De Bijstandsbond
verkeert financieel in zwaar weer. Als er geen inkomsten bijkomen,
ziet de toekomst van de organisatie er somber uit. Ondanks onze lage
begroting van 14.000 euro per jaar. Daarvan betalen wij de huur, gas
en licht, kopieerapparaat, telefoon, administratiekosten, papier,
etc. We hebben tot nu toe geen schulden. Maar we zijn wel door onze
reserves heen, en hebben voor de nabije toekomst weinig structurele
inkomsten. We hebben geen subsidie van de overheid. We zijn voor een
groot gedeelte afhankelijk van de bijdragen van leden en giften.
Wij doen een
dringend beroep op u een financiële bijdrage te storten.
Nieuws, commentaren en aankondigingen van de Bijstandsbond. Op deze blog vindt u alle informatie over de Bijstandsbond. Telefoon: 020-6898806. Whatt's App, Telegram en Signal 06-20367458. Algemeen spreekuur di en do van 11.00 uur tot 16.00 uur. Advocaat Mark van Hoof aanwezig di en do van 13.00 uur tot 14.00 uur. 06-47816228. info@bijstandsbond.org.
dinsdag 25 juni 2019
zaterdag 22 juni 2019
De lonen, de flexibilisering van de arbeid en de concurrentiekracht van de Nederlandse economie
Premier Rutte, die leider is van een regering die vooral oog heeft voor ondernemers- en niet voor arbeidersbelangen, deed zaterdag 15 juni op een VVD-congres een opmerkelijke oproep aan de grote bedrijven in Nederland om de lonen te laten stijgen. "De winsten bij de grote ondernemingen klotsen tegen de plinten op, maar het enige dat in die bedrijven echt stijgt, zijn de salarissen van de topmannen en niet de cao-lonen. Die gaan onvoldoende omhoog en ik vind dat niet acceptabel."
Rutte sprak het dreigement uit om de voorgenomen verlaging van de winstbelasting voor het grote bedrijfsleven terug te draaien als de lonen in de cao's de komende tijd niet stijgen. "Misschien moeten we gaan nadenken of we daar mee door moeten gaan", aldus Rutte afgelopen zaterdag.
donderdag 23 mei 2019
Gaat Groot Wassink, wethouder werk en inkomen in Amsterdam nu ook een uitrookbeleid van bijstandsgerechtigden voeren onder druk van het Rijk?
Een samenvatting van het artikel verscheen ook in Het Parool.
Wethouder Rutger Groot Wassink van Amsterdam, die gaat over de uitvoering van de Participatiewet, stuurde 20 mei een brief naar de gemeenteraad waarin hij zijn plannen voor de nabije toekomst uiteen zet. Deze brief werd begeleid met zijn commentaren in de pers, o.a. een artikel in Het Parool, waarbij de wethouder zijn plannen toelichtte. In de pers wordt gesproken over een ‘militaire operatie’ maar het is enigszins onduidelijk of Groot Wassink deze woorden in de mond genomen heeft.
Wethouder Rutger Groot Wassink van Amsterdam, die gaat over de uitvoering van de Participatiewet, stuurde 20 mei een brief naar de gemeenteraad waarin hij zijn plannen voor de nabije toekomst uiteen zet. Deze brief werd begeleid met zijn commentaren in de pers, o.a. een artikel in Het Parool, waarbij de wethouder zijn plannen toelichtte. In de pers wordt gesproken over een ‘militaire operatie’ maar het is enigszins onduidelijk of Groot Wassink deze woorden in de mond genomen heeft.
zondag 12 mei 2019
René Beunders (59) van sociaal hart zoekt een donornier
De voorman van Stichting 'Sociaal Hart Enschede' die al jaren opkomt
voor de rechten en belangen van kwetsbare inwoners (zorg, bijstand en
armoede) is nu vanwege ernstig nierfalen op zoek naar een donornier. Na
hartfalen, diabetes mellitus, polyneuropathie en neurogene claudicatio
wordt hij sinds vorig jaar vanwege nierfalen dagelijks geconfronteerd
met zware dialyse-verplichtingen. Aangezien de wachttijd voor een
donornier maar liefst vier jaar bedraagt is hij dringend op zoek naar
een nier van een gezonde donor (tussen 20 en 60 jaar) bij voorkeur met
bloedgroep nul positief. Graag uw reacties via mail renebeunders@live.nl
of tel. 06-51322224.
zaterdag 11 mei 2019
Een tijdbom onder de financiering van bewindvoering voor mensen met schulden uit de bijzondere bijstand?
De gemeente
Groningen wil de kosten van bewindvoering voor mensen met schulden
inperken door standaard de bewindvoering te laten uitvoeren door de
Gemeentelijke Krediet Bank (GKB). Dit legt een bom onder de
financiering van de bewindvoering uit de pot voor de bijzondere
bijstand. De kostenpost van bewindvoering bij mensen met schulden
legt een groot beslag op die pot. Commerciële bureaus van
bewindvoerders verdienen door die financiering veel geld. Door de
werkwijze van de gemeente Groningen kan het geld uit de pot voor
bijzondere bijstand voor andere doeleinden worden aangewend.
vrijdag 10 mei 2019
De SP en de ontwikkeling van ‘linkse’ bagger
Hoewel wat ik noem
‘rechtse bagger’ van alle tijden is, en in de geschiedenis werd
vastgelegd in schotschriften en pamfletten, heeft het fenomeen met
de
komst van sociale media en internet een hoge vlucht genomen.
Mensen
kunnen vanachter de computer of via mobiele apparatuur anoniem
direct
zelf berichten publiceren, op een goedkope manier en potentieel
toegankelijk voor vele lezers. Er blijken allerlei mensen met
ambtelijke posities of in het bedrijfsleven anoniem allerlei
vooroordelen en racistisch
rotzooi op twitter etc. te produceren. ‘Voor de lol’ of ‘om een
beetje te provoceren’. Kenmerk van de rechtse bagger is, dat het
gaat om oppervlakkige beeldvorming, het opplakken van een frame op
een gebeurtenis of op personen, als een symbool verbonden met
emoties. Het gaat daarbij niet om genuanceerde meningen, waarbij
je
op een oprechte manier probeert de werkelijkheid te analyseren,
maar
om verdraaiing van feiten, selectieve interpretatie en selectie
van
feiten, samenzweringstheorieën, stigmatisering van
bevolkingsgroepen
en vervalsing van de geschiedenis. Alles in dienst van de
oppervlakkige beeldvorming op basis van emoties. Of feiten kloppen
doet er niet toe, zolang de beeldvorming maar wordt versterkt.
vrijdag 3 mei 2019
Hiddema geeft te veel ontvangen onkosten aan Poezenboot
Forum voor Democratie-kamerlid Theo Hiddema doneert zijn te veel
ontvangen onkostenvergoeding aan de Poezenboot. Het ‘kattenbeest’ is
Hiddema ‘dierbaar’.
Beheerder Judith Gobets van de poezenboot: ,,We stonden er met zijn allen helemaal versteld van. Van sommige mensen wéét je dat het kattenmensen zijn, die zijn er heel open over. Maar van meneer Hiddema wist ik het niet.’’
Het zou gaan om zo’n 14.000 euro. Geld dat Hiddema kreeg omdat hij bij zijn installatie in de Kamer Maastricht als woonplaats opgaf, terwijl hij in Amsterdam resideert. Hiddema gaf direct toe niet in Maastricht te wonen en zei de boel niet bewust te hebben geflest. Het te veel uitgekeerde geld wilde hij teruggeven, maar dat blijkt in de praktijk ingewikkeld. De Tweede Kamer zou zeggen dat het geld wél rechtmatig is uitgegeven. Hiddema staat immers formeel ingeschreven in Maastricht. Hij zegt in de Volkskrant dat hij zich nu gaat inschrijven in Amsterdam.
Ok ok ,zo doen de heren van stand dat.
Beheerder Judith Gobets van de poezenboot: ,,We stonden er met zijn allen helemaal versteld van. Van sommige mensen wéét je dat het kattenmensen zijn, die zijn er heel open over. Maar van meneer Hiddema wist ik het niet.’’
Het zou gaan om zo’n 14.000 euro. Geld dat Hiddema kreeg omdat hij bij zijn installatie in de Kamer Maastricht als woonplaats opgaf, terwijl hij in Amsterdam resideert. Hiddema gaf direct toe niet in Maastricht te wonen en zei de boel niet bewust te hebben geflest. Het te veel uitgekeerde geld wilde hij teruggeven, maar dat blijkt in de praktijk ingewikkeld. De Tweede Kamer zou zeggen dat het geld wél rechtmatig is uitgegeven. Hiddema staat immers formeel ingeschreven in Maastricht. Hij zegt in de Volkskrant dat hij zich nu gaat inschrijven in Amsterdam.
Ok ok ,zo doen de heren van stand dat.
Het teveel uitgekeerde geld wilde hij teruggeven, maar dat blijkt in de praktijk ingewikkeld. De Tweede Kamer zou zeggen dat het geld wel rechtmatig is uitgegeven. Ja ja, meneer Hiddema . Stel u was een uitkeringsgerechtigde. Ok,ok ik zeg ook “stel” . Een meneer van stand overkomt zoiets niet. Maar stel u was uitkeringsgerechtigde en u geeft bij uw aanvraag uitkering in Amsterdam op dat u woonachtig bent in Amsterdam, maar in de praktijk verblijft u in Utrecht. Denkt u nu werkelijk dat de Sociale Dienst (DWI) te Amsterdam zou zeggen dat de uitkering wel rechtmatig is gegeven. Omdat u formeel staat ingeschreven in Amsterdam. Nou meneer Hiddema ik kan u verzekeren dat de Dienst Fraude u zal betichten van woonfraude. Vervolgens zullen ze u, omdat u een keer over de scheef bent gegaan u indelen als een zeer fraudegevoelig iemand. Dat betekent in de toekomst bij de geringste twijfel, ondergaat u een onderzoek
Het zou u sieren als u erop staat om alsnog te zaak te laten onderzoeken. Al was het maar om aan te geven dat u net als een willekeurige steuntrekker niet boven de wet staat
Het zou de Tweede Kamer sieren om deze zaak verder te onderzoeken. Om aan te geven dat niemand, ook geen Kamerlid boven de wet staat en dus ook zou behandeld wordt als een steuntrekker die beticht wordt van woonfraude.
Het is leuk dat u het geld aan een zeer nobel doel geeft om maar aan te geven dat u in uw ogen niks verkeerd hebt gedaan. Het blijft toch overheidsgeld dat u uitgeeft, zonder dat u kunt aangegeven dat het rechtmatig in uw bezit is gekomen. Gaat u nu deze gift aan de Poezenboot op uw belastingformulier aangeven als gift waardoor u in aanmerking voor belastingaftrek?
Dat de Poezenboot, die constant om geld verlegen is, deze gift accepteert is heel begrijpelijk. Toch kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat ze onwillekeurig worden meegezogen in een politiek spelletje. Het geld is toch enigszins besmet. Als meneer Hiddema zo onder de indruk is van het kattenbeest dan had hij al veel eerder een gift kunnen doen. Maar net nu!
Een groet van Jacques Peeters
donderdag 2 mei 2019
Op internet is het wijzigingsvoorstel van de Participatiewet en Ziektewet in verband met het breed offensief gepubliceerd.
Het kabinet heeft een breed offensief gelanceerd om mensen met een beperking aan het werk te helpen. Het is daarom wenselijk wijzigingen aan te brengen in de Participatiewet en Ziektewet, zoals het vereenvoudigen en verbeteren van het instrument loonkostensubsidie en van passende ondersteuning aan belanghebbenden. Ook wordt bevorderd dat werken loont voor mensen die in deeltijd met behulp van loonkostensubsidie werken.
U bent van harte uitgenodigd via https://www.internetconsultatie.nl/participatiewet_breed_offensief uw reactie op het wijzigingsvoorstel te geven. De einddatum van de consultatie is 4 juni 2019.
U bent van harte uitgenodigd via https://www.internetconsultatie.nl/participatiewet_breed_offensief uw reactie op het wijzigingsvoorstel te geven. De einddatum van de consultatie is 4 juni 2019.
dinsdag 30 april 2019
Minima worden genaaid door overheid
Per
1 januari 2019 heeft de regering het lage btw-tarief verhoogd van 6
naar 9 procent. Onder het lage btw-tarief vallen de dagelijkse
boodschappen. Concreet betekent dit dat u op 31 december 2018 voor
een pak koffie nog €4,- moest neertellen; vanaf 1 januari kost
dezelfde koffie €4,12. De dagelijkse boodschappen zijn dus
door overheidsbeleid duurder geworden. Uw geld is minder waard
geworden.
Toch
roept dezelfde overheid dat niemand de btw-verhoging in zijn
portemonnee zal voelen. Iedereen zal meer poen krijgen. Dat heeft dan
te maken met belastingmaatregelen die ook op 1 januari 2019 zijn
ingegaan en de pijn moeten verlichten. Allerlei planbureaus zijn er
als de kippen bij om te bevestigen dat niemand erop achteruitgaat.
Maar hoe kan het dan dat velen van ons toch het gevoel hebben dat ze
weer eens financieel genaaid zijn?
Dat
heeft dan te maken met het soort belastingmaatregelen die zijn
genomen. Had je in 2018 een belastbaar inkomen tot €20.142,-
dus tot minimumloon dan was je 36,55% aan belastingen kwijt. In 2019
ben je iets meer, namelijk 36,65% kwijt aan belastingen. Met andere
woorden met een inkomen tot een minimumloon ga je belastingtechnisch
er in 2019 op achteruit. En je boodschappen zijn duurder geworden.
Dus je levert met een minimuminkomen flink in. Met dank aan onze
lieve overheid.
Had
je echter een inkomen van €60.000,- dan betaalde je in 2018
over het meerdere €20.142 nog zo’n 40.85% aan belastingen.
In 2019 is dat 38,10% geworden. Dus je betaalt over €40.000 in
2019 zo’n 2,75% minder belastingen. Dat is zo’n €1.100,-
meer in je portemonnee.
Hoe
hoger je inkomen, des te meer profiteer je van de
overheidsmaatregelen. Moet je rondkomen van een laag inkomen, dan
word je genaaid door dit kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.
Daar verandert geen planbureau iets aan.
Jacques
Peeters is spreekuurmedewerker van de Bijstandsbond. Dit artikel verscheen eerder in MUG Magazine van april 2019.
vrijdag 26 april 2019
Campagne Dokters van de wereld voor betere mondzorg en tandartsbehandelingen
Dokters
van de Wereld is een campagne gestart om ervoor te zorgen dat iedereen
in Nederland toegang heeft tot tandartszorg. De campagne heet 'Kiezen
voor elkaar'. Onderdeel van de campagne is dat mensen hun verhalen
kunnen insturen met hun ervaringen ter versterking van de campagne.
Dokters van de Wereld wordt overstelpt met reacties van mensen
die ook mondproblemen hebben. Het is duidelijk dat mondzorg heel veel
mensen raakt! Zij willen heel graag uw ervaringen gebruiken om een nog
sterker verhaal te hebben naar de politiek. Mondzorg móet toegankelijk
worden voor iedereen! Groot knelpunt is, dat sinds jaar en dag
vergoeding van tandartskosten uit de bijzondere bijstand wanneer het
niet gedekt wordt door de verzekering onmogelijk is.
https://doktersvandewereld.org/verhaal/
Amsterdam, 9 april 2019 – Voor
zo’n 500.000 mensen in Nederland is de tandarts onbetaalbaar geworden.
Dokters van de Wereld ziet dagelijks de gevolgen hiervan: rotte tanden,
ontstekingen en ernstige pijnklachten. Vanaf donderdag 11 april geeft de
organisatie met steun van de Postcode Loterij duizend
mondzorgbehandelingen aan mensen die anders écht geen toegang hebben tot
de tandarts. Met een mobiele tandartspraktijk reist de organisatie de
komende maanden naar Waddinxveen, Rotterdam, Amsterdam, Nijmegen, Den
Haag en Groningen.
Kiezen voor elkaar
De
tandartsbehandelingen in Waddinxveen zijn meteen ook de aftrap van de
campagne ‘Kiezen voor elkaar’. De hulporganisatie strijdt met haar
campagne voor een structurele oplossing voor toegang tot mondzorg voor
iedereen. Maar ook om de aard en omvang van de problematiek beter
inzichtelijk te maken. Directeur Arianne de Jong: “Wij zien mensen die
niet meer kunnen slapen of eten van de pijn. En zelfs dertigers die al
hun tanden laten trekken en een kunstgebit nemen, om de hoge kosten van
tandartsbehandelingen te voorkomen. Het is vreselijk schrijnend dat
noodzakelijke behandelingen voor zo’n half miljoen mensen in ons land
onbetaalbaar zijn.”
Geen verzekering
In
Nederland wordt mondzorg voor mensen vanaf 18 jaar niet vergoed vanuit
het basispakket. Als mensen geen geld hebben voor een aanvullende
verzekering schiet preventieve mondzorg er vaak bij in en als er
klachten ontstaan stellen mensen behandeling zo lang mogelijk uit. Voor
mensen met een laag inkomen, waaronder ook ouderen, dak- en thuislozen,
en voor ongedocumenteerde migranten kan hierdoor een opeenstapeling van
problemen ontstaan. Mensen komen bijvoorbeeld in een sociaal isolement
terecht of maken weinig kans op de arbeidsmarkt. Bovendien kunnen andere
chronische aandoeningen en slechte mondgezondheid elkaar flink
versterken. Hoewel mondzorg voor kinderen wel wordt vergoed uit het
basispakket blijkt uit onderzoek dat kinderen van ouders met een lage
sociaaleconomische status of migratieachtergrond vaker last hebben van
gebitsproblemen en ook minder vaak voor controle bij de tandarts komen.
Groeiend probleem
Straattandartsen,
tandartsopleidingscentra en belangenorganisaties hebben verschillende
informele netwerken opgezet om mensen in fragiele financiële posities
toch van acute tand- en mondzorg te kunnen voorzien. “Wij, maar ook
andere maatschappelijke organisaties, proberen zo zelf tandzorg te
organiseren voor uiteenlopende kwetsbare groepen. Maar deze noodgrepen
zijn helaas niet toereikend voor de ernstige problemen die we
tegenkomen”, zegt Arianne de Jong. “Met onze campagne trekken we aan de
bel om aandacht te vragen voor het groeiende probleem dat wij als
organisaties en tandartsen dagelijks zien.”
Structurele oplossingen
Dokters
van de Wereld pleit voor een structurele, landelijke oplossing die
voorziet in toegankelijke en betaalbare preventieve en acute mondzorg
voor álle kinderen en volwassenen. Arianne de Jong: “Wij vinden dat
iedereen naar een tandarts moet kunnen gaan, zeker bij acute problemen,
ongeacht de portemonnee. Toegang tot zorg is een mensenrecht, géén
privilege! Hier zit duidelijk een enorm gat in ons mondzorgsysteem.”
woensdag 24 april 2019
Oude stakingen en de oorsprong van de rode vlag op 1 mei
Het is weer bijna 1
mei, de dag van de arbeid, met de rode vlag als symbool. Enkele
socialisten hebben het initiatief genomen waarbij ze iedereen
oproepen op 1 mei de rode vlag uit te steken. (www.rodevlag1mei.nl)
De rode vlag is al
ver voor de opkomst van het socialisme het symbool van eendracht,
strijdbaarheid en verbondenheid. Rode vlaggen, sjaals, capes en rode
doeken werden gebruikt bij stakingen, optochten en feesten. Hieronder
een kort (onvolledig) overzicht van het gebruik van de vlag voor de
opkomst van het socialisme en hoe de vlag het symbool werd van het
socialisme.
Stakingen onder
veenarbeiders komen al in de 17e en 18e eeuw voor. Ik geef hieronder
enkele voorbeelden. In de 17e eeuw horen we over onrust bij de
verveningen in Diever, Leggelo en Smilde. In april 1634 brachten
enkele kooplieden uit Amsterdam een bezoek aan de veengraverijen
aldaar. De kooplieden constateerden, dat er arbeiders waren die
onrust stookten. Zij beklagen zich hierover bij de Drost van Drente.
Ook in de 18e eeuw
zijn er stakingen. Dit blijkt bijvoorbeeld uit een plakkaat van 18
juni 1728, waarbij bij het graven van het diep te Pekela verboden
wordt het "Levaay maken" en “stek
roepen". Verder
is er een plakkaat van 3 mei 1721 tegen het verwekken van wanorde te
Veendam en Wildervank door arbeiders die niet tevreden waren met het
loon, dat door de gecommitteerden van de veenbazen werd
vastgesteld.
In 1797 worden
strafmaatregelen aangekondigd tegen veenarbeiders, die het werk
staken en die met een lap of hemdrok aan een stok, lawaai makende,
optrekken, daarbij op trommels slaande.
Stakingen kwamen in
de 18e eeuw echter niet alleen voor in de veenderijen in Groningen en
Friesland; ook bij de indijking op Zuid-Beveland in 1773 werd door de
werklieden gestaakt. De geschiedschrijver
vermeld, dat deze werklieden voor een groot deel uit Oost Friesland
afkomstig waren.‘
Over de stakingen van veenarbeiders en
grondwerkers in de 19e eeuw is meer bekend. We horen
daarbij ook voortdurend, dat er arbeiders uit Duitsland bij betrokken
zijn. (1)
stakingen en de rode
vlag
Men sprak in het
noorden van Nederland bij het staken van "levay maken." Van
der Molen zegt dat men in de hoogveenafgravingen met "Lawei"
een korf bedoelde, die aan het uiteinde van een houten stok was
gehangen. Deze houten stok zat weer vast aan een verticaal geplaatste
paal. Het ophalen of neerlaten van de korf gaf begin- en eindtijd van
de werk-tijden aan. (2) “levay maken “ betekende dan dat men
tijdens werktijd de korf neerhaalde en dus stopte met werken. De
tochten door het veen werden in Friesland ook wel "bollejagen"
genoemd. De stakers trokken in die provincie met een rode vlag door
het veen, en riepen andere arbeiders op, zich bij de stoet aan te
sluiten. Soms waren er werkwilligen, hetgeen wel eens tot
gewelddadigheden leidde. De tochten door het veen of
langs openbare werken hadden dus tot doel, dat meerdere groepen
arbeiders zich aansloten en dat werkwilligen werden gedwongen te
stoppen met werken. Na de tocht door het veen verzamelden
de stakers zich op het zogenaamde appel, bijeenkomsten in de open
lucht op strategische plaatsen in een dorp. Tijdens die bijeenkomsten
werden een of meerdere voormannen gekozen, die voorstelden, bepaalde
looneisen bij de werkgevers naar voren te brengen. Deze voorlieden
werden wel "appelmeesters" genoemd. Na het appel trokken
alle stakers naar de werkgevers. Deze werden een voor een bezocht, en
de eisen werden naar voren gebracht. Tot de tachtiger jaren in de 19e
eeuw, wanneer bv activisten van de S.D.B. zich met de
onderhandelingen gaan bemoeien, hadden de vertegenwoordigers van de
stakers weinig of geen speelruimte om te onderhandelen. Er werden
eisen gesteld, en die moesten worden ingewilligd. (3)
optochten met rode
vlag
Tijdens de massale
optochten trok men ook langs verschillende kroegen, waar flink wat
drank werd ingenomen. De overheid beschouwde de verschillende
stakingen als een verstoring van de openbare orde en er werd politie
en marechaussee ingezet om de stakingen te breken en de leiders te
arresteren.
Kerst Huisman
constateert, dat het uitsteken van een vlag om het begin van een
staking aan te geven rond 1880 algemeen gebruikelijk was. Meestal had
de vlag een rode kleur: Vlaggen en doeken speelden een grote rol
tijdens de optochten die men bij stakingen hield. Dit blijkt uit vele
voorbeelden. Zo werd in 1845 in het Friese dorp ter Idzard gestaakt.
De staking begon, omdat de veenarbeiders uit hun tenten stokken
staken, voorzien van vlaggen en rode wollen dassen. Dit sein werd uit
andere trekkerstenten met gelijke seinen beantwoord. Dit was het
teken voor het begin van de staking. (4)
Een ander voorbeeld.
Op 27 juli 1840 kwamen 200 polderwerkers bij elkaar die werkten aan
de ontginning van de Haarlemmermeer. “Allen hadden rode linten aan
het hoofd, een haak op de schouder en de groep
was voorzien van een rode vlag". (5)
0p 18 mei 1823 werd er
gestaakt door de kanaalgravers die werkten aan het Noord-Hollands
kanaal. Nadat verschillende optochten zijn gehouden om te zorgen, dat
zoveel mogelijk arbeiders zich bij d staking zouden aansluiten wilde
men optrekken naar de keet van de aannemer op 27 mei. De optocht
wordt als volgt beschreven: "Voorop loopt een poldergast in een
blauwe militaire rok. met glimmende koperen knopen, een sjako op het hoofd.
Hij is gewapend met een lange stok waaraan een rode doek is
vastgeknoopt. Het is Arie Boom. Achter dit vaandel wordt circus
gespeeld. Twee lopen er krom met netten over het hoofd en
Wilgentakken aan het lijf. Ze worden met stokken voortgedreven door
Arie Aarts, die tegen iedereen die het horen wil roept: "dit
zijn mijn beren".11 Dan volgen een fluitist, een trommelaar en
zelfs heeft iemand een viool meegenomen. En op hun muziek lopen wel
60 mensen mee schreeuwend en dansend. De meesten hebben hun gezicht
zwart gemaakt" . (6)
Rode zakdoeken als vlag' kwamen ook bij andere gelegenheden voor. Over de grote
jaarmarkten in Drente wordt geschreven: "in het namiddaguur gaat
de dorpsjeugd, die van heinde en ver in gezelschappen van 20 of 30
personen is samengestroomd, zich bij zang en dans, begeleid door
strijkmuziek en krassende violen in de herbergen aan pret wijden.
Komen zulke troepjes, zoo maakt dit op de kermisbezoekers eenen
eigenaardigen indruk. De roode zakdoeken bij wijze van vlag aan een
stok gebonden, die heen en weer zwaaien, zijn de symbolen der
eendracht, waardoor de jeugd uit elk dorp zich voelt verbonden. Het
luide gezang der aangekomenen wordt door de hoera's der reeds aanwezigen
afgewisseld. (7)
strijd om symbolen
Bij de grote
veenarbeidersstakingen in de 80-er jaren van de 19e eeuw
kreeg de rode vlag echter steeds meer
een politieke betekenis. Hij werd het symbool van het socialisme.
Activisten van de Sociaal-Democratische Bond en anderen gingen zich
met de stakingen bemoeien. Tijdens de appels
spraken zij de stakers toe. Zij vonden dat er tijdens de optochten
bij een staking geen sterke drank meer geschonken moest worden en dat
men zich gedisciplineerd zou moeten gedragen. Bovendien werden er
centrale eisen gesteld, zodat er een verband ging ontstaan tussen de
acties in de verschillende veenstreken. De centrale eisen waren:
afschaffing van de gedwongen winkelnering, etc. Domela Nieuwenhuis,
net verkozen in de Tweede kamer, bracht de eisen op politiek
nationaal niveau. Hij koos voor een interpellatie in de kamer, waar
de centrale eisen. van de stakers ook weer naar voren kwamen. En de
rode vlag werd het symbool van het socialisme, en van de
eensgezindheid van de arbeiders.
Na een grote
kiesrechtdemonstratie van september 1885 was het ontplooien van rode
vlaggen in Nederland verboden. Het gebruik van die vlaggen wekte
grote ontsteltenis. Krantenberichten uit het buitenland
hielden de schrik voor het rode gevaar levendig. Er ontstond in deze
tijd een strijd om de gunst van de veenarbeiders. Niet alleen
vertegenwoordigers van de Sociaal Democratische Bond trokken naar het
veen, ook vertegenwoordigers van allerlei religieuze groeperingen. En
zo ontstond er ook een strijd om de symbolische betekenis van de rode
vlag. Vertegenwoordigers
van de S.D.B. zorgden, dat er leuzen op kwamen als "recht en
brood voor allen".
Over de Stakingen van 1888 wordt geschreven:
bij een optocht van Nieuw-Amsterdam naar Erica en
achtergelegen venen had een troep van ca 1500 mannen van de aldaar
gevestigde evangelist ter vervanging van hunne rode zakdoeken, van
welke zij zich als vaandels bedienden-zich onder dankzegging een
nationale vlag laten aanreiken, waarop het rode doek door henzelven
in het water geworpen werd, en men onder verheffing van het "Wien
Neerlands Bloed" en "Oranje boven" verder het veld
introk.
Van belang is hier,
dat er niet alleen de vlag als symbool een andere betekenis kreeg en
dat er strijd ontstond om de symbolische betekenis van het rode
vaandel. Er trad in de 80-er jaren van de 19e
eeuw een omslag op in het denken van de arbeiders. De oude cultuur
begon te verdwijnen door invloed van socialisten en evangelisten, die
de venen introkken. Zij probeerden aansluiting te vinden bij de
tradities, die reeds onder de veenarbeiders bestonden. Zoals het te
pas en te onpas zingen van liederen, en het gebruik van de rode vlag
die nu ook een aanvullende betekenis kregen
Piet van der Lende
(1) Deze voorbeelden
worden genoemd in S.J. van der Molen. Turf uit de Wouden. bijdrage
tot de geschiedenis van de hoogveengraverij in Oostelijk Friesland
tot 1900. Uitgeverij De Tille, Leeuwarden 1978.
(2) Van der Molen
blz 267, Turf uit de Wouden
(3) Zie ook Sikko
Dubbelboer. Wat met het veen verdween. Historie en humor uit de
Drentse veenkoloniën Veendam 1980. En H. J. Prakke- Deining in
Drenthe. Van Gorcum/1969
(4) Kerst Huisman.
'Welke dan gewoonlijk de oproerlingen zijn...' : de spontane
stakingsbeweging in de Friese venen tot 1888. In: Ferdinand Domela
Nieuwenhuis : de apostel van de Friese arbeiders / onder red. van J.
Frieswijk ... [et al.]. - Drachten : Friese Pers. 1988.
(5) J. Mac Lean –
Arbeidsconflicten in de periode 1813-1872. Gegevens uit het Kabinet
des Konings. Blz 302 In: Tijdschrift voor sociale geschiedenis V
(1979) blz 292-313
(6) Vincent Vrooland
en Jeroen Sprenger- Dit zijn mijn Beren Een studie over de
arbeidsverhoudingen tijdens de aanleg van het Noord Hollands kanaal.
Blz 50. De brochure is op het internet te raadplegen.
http://www.jeroensprenger.nl/Dit zijn mijn beren/index.html
(7) H.J. Prakke-
Deining in Drenthe.
Abonneren op:
Posts (Atom)
-
Vanmorgen heb ik een bericht gepubliceerd over het project ‘Representatie en het maatschappelijk middenveld’ van het Sociaal en Cultureel P...
-
Naar aanleiding van het toeslagenschandaal hebben het ministerie van Sociale Zaken en de Belastingdienst besloten om voortaan niet zo ri...
Chronisch zieken worden weer gepakt in Amsterdam
Persbericht Bijstandsbond Bezuinigingen op de vergoeding voor dieetkosten bij de gemeente De gemeente Amsterdam gaat de ...