zoals in de meeste sociaalwetenschappelijke rapporten verdwijnt in Maatwerk de menselijke maat in tabellen en statistische berekeningen. De centrale termen wijzen in de richting voor wie het is bedoeld: dat zijn niet mensen die de pech hebben werkloos te zijn geraakt, maar de beleidsmakers. Meest gebruikte termen: ‘klant’, 303 keer genoemd en ‘benchmark’ 91 keer. De bestuurskundige term ‘benchmark’ betekent‘ijkingskader om prestaties van systemen te vergelijken’. Met ‘systemen’ worden de mensen bedoeld die slachtoffer werden van de onverantwoorde risico’s in de financiële sector en de mensen die onbemiddelbaar zijn door ziekte of leeftijd.

   WF is verplicht, wanneer iemand weigert volgt een sanctie. In Work First Werkt wordt aan de orde gesteld dat WF is bedoeld als afschrikking. In Maatwerk wordt het begrip ‘verplicht’ slechts eenmaal gebruikt en ‘sanctie’ wordt een keertje genoemd, maar gebagatelliseerd. Wie echter de stroom reacties leest op website De Muur (2008), rapporten van Ombudsmannen en de klachten van de Bijstandsbond kent, weet dat dreigen met sancties actueel is. In Maatwerk wordt dat niet beschreven, maar is wel belangrijk voor de antwoorden op de vragenlijst. Die worden gemeten waarna een wetenschappelijke uitspraak volgt. 

Sociaal wenselijke antwoorden

Wanneer iemand met een gezondheidsklacht naar het ziekenhuis of de GGZ gaat, wordt de persoon in kwestie gevraagd een vragenlijst in te vullen om de klacht in beeld te krijgen. Men kan aannemen dat de antwoorden betrouwbaar zijn, want men wil immers verlost worden van de klacht. Wanneer iemand wordt benaderd door een uitkeringsinstantie om een vragenlijst in te vullen, is de kans groot dat vanwege angst voor sancties sociaal wenselijke antwoorden worden gegeven.

   In Maatwerk wordt beweerd dat ruim de helft van de respondenten tevreden is. Nergens wordt echter, zoals gebruikelijk, in een procedure beschreven hoe de respondenten benaderd zijn. Er wordt opgemerkt dat de deelname anoniem was en vrijwillig, maar het blijkt dat de uitkeringsinstantie de klanten benaderde en de lijsten naar hun huisadres heeft gestuurd. Een uitkeringsinstantie wordt door veel mensen gezien als een intimiderende organisatie en niet iedereen zal zich vrij hebben gevoeld om te weigeren. Dat is van belang, er wordt namelijk gevraagd naar tevredenheid over de begeleiding in WF. Menig antwoord zal voorspelbaar zijn en heeft dus wetenschappelijk weinig waarde. 

Creatief boekhouden

Sinds invoering van de wet Wet Werk en Bijstand in 2004 mogen gemeenten het geld dat overblijft van bijstandsuitkeringen houden. Mensen die een uitkering aanvragen, komen in een WF traject en hun uitkering wordt omgezet in bijvoorbeeld een stagevergoeding, dat wil zeggen inkomen op niveau van een uitkering. In 88% van de gemeenten is WF ingevoerd en in geval van oplopende werkloosheid in 2010 zal dat gunstig zijn. 

   Maatwerk heeft onderzoek gedaan in 31 gemeenten. Amsterdam behoorde daar weliswaar niet toe maar kan als voorbeeld dienen, omdat WF hier is ingevoerd. De hoofdstad kampt al jaren met slecht bestuur. De twee meest vooraanstaande musea, het Rijksmuseum en Stedelijk museum, zijn al jaren gesloten als gevolg van mismanagement en het is onbekend wanneer de schatkamers zullen openen. Ook zijn er het debacle van de Noord/Zuidlijn en de fiasco’s op de Zuidas. Het bestuur is niet capabel om deze geldverslindende projecten naar zich toe te trekken. Het rapport Maatwerk First zal bijdragen om de kosten van de werkloosheid als gevolg van de crisis enigszins in bedwang te houden. Zo zijn er meer gemeenten die hun financiële problemen door mismanagement af zullen wentelen op de zwakste groepen.

Persoonlijk bericht uit het doolhof van de reintegratie voor werklozen.

Ik ben Sander, uit Amsterdam, langdurig werkloos geweest en inmiddels spreekuurmedewerker bij de Bijstandsbond. Bij de Bijstandsbond hebben we twee keer per week inloopspreekuur, waar mensen praktisch en juridisch advies kunnen krijgen.

In Amsterdam begon de ellende een jaar of acht geleden met de Megabanenmarkt, door uitkeringsgerechtigden ook wel de Megabananenmarkt genoemd. Een grote opruimoperatie, waarvoor alle uitkeringstrekkers werden opgeroepen en waar we werden bemiddeld richting werk, scholing of begeleiding.

Er was wat gesjoemel met de aanbesteding van de organisatie van dit mega-event, in een grote loods in het Westelijk havengebied. De lokale politici die over de toewijzing gingen bleken na hun carrière plotseling allemaal een lucratief baantje te hebben bij hetzelfde organisatie- en adviesburo. Maar dit terzijde.

De Amsterdamse sociale dienst zou zijn verworden tot een uitkeringsfabriek, de stad had in vergelijking met andere gemeentes een buitenproportioneel aantal werklozen. Daarbij was de oude Algemene Bijstandswet, de ABW, vervangen door de Wet Werk en Bijstand, de WWB. Volgens die nieuwe wet ligt er een grotere verantwoordelijkheid bij de burgers om aan het werk te komen en te blijven. Ook wordt het begrip ‘passende arbeid’ losgelaten - alle ‘algemeen geaccepteerde arbeid’ werd als ‘passend’ beschouwd. Kennelijk als knieval voor de christelijke partijen werd in de praktijk alleen een uitzondering gemaakt voor prostitutie, hoewel er in Nederland zelfs sociale dienst-ambtenaren zijn die ook daar niet altijd moeilijk over doen (een vrouw die uit haar beroep wilde stappen en een uitkering aanvroeg kreeg ooit van zo’n ambtenaar te horen dat ze er toch nog best goed uitzag en nog wel een paar jaartjes voortkon inplaats van dat ze haar hand ophield - dat was nou net niet hoe de wet geïnterpreteerd moet worden!).

Daarbij is de nieuwe wet zo ingericht, dat de gemeenten verantwoordelijk zijn voor de uitvoering en veel geld kunnen besparen door zoveel mogelijk mensen uit de bijstand te werken. Welke methodes daarbij allemaal zijn toegestaan is tot op heden nog onderwerp van allerlei juridische procedures. Handicap daarbij is wel dat mensen bereid moeten zijn om die procedures aan te gaan, waarbij hun inkomen, dus: hun levensonderhoud, op het spel komt te staan. In de praktijk zie je dus dat mensen veel meer slikken dan eventueel wettelijk toegestaan is, omdat ze hun bestaanszekerheid niet kunnen riskeren.

Lees verder over de lotgevallen van Sander

Om de schuldenproblematiek aan te pakken, komt er een monsterdatabase

Om de schuldenproblematiek aan te pakken, komt er een monsterdatabase die de privacy van 16 miljoen Nederlanders aantast.
Dit moet anders. Wij roepen de Tweede Kamer op om een onafhankelijk onderzoek te doen naar schuldenregistratie zonder aantasting van de privacy.

Steun de oproep voor onafhankelijk 

onderzoek!

http://www.stopdemonsterdatabase.nl/ De Tweede Kamer praat op 17 december 2009 over de privacygevoeligheid van het Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS). Dit landelijke informatiesysteem dreigt een monsterdatabase te worden die de privacy van 16 miljoen Nederlanders raakt. Een risico is bijvoorbeeld dat in het systeem mensen worden geregistreerd die daar helemaal niet in thuis horen.

De privacybescherming van het systeem deugt van geen kanten. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) zet nog veel vraagtekens bij de manier waarop het LIS omgaat met de privacy van burgers. Het ontwerp is strijdig met de Wet bescherming persoonsgegevens, meldde de website van de privacywaakhond op 7 oktober. Het Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS) moet een schuldenregistratiesysteem worden en heeft als doel de schuldenproblematiek van particulieren aan te pakken. Het is een initiatief van banken, energiebedrijven, woningcorporaties, gemeenten en schuldhulpverleners, zoals het Leger des Heils. De overheid wil graag dat er zo’n registratiesysteem komt omdat het kan helpen bij het terugdringen van het aantal problematische schuldsituaties van particulieren.

Ook wij zijn voorstander van een preventieve aanpak. Maar dan wel zonder aantasting van de privacy. Daarom roepen we de Tweede Kamer op om een onafhankelijk onderzoek te doen naar bestaande en door het CBP goedgekeurde systemen voor schuldenregistratie.

Klijnsma studeert op gesubsidieerde arbeid

11-dec 2009 
Staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken) bekijkt of meer mensen dan alleen werknemers van de sociale werkplaatsen de kans kunnen krijgen om via gesubsidieerde arbeid aan de slag te komen. Desnoods tot aan hun pensioen. Dat maakte Klijnsma donderdag duidelijk tijdens de behandeling van de begroting Sociale Zaken in de Tweede Kamer.

Klijnsma wees erop dat er al wordt gewerkt aan een proef om te onderzoeken of mensen die door een lichamelijke en/of geestelijke beperking niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen, beter aan een baan worden geholpen via zogeheten loondispensatie. Daarbij betalen werkgevers alleen voor productieve uren van de gehandicapte en krijgt deze werknemer voor de niet-productieve uren een uitkering. CDA-Kamerlid Eddy van Hijum had de PvdA-bewindsvrouw om opheldering gevraagd, nadat ze zich positief had uitgelaten over gesubsidieerde arbeid na een bezoek aan de Verenigde Staten. Ook zijn GroenLinks-collega Ineke van Gent vroeg zich af of er nu “Jettajobs" komen in navolging van de Melkertbanen, waarbij het probleem was dat mensen niet vanuit hun gesubsidieerde plek doorstroomden naar ‘gewoon’ werk.

Maar Klijnsma zei niets te voelen voor nieuwe Melkertbanen. Het is volgens haar “wel wezenlijk" na te denken hoe mensen die niet op eigen kracht aan het werk komen, kunnen worden geholpen met loonkostensubsidie. Dat wordt volgens haar nu onderzocht in de proef met loondispensatie, die is gestart wegens modernisering van de sociale werkplaatsen. Maar ook mensen in de bijstand en personen die van jongs af aan gehandicapt zijn en een Wajong-uitkering hebben, doen mee in de proef. Het kabinet wil de sociale werkplaatsen hervormen, zodat meer werknemers uit de beschutte werkomgeving komen en bij een ‘gewone’ werkgever gaan werken. Ook wil het kabinet de wachtlijst voor de sociale werkvoorziening wegwerken. Veel mensen met een lichamelijke en/of geestelijke beperking die wachten op een plek in de sociale werkplaats, zitten nu in de bijstand of Wajong.

De PPEHCR, een beweging tegen armoede in de VS

De beweging van arme mensen in de Verenigde Staten vecht voor de verwezenlijking van hun sociaaleconomische rechten: huisvesting, gezondheidszorg, water, degelijk betaalde banen, en toegang tot lager, middelbaar en hoger onderwijs.

De beweging verenigt blanken en zwarten, vaders, moeders, kinderen, grootouders, werklozen, werkende armen, daklozen, zij die hun werk hebben verloren door de vrijhandelsakkoorden zoals NAFTA, sociale werkers, kerkleiders, vakbondsmensen, kunstenaars, juristen, jongeren en ouderen, plattelandsbewoners en stedelingen.

Het is de bedoeling om arme mensen te verenigen in een beweging tegen de armoede en te vechten voor de verwezenlijking van artikelen 23, 25 en 26 van de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens. Deze verklaring werd door de VS ondertekend in 1948. Echter, de VS hebben nooit het Internationaal Pakt voor Economische, Sociale en Culturele rechten geratificeerd. De verwezenlijking van deze rechten zou een geheel andere VS doen ontstaan.

De beweging werd gesticht in 1998, op de ‘Poor People’s Summit’ en beroept zich op de erfenis van Fannie Lou Hammer, Harriet Tubman, Fredrick Douglas, Gandhi, Malmcom X en Martin Luther King.

Een interview in het Nederlands met een beweging in de VS die mobiliseert tegen armoede en sociale uitsluiting vind je hier

Re-integratie: een moeizaam traject

Amsterdam | 04-12- 2009

Gemeentelijke Ombudsman Ulco van de Pol in Amsterdam heeft onderzoek gedaan naar de wijze waarop de Amsterdamse Dienst Werk en Inkomen de re-integratie van haar klanten uitvoert. Hij concludeert in zijn rapport dat het proces van re-integratie met name door problemen met de trajectkeuze en een opeenstapeling van gebrekkige communicatie, moeizaam verloopt.

AanbevelingenDe ombudsman verbindt een aantal aanbevelingen aan het rapport. Hij stelt diverse maatregelen voor met de strekking het trajectaanbod overzichtelijker te maken, de communicatie tussen alle partijen en de verslaglegging te verbeteren en duidelijke afspraken te maken over de klachtbehandeling.

OnderzoekHet onderzoek bestond uit ruim 70 interviews met klanten, klantmanagers van DWI en trajectbegeleiders van re-integratiebedrijven. Daarnaast is dossieronderzoek gedaan.

TrajectaanbodUit het onderzoek blijkt dat er een groot trajectaanbod is waardoor voor klantmanagers onduidelijk is welk traject het meest geschikt is. Anderzijds is er een tekort aan trajecten voor klanten met een kleine afstand tot de arbeidsmarkt en ontbreken trajecten voor specifieke doelgroepen. Klantmanagers maken vaak gebruik van dezelfde trajecten omdat ze die kennen. Of het ook het meest geschikte traject voor de klant is, blijft onduidelijk.

Communicatie en klachtbehandeling
De communicatie tussen de verschillende betrokken partijen laat te wensen over. Re-integratiebedrijven zeggen onvoldoende informatie over de klant te ontvangen. DWI geeft aan te weinig informatie te krijgen van het re-integratiebedrijf over de voortgang van het traject. Klanten krijgen te weinig of geen informatie over inhoud en doel van het traject. Ook worden klanten van DWI niet geïnformeerd over de mogelijkheid een klacht in te dienen. Wanneer ze een klacht hebben, is in veel gevallen ook niet duidelijk of DWI of het re-integratiebedrijf de klacht behandelt. De resultaten van de klachtbehandeling worden niet teruggekoppeld naar de werkvloer.

Meer informatie:

Rapport Re-integratie: een moeizaam traject

Meer Nederlandse gezinnen in armoede. Ik kan het niet volgen.

Ik kan het niet meer volgen. Vorige week publiceerde het Sociaal Cultureel Plan Bureau (SCP) cijfers over de armoede in Nederland met de teneur: de armoede neemt af. En het vertrouwen van de burger in de politiek is groot, en de participatiegraad neemt toe en nog meer mooie dingen. En…. ze zeggen dat ze cijfers van het CBS gebruiken. Marcel van Dam schrijft in zijn boek Niemandsland, dat die cijfers niet kloppen, want de afstand tussen de lage inkomensgrens en de CAO-lonen wordt steeds groter, dus wordt het aantal mensen wat op of onder die lage inkomensgrens zit automaties minder. Maar zie, nu zegt het CBS dat de armoede uitgaande van de lage inkomensgrens wel stijgt, dus dat argument klopt ook niet. Of gaat het om verschillende jaren? Volgens mij is de toename van de armoede nog veel erger, als ik om me heen kijk, maar ja, dat is ook geen statistisch bewijs. 

Piet van der Lende 
Bijstandsbond Amsterdam

uhuru_now wrote: 
> 
> Meer Nederlandse gezinnen in armoede 
> 
> Het CBS heeft cijfers gepubliceerd over de armoede in Nederland. 
> 
> Van de 6,9 miljoen huishoudens in 2008 leefden er 545.000 (8%) onder > de lage-inkomensgrens. In 2007 moest nog 7,6% van een laag inkomen > rondkomen. Ook het aantal huishoudens met een inkomen onder de > beleidsmatige inkomensgrens is gestegen: van 447.000 (6,6%) in 2007 > naar 460.000 (6,7%) in 2008. 
> 
> De groepen met de meeste lage inkomens: 
> # eenoudergezinnen met minderjarige kinderen (29%) 
> # niet-westerse allochtonen (25%) 
> # alleenstaanden tot 65 jaar (18%) 
> 
> Andere uitkomsten van het rapport: 
> # Lage inkomens hebben relatief hogere vaste lasten en moeten vaker > schulden maken 
> 
> # Er zijn relatief veel minderjarige kinderen met kans op armoede (10%) 
> 
> Vaste lasten – uitgaven voor huur, water, energie, verzekeringen en > consumptieve belastingen – drukten bij huishoudens met kans op armoede > zwaarder op het huishoudbudget dan bij de hogere inkomens. Ook gaven > huishoudens in de laagste inkomensklasse vaker aan schulden te moeten > maken dan de hogere. 
> 
>http://www.rtl.nl/%28/actueel/rtlnieuws/binnenland/%29/components/actueel/rtlnieuws/2009/12_december/03/binnenland/Meer_gezinnen_onder_armoedegrens.xml

Discussie over reorganisatie sociale zekerheid barst weer los

Afgelopen zaterdag gaf staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken een interview aan het dagblad Trouw. Zij was eind october een week op reis geweest in het land en had gepraat met  wethouders sociale zaken en de top van organisaties die de sociale zekerheid uitvoeren maar ook met scholieren en andere werkzoekenden en ze wilde laten zien dat ze de nieuwe of eigenlijk al oude boodschap die deze lobbyisten uitdroegen goed had begrepen. Terugkeer van de Melkertbanen! Het CDA reageert als door een wesp gestoken. De SP is er voorstander van. Dinsdag al zullen Tweede Kamerleden de staatssecretaris over het interview aan de tand voelen. Maar.. wat beweerden wethouders en topbestuurders van organisaties als het UWV nog meer tijdens die studiereis en op een congres van UWV en SER op 26 november? Hun pleidooien sluiten ook wel mooi aan bij een initiatief wetsvoorstel van de VVD, de Participatiewet. En dat is de dood in de pot oftwel afschaffing van de volledige bijstand als laatste redmiddel voor mensen die niks hebben. Voor de op handen zijnde nieuwe reorganisatie, ook al door de rigoreuze bezuinigingen die eraan zitten te komen, nemen de verschillende partijen die ertoe doen weer posities in. Wordt vervolgd.

Staatssecretaris Klijnsma pleitte in het interview voor de terugkeer van permanent gesubsidieerde banen, zonder tijdslimiet. Zeg maar de terugkeer van de Melkertbanen. Volgens Klijnsma weten gemeenten niet wat ze aanmoeten met een groep mensen die al heel lang in de bijstand zit, waarbij er geen aanwijsbare arbeidshandicap is, zodat ze niet in een andere regeling dan de bijstand kunnen, maar er komt ook geen arbeidscontract met een werkgever omdat de betrokkene bijvoorbeeld geen goede scholing en werkervaring heeft.

En, hebben de gemeenten tijdens die studiereis tegen de staatssecretaris gezegd, wij hebben grote behoefte aan mensen voor ondersteunende taken zoals concierges op school, medewerkers van een fietsenstalling of een buurtcentrum. Waarom, zegt Klijnsma nu ook, zou iemand die verder geen kans heeft op een vaste baan, en die op deze manier nuttig is voor de samenleving, dit niet tot zijn of haar pensioen kunnen doen?

wesp

De CDA-kamerlid Van Hijum reageerde als door een wesp gestoken. Hij ziet er niets in. We moeten blijven focussen op doorstroming. Mensen daarbij ondersteunen is prima, maar het moet tijdelijk zijn. Desgevraagd is er volgens van Hijum een groot verschil tussen iemand met een regulier arbeidscontract, die op de loonlijst bij een werkgever of overheid staat en iemand met een regulier arbeidscontract, die via een subsidiepot werkt. Ook al doen ze in beide gevallen zinnig werk. Hij vindt dat permanent gesubsidieerde banen tegenhouden dat mensen zich doorontwikkelen, zoals bij sommige ‘Melketiers’ gebeurde. Hij noemt de Melkertbanen een ‘gouden kooi’. Scholing, of subsidie moet een opstapje zijn naar een betaalde baan voor een bijstandsgerechtigde, en mag niet te lang duren.

De SP heeft ook al gereageerd en is voorstander van de voorstellen die de staatssecretaris doet. Paul Ulebelt zegt in Trouw van maandag, dat de regering geen andere optie heeft. Zij moet volgens hem of de werkgevers verplichten een bepaald percentage langdurig werklozen aan te nemen, of banen scheppen en deze ook betalen. Door het kapitalistisch systeem nemen werkgevers geen mensen aan die niet genoeg opbrengen. Daar moet de overheid voor zorgen, via quota of zelf werk scheppen.

Gedachten tijdens een congres

Op 26 november was er een congres van UWV en Sociaal-Economische Raad (SER) Bestuursvoorzitter Linthorst van het UWV pleitte voor het opknippen van banen, waardoor een terugkeer van de koffiejuffrouw in het verschiet ligt. We moeten dit soort banen weer maken, aldus de bestuursvoorzitter, het is werk waar niet veel scholing voor nodig is en qua beloning net boven het minimumloon zit. Dat werk is volgens hem niet verdwenen, maar wordt nu door duurbetaalde krachten erbij gedaan. Er zouden weer van die eenvoudige banen moeten komen, niet alleen de koffiejuffrouw, maar ook eten rondbrengen in een verzorgingstehuis in plaats van zorgpersoneel, of concierges in flatgebouwen. Ook wil hij weer een nieuwe reorganisatie van de reintegratie-industrie. Niet de gemeenten en het UWV moeten opdrachtgever worden, maar de werkgevers. Die moeten dan een pot met reintegratiegeld krijgen. De grote vraag is of dit nieuwe systeem er moet komen door de werkgevers te dwingen banen ‘op te knippen’ waarbij ze alle lonen uitbetalen, of dat die eenvoudige banen die ontstaan gesubsidieerd worden. Ik heb dat niet kunnen halen uit de berichten over zijn toespraak. Maar het moet in het bedrijfsleven.

Andere gedachten

Een ander proefbalonnetje wordt opgeworpen door Rene Paas, voorzitter van DIVOSA, de vereniging van directeuren van sociale diensten. Hij stelt dat ‘het stelsel’ eenvoudiger moet worden. En hij stelt daarom voor, om de verschillende regelingen zoals Wajong, de WSW en de bijstand in een regeling te stoppen. Dit lijkt rechtstreeks overgenomen uit de Participatiewet van de VVD. Deze wet wil bijstand, WSW, werkloosheidsregelingen en de Wajong ook samenvoegen en beoogt in mijn ogen een door de staat gecreëerde ‘onderklasse’ van qua rechten tweederangs burgers, die met zo minimaal mogelijke publieke middelen hun hele leven aangewezen zijn op een permanente combinatie van een bijstandsachtige minimumuitkering met pulpbaantjes (qua arbeidsvoorwaarden en omstandigheden). Daarbij streng gecontroleerd door de staat. De VVD wil daarbij weliswaar een soort bijverdiensteregeling invoeren, maar ontsnappen uit het armoede-bestaan door betaald werk zal gezien de massawerkloosheid maar voor een kleine minderheid zijn weggelegd. In feite gaat het bij de participatiewet naast het creeren van een klasse van rechteloze en streng gecontroleerde burgers om een gigantische loonkostensubsidie aan het bedrijfsleven, die geen verplichtingen krijgen opgelegd.

De opmaat naar de nog strenger gecontroleerde ‘onderkant’ van de maatschappelijke ladder en om de argumenten voor een particpatiewet-achtige regeling kracht bij te zetten uittte Rene Paas, blijkbaar aan het eind van zijn betoog de volgende waarschuwing:

”Als wij er niet in slagen op wijkniveau de zaken aan te pakken, ontstaat er een kruitvat. Dan komt er een vertrouwenscrisis die veel heftiger is dan de economische crisis die we nu meemaken".

P. van der Lende