Na de verkiezingen

Je wilt na deze verkiezingen natuurlijk weten wat er nou gaat gebeuren, ik ook, dus ik koop bij uitzondering (twee keer zo duur als andere kranten) het Financieel Dagblad, de krant van de mensen die de beslissingen nemen. Op internet zitten de artikelen achter een betaalmuur. Mathijs Bouman legt in een column uit wat het programma is en wat het knelpunt is voor de ondernemers die de beslissingen nemen.

Er zijn de mogelijkheden van groen-rechts en grijs rechts. Met resp Groen Links of de CU en 55+. Daarna loopt hij het noodzakelijke 'hervormingsprogramma' bij langs en wat de onderhandelingspunten zijn. Het moet gaan om het op de schop nemen van de arbeidsmarkt (vast minder vast en flexibel anders) en een hervorming van het belastingstelsel. Minder belastingen op arbeid en evt een vergroening van het belastingstelsel. Groen links zal in ruil voor een vergroening akkoord gaan met flexibilisering en lastenverlichting op arbeid voor het bedrijfsleven. Een derde punt is de hervorming van het pensioenstelsel. Zeg maar het Engelse model bv dat iedereen het maar zelf moet regelen.

De columnist ziet een groot knelpunt. Een knelpunt dat ook Wiegel vandaag op de radio naar voren bracht. De geschiedenis wijst uit, dat sinds de opkomst van het socialisme in de 19e eeuw alle grote (liberale) hervormingen zijn doorgevoerd met medewerking van wat 'conservatief- links' wordt genoemd, de sociaal-democratie als stabiele massa-partij en vakbond van de arbeiders. Deze factor is bij deze verkiezingen weggevallen. Dit betekent, dat de legitimatiebasis voor het beleid in het maatschappelijk middenveld, zoals de vakbonden, ook dreigt weg te vallen. En de geschiedenis wijst ook uit, dat zonder die legitimatiebasis in het maatschappelijk middenveld de hervormingen ook niet goed mogelijk zijn. Wiegel spreekt voor de radio de 'oprechte hoop' uit, dat de Partij van de Arbeid zal herstellen bij volgende verkiezingen.
Groen Links dicht men niet toe dat zij de functie van de PvdA kan overnemen.

Nu parlementair links alles tezamen genomen de grootste nederlaag heeft geboekt sinds de Tweede wereldoorlog, wordt buitenparlementaire actie meer dan ooit belangrijk. De liberalen weten, dat veel mensen niet op hen hebben gestemd vanwege de hervormingsprogramma's bij de afbraak van de verzorgingsstaat.

Eigenlijk zou bij overschrijding van de organisatorische grenzen van de linkse politieke partijen een hernieuwde discussie op gang moeten komen bij links over de verhouding tussen buitenparlementaire actie en parlementair werk en niet alleen binnen de Partij van de Arbeid.

Ik doe een voorspelling. Ook als Groen L:inks ingaat op de rechtse avances, misschien vanuit een overwinningsroes, worden het toch mooie tijden voor buitenparlementair links.

Piet van der Lende