Documentaire over armoede werpt haar schaduwen vooruit

In de tweedelige documentaire De Cirkel van Armoede krijgt de problematiek van de toenemende armoede in Nederland een menselijk gezicht. De documentaire is gemaakt door Zuidenwind Producties en de documentaire wordt uitgezonden door de NCRV, waarschijnlijk op 4 en 11 december. Maar 100% zeker is dit niet. Het kunnen ook andere datums worden. In de documentaire komt het bureaucratisch functioneren van instellingen als de Dienst Werk en Inkomen en het CWI keihard aan bod. De manier waarop mensen daardoor in moeilijkheden komen komt duidelijk naar voren. Het is waarschijnlijk dat de tweedelige documentaire veel stof zal doen opwaaien. Er zijn onderhandelingen gaande om de documentaries in premiere te laten gaan op het Idfa festival in Amsterdam, nog voor de uitzending op televisie.
Hieronder een tekst van de website die over de film. De website heeft als adres: http://www.armoedefilm.nl

Tekst van de website:

We concentreren ons in deze documentaire op de thematiek van schuld en armoede. Deze twee begrippen zijn de laatste jaren meer en meer met elkaar verweven geraakt. Steeds meer mensen hebben zich in de schulden gestoken en zijn daardoor in de problemen gekomen met als gevolg dat ze uiteindelijk min of meer in armoede moeten leven. Anderzijds hebben mensen zich in de schulden gestoken omdat ze al lange tijd van een zeer gering inkomen moesten leven en dat voor hen een manier was om toch een aantal noodzakelijke goederen aan te schaffen, met als uiteindelijke gevolg dat ze nog dieper in de problemen zijn geraakt.
In de documentaire staat Celine Barnwel centraal. Deze jonge alleenstaande moeder van twee kleine kinderen is van Surinaamse afkomst en leeft van een WAO-uitkering die als gevolg van een herkeuring op de tocht staat. Nog niet lang geleden werd ze met huisuitzetting bedreigd omdat ze onder andere een huurschuld heeft. Dat gevaar lijkt voorlopig afgewend. Om te zorgen dat er voldoende eten op tafel komt haalt ze elke week een pakket bij de door de kerken in Amsterdam Zuidoost opgezette voedselbank.

Celine is niet alleen iemand die moet zien te overleven temidden van armoede en schulden maar ze zet zich ook in voor haar lotgenoten. Ze werkt als vrijwilligster bij het Service Platform in Amsterdam. Het Service Platform Amsterdam is een particuliere instelling die zich inzet voor mensen die als gevolg van oplopende schulden in steeds grotere problemen terecht komen.

In deel 1 van de documentaire volgen we Celine en haar collega John Walter tijdens hun werkzaamheden als vrijwilliger bij het service platform Amsterdam.

Via de cliënten die zich bij Celine en John melden wordt de kijker geconfronteerd met de actuele armoede en schuldenproblematiek. We ervaren hoe mensen als het ware vermalen worden door de bureaucratie en papiermolen waar ze mee te maken hebben. We voelen in de gesprekken die Celine en John met de cliënten hebben ook de psychische druk die veel mensen hebben als gevolg van hun leven in armoede. Sommige cliënten zijn zichtbaar in paniek, halen hun problemen door elkaar, piekeren aan de lopende band en lijken de grip op hun situatie verloren te hebben.
In deel 2 staat vooral het persoonlijke leven van Celine centraal. We zien de strijd die Celine voert om psychisch overeind te blijven en ervaren hoe het haar lukt om vanuit een moeilijke situatie toch een positieve draai aan haar leven te geven. Via Celine krijgt de kijker een dieper inzicht in de persoonlijke consequenties die armoede en schuld met zich meebrengen.

De dubbelheid van Celine’s situatie wordt in de documentaire op pijnlijk wijze voelbaar. Terwijl ze zich inzet voor cliënten wordt de kijker getroffen door haar betrokkenheid, humor en zelfverzekerdheid.
In haar persoonlijke leven voelen we de onderhuidse twijfel. We horen Celine malen, twijfelen en piekeren. Tegenover haar kinderen en familieleden worden haar schaamte en schuldgevoelens zichtbaar en in het contact dat ze heeft met de instanties die over haar uitkering beslissen komen haar onzekerheid en gevoelens van machteloosheid tot uiting.

Demonstratie morgen tegen verarming in Nederland

‘Nederland werkt’ een gotspe

Het motto van dit kabinet vlak voor de verkiezingen is ‘Nederland werkt’. Je kunt dit wel het gotspe van de eeuw noemen. Juichend vertelt premier Balkenende dat het aantal uitkeringsgerechtigden ten opzichte van 2003 met 235.000 is afgenomen. Het aantal bijstandsgerechtigden, WAO-ers en WW-ers is verminderd. Hij vergeet erbij te zeggen dat de afgelopen twee jaar het aantal zieke werknemers met eenzelfde aantal is gegroeid. Er heeft wat aantallen uitkeringsgerechtigden, Vutters e.d. betreft hooguit een verschuiving plaatsgevonden van de ene categorie naar de andere. Er is eenvoudigweg sprake van voortdurende massa-werkloosheid. Tegelijkertijd staan veel werkenden omdat de werkgevers een hoge arbeidsproductiviteit eisen onder een onaanvaardbare, ziekteverzuim bevorderende druk. Het kabinet doet niets aan deze paradox. De ongeveer 1 miljoen werklozen in dit land zullen wel niks kunnen met de mededeling ‘Nederland werkt’. Een schrale troost is dat ze in het kader van de deregulering voortaan zonder visakte mogen gaan vissen. De toename van het aantal banen nu er weer sprake is van economische groei is onvoldoende om iedereen aan betaald werk te helpen. De laagbetaalde banen die er de afgelopen tijd bijgekomen zijn bieden voor velen geen soelaas om uit de armoede te komen. De regering zet in op nog meer lastenverlichting voor bedrijven en qua koopkracht gaan vele groepen er niet of nauwelijks op vooruit, terwijl ze jaren hebben ingeleverd. Je zou kunnen zeggen dat de regering Balkenende de economie de afgelopen jaren eerder heeft afgeknepen dan gestimuleerd en Nederland is een van de laatste West-Europese landen die er weer een beetje bovenop komt in het kielzog van de aantrekkende internationale economie. Mooie woorden wijdde Balkenende op zijn persconferentie naar aanleiding van de troonrede aan de mensen die ‘de schouders eronder gezet’ hebben en aan de sociale partners, overheid, werknemersorganisaties en werkgevers, die zich verantwoordelijk en solidair getoond zouden hebben jegens de samenleving. Naast de regering laten de werkgevers zich echter weinig gelegen liggen aan de bestrijding van de verarming en werkloosheid in ons land. MKB Nederland maakte in juli in een persbericht bekend, dat werkgevers in die sector geen gedeeltelijk gehandicapten in dienst kunnen nemen. Zij verklaarden met zoveel woorden dat de overheid het zal moeten betalen en dat ze niet bereid zijn te investeren in deze mensen. Onlangs werd bekend, dat 60% van de werkgevers geen (personeels) beleid heeft waar het gaat om de vergrijzing. Het Centraal Bureau voor de Statistiek rekende onlangs dan ook voor, dat steeds meer gehandicapten die nu vaak nog werk hebben, langs de kant blijven staan en dat de arbeidsparticipatie in de groep gehandicapten afneemt. In plaats van uitverkoop van de publieke diensten, privatisering en verzelfstandiging van instellingen en verkiezingspropaganda om de mensen zand in de ogen te strooien zal er werkelijk geinvesteerd moeten worden in mensen: eerste prioriteit moet worden gegeven aan armoedebestrijding, koopkrachtherstel voor gezinnen en investeringen in onderwijs, zorg, ouderenbeleid en veiligheid.

Morgen, en daarna maandelijks, om 13.00 gaan we in Den Haag op het Plein demonstreren, vanuit verschillende invalshoeken, om de verarming in Nederland aan de kaak te stellen.

Bijstandsbond Amsterdam

Aanvulling op het bericht van advocaat Kuijper over de huisbezoeken

Het bericht op de mailinglijst van advocaat Kuijper heeft wat misverstanden opgeroepen. Daarom hieronder een bericht dat 08-09-2006 in Het Parool is geplaatst. Daaruit blijkt ook, dat het feit dat er een aanleiding moet zijn voor een huisbezoek bij mensen met een lopende uitkering al jaren vaste jurisprudentie is. Dit is ook de reden waarom- zoals de gemeenteadvocaat in Amsterdam ook heeft geadviseerd- mensen met een lopende uitkering -als er geen aanleiding is- de eerste maal een huisbezoek mogen weigeren. Ook het feit dat de hoogste rechter al een uitspraak in dezen heeft gedaan, voorzover mijn informatie strekt, maakt nog meer uitspraken van lagere rechters de zaak niet sterker of zwakker lijkt mij. Nader contact met meneer Kuijper heeft mij geleerd, dat er wel degelijk nieuwe dingen in de uitspraak staan, nl dat de meervoudige kamer meerdere voorwaarden stelt wil er voldaan zijn aan het principe: de betrokkene heeft toestemming gegeven. Maar ik heb de uitspraak zelf nog niet gelezen (wordt mij toegestuurd) nader bericht volgt.

Piet van der Lende

'Huisbezoek niet zomaar
Er moet een bijzondere aanleiding zijn

TON DAMEN

AMSTERDAM - Opnieuw heeft de rechter bepaald dat een on­aangekondigd 'standaard huis­bezoek' door opsporingsambte­naren die naar bijstandsfraude zoeken, niet toegestaan is. Zo'n bezoek is onrechtmatig als er geen bijzondere aanleiding is.
Dit bepaalde deze week de meer­voudige kamer van de sector be­stuursrecht van de Amsterdamse rechtbank. Advocaat Peter Kuijper, die een collectieve actie van uitke­ringsgerechtigden tegen de ge­meente en de staat voorbereidt, spreekt van een 'belangrijke door­braak'. "Dit werkt door in de juris­prudentie," zei Kuijper gisteren. "De rechter heeft het nu al een aan­tal keer verboden. Hoe meer uit­spraken er liggen die zeggen dat huisbezoeken niet mogen, des te groter de kans wordt dat de rechter het straks in zijn algemeenheid verbiedt."
Aanleiding is een geschil over het intrekken van een bijstandsuitke­ring van een Amsterdammer door de Dienstwerk en Inkomen (DWI) in Amsterdam, nadat controle-ambtenaren van de dienst een re­gulier huisbezoek hadden ge­bracht
Daarbij worden uitkerings­ gerechtigden gecontroleerd door onverwachte bezoeken van ambte­naren aan huis, ook als er geen con­crete verdenking van fraude be­staat. De rechter heeft nu opnieuw in een individueel geval bepaald dat het huisbezoek niet is toegestaan, zonder daarmee nog een uitspraak te doen over alle gevallen en het be­leid van wethouder Ahmed Abou-taleb.
De ambtenaren van DWI troffen bij de door hun bij wijze van steek­proef bezochte cliënt op 6 januari dit jaar veel meer softdrugs aan dan is toegestaan. Daaruit concludeer­den zij dat de bij stands ontvanger bijverdiende met handel in drugs en besloten daarop de uitkering stop te zetten.
Volgens de bewoner heeft hij de controleurs van DWI geen toe­stemming gegeven om de woning binnen te gaan en het huis te door­zoeken. Dit is wel een van de voor­waarden van de huisbezoeken, al mag de ambtenaar wel de uitkering stopzetten als de bewoner geen toestemming geeft en onvoldoende l meewerkt met de ambtenaren.
De rechter bepaalde dat er bij­zondere aanleiding moet zijn om bij iemand met een uitkering een bezoek af te leggen. Is die er nieti dan is een dergelijke inbreuk op de privacy niet te rechtvaardigen.

Bericht van advocaat Kuijper. 08-09-2006 verschijnt een artikel in Het Parool. Nader bericht op deze mailinglijst volgt.

Met de uitspraak van de Meervoudige Kamer van de Rechtbank Amsterdam, sector bestuusrecht, van 7 september 2006 is een belangrijke vooruitgang geboekt. De Rechtbank heeft geoordeeld dat in het algemeen een onaangekondigd huisbezoek zonder bijzondere aanleiding bij een lopende (bijstands-)uitkering niet is toegestaan.

De zaak betrof de intrekking van een bijstandsuitkering met terugwerkende kracht na de vondst van een aanzienlijke hoeveel-heid softdrugs in de woning van betrokkene in januari van dit jaar. In het kader van het 'Klant in Beeld'-project hadden controleurs van de gemeente zonder dat er sprake was van een concrete en specifieke aanleiding een huisbezoek afgelegd. Eén en ander betrof een steekproef op basis van een niet gerichte selectie uit de controlegroep. Volgens de bewoner hadden de controleurs van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) geen toestemming van hem gekregen om zijn woning binnen te gaan en te doorzoeken.

De rechtbank heeft geoordeeld dat er een bijzondere aanleiding moet zijn om bij iemand met een lopende uitkering een onaangekondigd huisbezoek af te leggen. Als die aanleiding, zoals in deze zaak, er niet is, valt zo’n inbreuk op de privacy niet te rechtvaardigen. De rechtbank gaat niet akkoord met een huisbezoek bij wijze van steekproef. Ook niet om misbruik van gemeenschapsgeld tegen te gaan. De rechtbank laat de vondst van de drugs dan ook buiten beschouwing.

B&W hadden aangevoerd dat de bewoner wel toestemming had gegeven voor het binnentreden van de woning. Volgens de rechtbank maakt de toestemming van de bewoner echter geen enkel verschil voor de inbreuk op de privacy. Bovendien zijn B&W er niet in geslaagd aannemelijk te maken dat die toestemming in dit geval ook was gegeven. Voor het antwoord op de vraag, of de gemeente kan bewijzen dat er toestemming is verleend is het uitdelen van een folder en het noemen van het doel van het huisbezoek niet voldoende. De meervoudige kamer formuleert zwaardere eisen. Dit is ook van belang voor de huidige huisbezoeken.

Vanzelfsprekend heeft deze uitspraak grote gevolgen voor niet alleen de collectieve actie van 15 september aanstaande (zitting 11:00 uur in het Paleis van Justitie te Den Haag, Prins Clauslaan 60), maar voor de sociale zekerheid in zijn geheel.

Hoewel deze uitspraak over een lopende uitkering gaat, zal het wellicht ook gevolgen hebben voor aanvragers van een uitkering. Je kunt je afvragen of gezien de overwegingen van de meervoudige kamer, die we nog zullen vermelden, een standaard huisbezoek bij aanvragers van een uitkering-zonder enige aanleiding- dan wel is toegestaan.

Geld kost geld: pardon?

Door Hans de Bruin

Ik verdien elke maand wat centen, zoals veel andere mensen. Nou kan ik dat thuis bijvoorbeeld in die ouwe sok bewaren, wat maakt het uit, maar op een gegeven moment in de geschiedenis kwam er iemand die zei: joh als je dat geld bij mij in bewaring geeft dan krijg je wat rente. En zo werd de bank geboren.
Ik heb altijd begrepen dat banken geld verdienen aan het feit dat ik al m'n geld dat ik niet direct nodig heb op een bankrekening laat zetten. Maar nou lees ik gisteren tot m'n verbazing dat het ze geld kost: pardon???

Vuile zakkenvullers! Nee we hebben liever dat u in de winkel pint. Maar dat kost wel 0,20 extra als er onder de 5 of 10 euro wordt gepind. Hoezo extra? Korting zal je bedoelen. Nee nu beklagen de banken zich er over dat mensen nog steeds teveel met cash geld betalen. En al die comsumptieve transacties kosten wel 23 miljoen euro op 4 miljard aan opbrengsten. Au!

Maar wat is het banksysteem eigenlijk? Nou wat ik hierboven beschreef. De banken bewaren mijn geld onder de voorwaarde dat ik er altijd bij kan als ik iets moet betalen en ik kreeg er wat rente voor terug. Dat was toch een redelijke tegenvoorwaarde. En zij kunnen dat geld ondertussen beleggen en vangen er rente voor en natuurlijk meer rente dan ze aan ons betalen. Maar nee eigenlijk mogen we nu niets meer kopen, want dan moeten de banken een geldtransactie verrichten en die kost geld. Liefst blijven ze er met hun dikke reet bovenop zitten en krijg je het nooit meer terug.

De afgelopen jaren zijn de banken driftig bezig om het hele systeem volledig naar hun hand te zetten onder het motto dat je blij moet zijn dat zij jouw geld voor jou willen bewaren. Op een normale rekening krijg je al geen rente meer terug, ze houden je geld liefst dagen achter als je een overboeking doet (de banken verdienen alleen al 60 miljoen door het zogenaamde 'valuteren' : het een tijdje langer vasthouden van geld bij een overschrijving), je moet betalen voor je afschriften en nou moeten we zeker ook nog gaan betalen voor het feit dat je uberhaupt je eigen geld durft uit geven. Want dat kost geld! Ja dank je de koekoek. Zakendoen kost altijd geld. Om winst te maken moet je wel iets doen: kosten maken heet dat.
En ja ik snap ook wel dat het ideale bedrijf alleen maar winst maakt en geen kosten heeft. En de banken benaderen dat model langzamerhand aardig. Maar waarom pikken we dit maar steeds weer opnieuw? Het wordt tijd om al ons geld van die banken af te halen en gewoon weer in die ouwe sok te stoppen.

bron: www.konfrontatie.nl

E-mailactie 'Stop de korting op de huurtoeslag'

Beste mensen,

Wilt u dat de korting op de huurtoeslag wordt teruggedraaid, laat dat weten aan de Tweede Kamer. Doe mee met onze kaartenactie 'Stop de korting op de huurtoeslag'. Met ingang van 1 juli krijgen huurtoeslagontvangers weer minder huurtoeslag. Zij moeten van nog minder geld zien rond te komen dan vorig jaar. Huurtoeslagontvangers worden nu maar liefst met 17,05 euro per maand gekort. Dat is veel geld, als je van minder dan 200 euro per maand moet rondkomen. Het sociale leed dat deze bezuiniging veroorzaakt is immens, maar dat wordt niet gezien. De politiek realiseert zich niet hoe deze bezuiniging in de praktijk uitwerkt. Daarom willen wij de Tweede Kamer kort na prinsjesdag confronteren met die gevolgen en vragen om de korting op de huurtoeslag terug te draaien. Dat doen wij met een kaartenactie.

Klik om mee te doen op:

http://www.woonbond.nl/pagina.php?file=kaartenactie_huurtoeslag.pgn

Als dit linkje niet werkt, kunt u de kaart ook vinden op www.houdhurenbetaalbaar.nl

Vindt u het belangrijk dat de korting op de huurtoeslag wordt gestopt, stuur deze e-mail dan ook door naar uw vrienden, buren, bekenden en collega's. Schroom niet om deze actie onder hun aandacht te brengen. Alleen als duizenden mensen meedoen, hebben we kans van slagen.

De kaarten worden in de week na Prinsjesdag aangeboden aan de Tweede Kamer, op het moment dat die de nieuw rijksbegroting gaat bespreken. Dan kunnen de fractievoorzitters, de belangrijkste woordvoerders van de politieke partijen, daar hun commentaar op geven. De actie wordt getrokken door een groot aantal maatschappelijke organisaties, die allemaal willen dat de korting op de huurtoeslag ongedaan wordt gemaakt.

met vriendelijke groet,
namens de Nederlandse Woonbond,

Mária van Veen,
algemeen directeur.

De maatschappelijke organisaties zijn: Chronisch zieken en Gehandicaptenraad DAB (De Andere Beweging) Federatie Gemeenschappelijk Wonen FNV Huurdersvereniging Amsterdam Keer het Tij LOC (Landelijke Organisatie Cliëntenraden) LSVb (Landelijk Studentenvakbond) Nederlandse Woonbond Samenwerkingsverband Ouderenorganisaties: ANBO - voor 50-plussers - Unie KBO / NVOG / PCOB Werkgroep De Arme Kant van Nederland SOLIDAIR: ASW (Amsterdams Steunpunt Wonen) CDA Basisgroep Sociale Zekerheid CNV FNV Jong Vakcentrale MHP Inspraakorgaan Chinezen Inspraakorgaan Turken Landelijk Centrum Opbouwwerk Landelijke Vereniging Centraal Wonen LIZE (Zuideuropese Gemeenschappen) LSA (Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken) OCAN (Overlegorgaan Caribische Nederlanders) Landelijke Vereniging Groepswonen voor Ouderen Sociaal Raadsliedenwerk Stichting De Ombudsman Stichting Surinaams Inspraakorgaan Turkse Arbeidsvereniging Nederland VSAN (Vereniging Sociale Advocatuur Nederland) Partij van de Arbeid Socialistische Partij GroenLinks

Beter economisch meten: de Tweede Kamer aan zet

Den Haag, 29 augustus 2006 -

Vanmiddag is aan de Tweede Kamer de petitie aangeboden die
pleit voor een duurzame en solidaire manier van economisch
rekenen. De petitie werd in ontvangst genomen door het
kamerlid De Haan (CDA), voorzitter van de vaste
Kamercommissie Economische zaken en tevens namens de
Kamercommissies Financiën en VROM. Ook waren aanwezig de
kamerleden Irrgang (SP), Brinkel (CDA), Samsom (PvdA),
Koenders (PvdA) en griffier Tielens.

Meer dan 850 mensen hebben de petitie ondertekend. Onder
hen veel mensen die zich presenteren als 'gewone burger' of
'bezorgde ouder'. Maar ook veel professionals uit de
wetenschap, het openbaar bestuur, het bedrijfsleven en
niet-gouvernementele organisaties.

Bij de overhandiging voerden dr. Lou Keune en prof. dr. Bob
Goudzwaard kort het woord. Lou Keune gaf aan dat het voorstel
vraagt om het financieel mogelijk maken van een nieuwe, meer
volledige manier van rekenen om de economische stand van
zaken te bepalen. Berekeningen waarin mens- en natuurwaarden
centraal staan en niet (alleen) de geldeconomie. Het gaat
hierbij om meer dan een intellectueel verschil van mening
tussen economen, namelijk het zichtbaar maken van grote
maatschappelijke en milieubelangen die nu, bijvoorbeeld in de
jaarlijkse Macro Economische Verkenning van het Centraal
Planbureau, grotendeels buiten beeld blijven.

Bob Goudzwaard wees uitdrukkelijk op de grote gebreken van
de bestaande manieren van rekenen en de gevolgen die dat
heeft. Bijvoorbeeld het in de politiek veel gehoorde pleidooi
dat mensen langer en harder moeten werken. De opbrengsten
daarvan worden in de economische rapportages wel zichtbaar
gemaakt maar niet de kosten, zoals het verlies van vrije tijd
of de eventuele verslechtering van de gezondheid
('burn-out'). Bovendien verschijnen de hierdoor gegroeide
medische uitgaven ook nog positief in de cijfers over het
nationaal product en inkomen, terwijl het feitelijk gaat om
een dalende welvaart.

In zijn korte reactie gaf voorzitter De Haan aan dat er
volgens hem te veel somberheid heerst over de economie en met
name de economische groei. Die brengt ook veel goeds. Hij
bedankte de indieners en zal het voorstel aan de overige
Kamerleden doen toekomen.

De Kamer zou, wellicht al bij de komende algemene financiële
beschouwingen, hierover een positief besluit kunnen nemen. De
initiatiefnemers blijven de Kamerleden en fracties stimuleren
om dat besluit te nemen.

De volledige tekst van de petitie, de bijlagen en de lijst van 855
ondertekenaars die op 29 augustus hun steun aan de petitie hadden
betuigd
is terug te vinden via:
http://www.globalternatives.nl/mevpetitie
Al de genoemde teksten zijn tevens downloadbaar als .pdf bestand.

Op deze pagina's staan ook het persbericht dat n.a.v. de overhandiging
werd uitgegeven, een foto verslag en een audio-interview
met Dr. Lou Keune en Prof. Dr. Bob Goudzwaard

(Dit met dank aan SociaMedia, http://www.sociamedia.nl)

Ook nu is het nog mogelijk steun te betuigen aan het intitiatief.
De definitieve lijst van mede-ondertekanaars wordt dan aangeboden op het
moment dat de petitie in de Tweede Kamer op de agenda staat.

Oproep tot actieve Stilte-actie tegen armoede in Nederland

Armoede is nog steeds een schande, er klopt geen barst van. Alles is nu ongeveer wel gezegd maar helpen doet het maar weinig. Hoe hou je het gevecht vol. De tijd is rijp voor het aanboren van de spirituele onderstroom die je als persoon in je hebt. Een onderstroom die anders dan een gewone demonstratie laat zien dat je het niet opgeeft. De permanente aandacht die nodig is om werkelijk iets te veranderen breng je niet op door alleen je verzoeken schriftelijk in te dienen bij kamerleden of andere zaakwaarnemers. Een andere actie, van stilte, van ingehouden woede zonder nog meer woorden. Daar is innerlijke kracht voor nodig. Die hebben we allemaal. We gaan het doen. Wie zijn we? Vier mensen gepokt en gemazeld in de anti-armoedebeweging maar de moed niet opgevend. Ze vonden elkaar in Den Haag, de stad waar het allemaal kan gebeuren.

Hoe gaan we het doen?

De aftrap is op woensdag 20 september. Dan verzamelen we om 13.00 u op het Plein in Den Haag. Dat is vlakbij het Binnenhof. We lopen zwijgend om de gebouwen heen, een weg van de lange adem. Met veel of weinig, het maakt niet uit. 5 of 25 of wie weet meer. Daarna gaan we iedere derde dinsdag van de maand door. Weer of geen weer. Het duurt niet langer dan een ’n uur of anderhalf. En als je eerder uit de rij wil, dan kan dat. Op eenvoudige borden en folders leggen we uit waarom we er iedere keer weer zijn. Waarom we dit willen volhouden vanuit onze tenen. We vragen op een andere manier aandacht.

Het moet voor iedereen mogelijk zijn. Daarom proberen we voor mensen met een smalle beurs reiskosten te regelen. Lotgenoten en bondgenoten zullen elkaar helpen.

We dragen een uiterlijk kenmerk. Zo eenvoudig mogelijk. Een witte shawl/sjaal, een witte (thee)doek gedrapeerd om je hals, je hoofd, over je mond. Zoiets hebben we allemaal wel thuis liggen, denken we.

Waar en wanneer ?

De eerste keer op woensdag 20 september (de dag na Prinsjesdag) om 13.00 u. op het Plein. Een klein stukje lopen vanaf het centraal station in Den Haag richting de regeringsgebouwen aan het Binnenhof. Op het midden van het Plein ontmoeten we elkaar.

Hoe verder?

Om de actie op gang te krijgen zijn er e-mailadressen verzameld bij verschillende conferenties en gelegenheden.

Stuur een e-mailtje met de mededeling dat je op de hoogte gehouden wil worden van de Stilte-actie tegen armoede. Dan krijg je nog nadere aanduidingen. Maar een telefoontje is ook goed. Opgave is niet verplicht.

E-mail zenden aan:

wezijnhetzat@hotmail.com Telefoonmeldpunt Madeline Andringa 078-6317861

Elly van Santen 06-14831673

Norga Simons 070-5117530

Madeline Andringa, Elly van Santen, Norga Simons en Henk Baars

AOW en bijstand. Wordt de vergrijzing onbetaalbaar?

Het ziet er naar uit dat een verdere hervorming (lees: afbraak) van de sociale zekerheid een belangrijk item gaat worden in de komende verkiezingen. De Partij van de Arbeid pleitte voor een herziening van (de financiering van) de AOW, het CDA presenteerde in haar programma een nieuw soort gesubsidieerde banen. Dit zijn geen volledig gesubsidieerde banen zoals de ID-banen (Melkert banen) waren, maar aanvullende subsidies voor reguliere banen voor werkgevers die (langdurig) werklozen in dienst nemen. Vandaag gaan er geruchten in het rond (oa via de websites van Trouw, Volkskrant en NRC) over de inhoud van het verkiezingsprogramma van de VVD. Evenals het CDA zou de VVD niet kiezen voor een verhoging van de AOW gerechtigde leeftijd, maar voor een pakket van maatregelen die de arbeidsparticipatie van ouderen tot 65 jaar en van moeilijk bemiddelbare groepen zouden bevorderen. Dit alles met een beroep op het schrikbeeld dat de 'vergrijzing onbetaalbaar wordt'. Met een beroep op dit schrikbeeld wil men drastische verlagingen van loonkosten voor werkgevers en rechten op sociale zekerheid opheffen. De VVD komt in haar conceptverkiezingsprogramma, dat maandag in Rotterdam wordt gepresenteerd, met een ,,stevig pakket maatregelen'' om te bereiken dat meer mensen tot hun 65ste aan het werk blijven. Gepleit wordt onder meer voor een ingrijpende hervorming van de bijstand. VVD-lijsttrekker Mark Rutte kondigde eerder al aan dat de Bijstandswet ,,op de schop'' moet. Zo zouden jongeren tot 27 jaar geen bijstand meer moeten krijgen. Binnen vier jaar zou Rutte de Bijstandswet willen sluiten voor iedereen die niet arbeidsongeschikt is. De VVD-lijsttrekker wil dat mensen met een uitkering verplicht aan het werk gaan, mogelijk tegen 50 of 70 procent van het minimumloon. Dit sluit naadloos aan op de voorstellen van het CDA, die via subsidies aan werkgevers dergelijke voor werkgevers goedkope arbeidskrachten op de markt wil brengen. Onderhandelingspuntje is dan in een mogelijk nieuw VVD-CDA kabinet nog even of de huidige werklozen voor bijvoorbeeld 28 uur tegen het huidige minimumloon verplicht tewerk gesteld kunnen worden. Ze hebben dan 70% van het huidige minimumloon voor een volledige werkweek, gelijk aan het huidige bijstandsminimum voor een alleenstaande.
Het Centraal Plan Bureau heeft inmiddels alarm signalen afgegeven over de onbetaalbaarheid van de vergrijzing. Politici zullen deze zin tijdens de verkieizngsstrijd nog vaak in de mond nemen om de door hen voorgestelde bezuinigings en dwang maatregelen te rechtvaardigen. In dit verband is het opmerkelijk, dat het Algemeen Burgerlijk pensioen Fonds (ABP) onlangs een rapport publiceerde, waarin de berekeningen van het CPB werden bekritiseerd en de onbetaalbaarheid van de vergrijzing aanzienlijk werd genuanceerd. Gisteren verwscheen hierover een artikel in Het Parool. Zie ook http://www.abp.nl/abp/abp/key_navigatie/nieuws_en_pers_archief/nederland_goed_voorbereid_op_vergrijzing.asp

Piet van der Lende

Aanbieding petitie voor duurzame en solidaire manier van economisch meten aan Tweede Kamer

Wanneer: dinsdag 29 augustus om 13.45 uur
Waar: in het gebouw van de Tweede Kamer, Plein 2, Den Haag

Dinsdagmiddag 29 augustus zal aan de voorzitter van de commissie EZ van
de Tweede Kamer, alsmede aan Kamerleden van de commissies EZ, VROM en
Financiën en aan de woordvoerders OS, een petitie worden aangeboden om
te komen tot een andere – duurzame en solidaire – manier van economisch
meten en rekenen.

Ruim 700 personen en organisaties hebben tot op heden een verzoek
onderschreven om drie concrete alternatieven in een proefversie te
(laten) berekenen. Het betreft hier een alternatief voor de Macro
Economische Verkenning (MEV) dat ieder jaar door het Centraal Planbureau
(CPB) wordt opgesteld en zeer bepalend is voor de beleidsruimte voor het
komende begrotingsjaar en daarmee voor zowel het binnenlandse, als het
buitenlandse beleid. Alsmede twee specifieke alternatieven voor het
bepalen van de omvang van de Nederlandse economie, omdat het huidige
Bruto Binnenlands Product (BBP) als – ook voor de MEV – belangrijke
indicator voor de stand van onze economie stelselmatig diverse
ecologische en sociale kosten buiten beschouwing laat. De genoemde
alternatieven zijn het Duurzaam Nationaal Inkomen (DNI) en de Index of
Sustainable Economic Welfare (ISEW).
Onder de ondertekenaars zitten mensen die zich afficheren als “gewoon
burger” maar ook professionals uit het onderwijs, de gezondheidszorg en
de vakbeweging, wetenschappers, ondernemers, politici, ambtenaren en
vertegenwoordigers van kerken en maatschappelijke organisaties. De
petitie zal worden aangeboden door twee van de tien initiatiefnemers:
dr. Lou Keune (onderzoeker aan de Universiteit van Tilburg) en prof. dr.
Bob Goudzwaard (emerites hoogleraar economie aan de VU).

De tekst van de petitie en het voorstel (inclusief bijlagen), alsmede de
volledige lijst van ondertekenaars en overige initiatiefnemers kunt u
vinden op http://www.globalternatives.nl/mevpetitie.

Daar kunnen belangstellenden tevens nog tot aan het moment van
aanbieding hun steun betuigen.

Centraal Plan Bureau onder vuur

Het Centraal PlanBureau - CPB heeft een grote invloed op de economische besluitvorming van de Nederlandse regering en het parlement. De Macro Economische Verkenningen - MEV spelen een belangrijke rol bij het opstellen van de jaarlijkse nationale begroting. Het biedt een bepalend kader voor de begroting als totaal, bijvoorbeeld de verwachte opbrengsten van belastingen, en voor allerlei beleidsonderdelen zoals het beleid over lonen en uitkeringen. (koopkrachtberekeningen) Daarnaast berekent het CPB op grond van dezelfde gegevens de effecten van de tegenbegrotingen van oppositiepartijen. Gisteren werd bekend dat het Centraal Plan Bureau op initiatief van verschillende economen onder vuur ligt bij de modellen die zij gebruikt om alternatieven voor en de gevolgen van het huidige regeringsbeleid door te rekenen. Men wil daartoe een petitie naar het parlement sturen. Het blijkt, dat er meer wetenschappers zijn die het CPB onder druk proberen te zetten. In december 2005 leverde oud-staatssecretaris Van Eijck kritiek op de berekening van de koopkracht door het CPB. Zijn kritiek is onder meer dat de koopkrachtcijfers geen rekening houden met huishoudkenmerken en inkomensbron en dat huishoudens dubbel meetellen in de presentatie. Het CPB ontkende de aantijgingen. Maar, zegt het CPB: ‘natuurlijk hebben de koopkrachtcijfers beperkingen. Het CPB benadrukt dat zelf herhaaldelijk in publicaties’. Volgens het CPB is het nodig om meer dan zeven groepen huishoudens te onderscheiden bij de berekening van de koopkrachtontwikkeling en de groepsindeling aan te passen aan de aard van de maatregelen die relevant zijn voor de koopkracht. Voor wie het nader wil bestuderen zie de reactie van het CPB, waarin ze ook uitleggen wat er aan hun berekeningen niet klopt. http://www.cpb.nl/nl/pub/cpbreeksen/memorandum/132/

Basisinkomen of niet?

In maart 2006 publiceerde het Plan Bureau een studie getiteld ‘Reinventing the Welfare State’. De studie is in het engels, dus niet voor iedereen toegankelijk. Een voorstudie in het Nederlands is te vinden op http://people.few.eur.nl/demooij/artikel%20tpe.pdf (Dat is een pdf bestand!) Voor wie het rapport wil lezen het is te vinden op de website van het CPB.
Wat betreft de alternatieven wordt in sectie 3.3. ‘Efficiente administratie/bestuur’ het effect van een basisinkomen berekend. Hoe je verder ook over een basisinkomen denkt, het blijkt dat een geindividualiseerd basisinkomen van 550 euro per maand zijnde 50% van het netto-minimumloon gefinancierd kan worden met een vlaktax (een overall tarief in de inkomstenbelasting) van 50%. Daarbij teken ik wel aan dat in feite natuurlijk het sociale minimum geen 50% van het minimumloon is, maar met toeslagen in bv de bijstand 70%. Maar je kunt in plaats van een vlaktax ook een progressief belastingsysteem invoeren lijkt mij. Kortom, financieel alleszins haalbaar. En dit alles nog wel binnen het kapitalistische marktdenken en de modellen van het CPB. De resultaten van het CPB onderzoek zijn gebaseerd op het evenwichtsmodel geheten MIMIC, waarbij rekening wordt gehouden met institutionele ontwikkelingen zoals onderhandelingen en akkoorden over lonen, het Nederlandse belasting en sociale zekerheidsstelsel, etc.

Afwijzing basisinkomen en kritiek daarop

Maar in de CPB studie wordt dit alternatief toch afgewezen. Het is volgens de studie geen doelmatige vorm van herverdeling. Om het te kunnen financieren moet de overheid namelijk de belastingdruk opschroeven. Dit betekent dat iedere extra verdiende euro netto minder inkomen oplevert. De prikkel om te werken of te scholen wordt daardoor aangetast. Dit geldt vooral voor vrouwen.Volgens de berekeningen zou de participatiegraad van vrouwen met 10% teruglopen. Voor mannen zijn de verstoringen kleiner, maar ook zij worden door hogere tarieven aangemoedigd minder uren te werken en te scholen of hun heil te zoeken in het informele circuit. De participatiegraad van hoger opgeleiden zou teruglopen met 5%. Voor mensen met midden- en hoge inkomens vormt het basisinkomen in samenhang met een hoge belastingdruk een sigaar uit eigen doos die slechts tot gevolg heeft dat de prikkels voor arbeidsdeelname worden beperkt.
Wetenschappers die een of andere vorm van basisinkomen propageren trokken op vrijdag 19 mei boos naar het CPB om de officials aldaar hun kritiek voor te leggen. Onder hen waren spraakmakende wetenschappers als Paul de Beer en Robert van der Veen. Kern van hun kritiek: Veel factoren zijn in de modellen niet opgenomen, zoals de mate van bescherming van de privacy in verschillende uitkeringsstelsels en de ziekmakende aspecten van strenge controles, huisbezoeken, ondoorzichtige bureaucratie en zeer uitgebreide formulieren. Ook leidt een basisinkomen tot minder grote inkomensverschillen dan in andere stelsels.

Kritiek al eerder

Ook als je geen voorstander bent van een basisinkomen, kun je de kritiek van bovengenoemde wetenschappers toch steekhoudend vinden. Belangrijke moeilijk te kwantificeren factoren en hun invloed op de ekonomie zijn niet in aanmerking genomen. Dit was ook al de kern van de kritiek van een team van wetenschappers die in 2001 een rapport maakten met de titel 'Met beleid te werk - Rapportage van de Commissie Beleidsgeoriënteerde Toetsing van het Centraal Planbureau'. Uit een persbericht van het CPB zelf: 'belangrijke inhoudelijke aanbevelingen betreffen de gewenste verschuiving in het werkprogramma naar meer micro-economische thema's en institutionele vraagstukken. (In feite in bedekte termen dezelfde kritiek als van Van Eijck, die zei dat de berekeningen van de koopkracht niet fijnmazig genoeg waren, pvdl) In het bijzonder vraagt de commissie het CPB om meer aandacht te schenken aan de invloed van Europa op de Nederlandse economie. Met betrekking tot de analyse van verkiezingsprogramma's beveelt de commissie aan om meer aandacht te besteden aan niet te kwantificeren elementen en aan de onzekerheden rond de gekwantificeerde resultaten'. Einde citaat.
Straks is het weer Prinsjesdag, en gaat iedereen uit van de cijfers van het CPB als de absolute waarheid. Gezien de kritiek die er op het Planbureau is moeten we die berekeningen, modellen en cijfers van het Planbureau echter met een flinke korrel zout nemen.

Piet van der Lende