Huisbezoek mag, mits, mits, mits, mits
Dus eigenlijk ook weer niet
Er is weer nieuws over de huisbezoeken. Deze keer heeft een rechter zich gebogen over dit controversieel controlemiddel van de Sociale Dienst Amsterdam. Aangezien de rechtszitting voor de Meervoudige Kamer van de Amsterdamse Rechtbank plaatsvond, is deze uitspraak te beschouwen als een principiële. Dat wil zeggen dat in de toekomst naar deze zaak verwezen kan worden. (de zogenaamde jurisprudentie)
De rechtszaak werd aangespannen door iemand wiens uitkering werd stopgezet na een anonieme tip van twee jaar geleden. Na het huisbezoek dat hierop volgde, werd de uitkering stopgezet. Het huisbezoek zou namelijk aan het licht gebracht hebben dat de persoon zou samenwonen.
Laten we maar gelijk met de deur in huis vallen (????). De persoon in kwestie heeft verloren. De Sociale Dienst bracht uiteraard dit nieuws juichend naar buiten. Dat deze hoerastemming iets te voorbarig is, zal ik in onderstaand stuk duidelijk maken.
De rechtbank oordeelt dat bijzondere omstandigheden van dit geval het huisbezoek legitiem maken. De opgegeven woonsituatie kon alleen via deze ingrijpende manier gecontroleerd worden. Dit betekent mijn inziens dat willekeurige huisbezoeken nog steeds uit den boze zijn. En als ze dan al plaatsvinden, deze naar behoren beargumenteerd moeten worden.
De rechtbank constateert verder dat in het onderhavige geval de Sociale Dienst wil overgaan tot een huisbezoek men een weigeraar op de consequenties moet wijzen. Worden deze verwijzingen niet gemaakt dan kan een huisbezoek als onrechtmatig beschouwd worden.
Voorts heeft de rechter benadrukt dat voor het nader bekijken van wasgoed, het inkijken van tassen, het openen van kasten etc.etc, uitdrukkelijk toestemming verkregen moet worden van de bewoner. Omdat over uitdrukkelijke toestemming in de rapportage niets terug te lezen valt, constateert de rechter maar eventjes dat die toestemming er wel geweest kan zijn. Kortom u geeft uitdrukkelijk geen toestemming, maar dat staat om wat voor reden dan ook, niet vermeld in de rapportage, dan heeft u misschien toch toestemming verleend. Me dunkt dat ook hierover het laatste woord nog niet gezegd is.
Verderop in het betoog constateert de rechtbank het volgende: “Gelet voorts op de verantwoordelijkheid die bij de gemeentes is gelegd voor het te besteden bijstandsbudget, gelet op het streven om mensen zo kort mogelijk op de bijstand aangewezen te laten zijn en gelet op de vangnetfunctie die de bijstand heeft, is de rechtbank van oordeel dat een huisbezoek een aanvaardbaar controlemiddel kan zijn”. Of als ik het in mijn eigen bewoordingen mag zeggen. Om het aantal uitkeringsgerechtigden omlaag te krijgen is zo’n streng controlemiddel toegestaan, ook als hierdoor de rechten van uitkeringsgerechtigden worden geschonden. Oftewel wat bij de een niet mag, mag wel bij de ander, domweg omdat die persoon een uitkering heeft. Dat noem ik meten met twee maten. Ben benieuwd of dat lang standhoudt in hoger beroep.
U ziet het dus, beste mensen, de hoerastemming van de Sociale Dienst Amsterdam, pardon de Dienst Werk en Inkomen (DWI) is iets te voorbarig. Bovenstaande uitspraak van de rechtbank biedt genoeg aanknopingspunten om in hoger beroep een ander oordeel te krijgen.
En ook op een ander terrein mogen wij een succes vermelden. De gemeente Nijmegen wou op initiatief van de plaatselijke PvdA aldaar, ook de omstreden huisbezoeken introduceren. Maar dit idee kreeg geen meerderheid in de Nijmeegse gemeenteraad, omdat Groenlinks in Nijmegen tegen stemde. Het bij ons telefonisch ingewonnen advies heeft misschien de doorslag gegeven. Nou, ik weet het eigenlijk wel zeker.
Jacques Peeters
Namens de Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam
(WBVA)
