Enige tijd geleden organiseerde de Bijstandsbond in Amsterdam een voorlichtingsbijeenkomst over kwijtschelding van gemeentelijke heffingen. Aanwezig waren twee ambtenaren van de Dienst Belastingen van de gemeente Amsterdam die uitleg gaven aan de aanwezige belangstellenden. Die vielen tijdens de voorlichting en bij het stellen van vragen van de ene verbazing in de andere.
In de gemeente Amsterdam worden ieder jaar 80.000 verzoeken om kwijtschelding van gemeentelijke heffingen ingediend. De helft wordt volledig geautomatiseerd toegekend. Het Inlichtingen Bureau verstrekt gegevens over de leefvorm, het inkomen en het vermogen en bij 40.000 blijkt dus automatisch, dat ze voor kwijtschelding in aanmerking komen. De andere 40.000 worden handmatig verwerkt. Er is dan bijvoorbeeld een signaal van het Inlichtingen Bureau dat het vermogen en/of het inkomen boven de grens ligt voor het toekennen van kwijtschelding. Ongeveer een derde van de handmatig verwerkte verzoeken wordt afgewezen. Die mensen krijgen dus geen kwijtschelding. De belangrijkste oorzaak voor het afwijzen van kwijtschelding is, dat de betrokkene niet reageert op de brieven waarin de Belasting Dienst om meer informatie en/of documenten vraagt. Zij moeten de aanslag betalen omdat ze niet gereageerd hebben. Er wordt opgemerkt dat er veel burgers tussen zitten, die niet zelfstandig de gevraagde inlichtingen kunnen verstrekken, of die de brief niet kunnen lezen omdat ze laaggeletterd zijn.
Van alle aanvragers wordt dus getoetst bij het Inlichtingen Bureau of ze voor kwijtschelding in aanmerking komen. De leefvorm (alleenstaand of samenwonend) het inkomen, het vermogen en het hebben van een motorvoertuig worden dus getoetst. Maar de Dienst Belastingen kan dus een brief sturen met de vraag om nadere documenten, maar als ze het zelf kunnen uitzoeken, bijvoorbeeld gegevens over een motorvoertuig bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer dan doet de Dienst Belastingen dat, dan hoeven de burgers geen gegevens in te sturen. Als op grond van de gegevens van het Inlichtingen Bureau kwijtscchelding wordt toegekend, dan hoeft de betrokkene het jaar daarop geen kwijtschelding aan te vragen, die wordt dan automatisch toegekend. Het jaar daar weer op moet je het weer zelf aanvragen. Alle burgers die kwijtschelding hebben krijgen een brief met 0 aanslag en de mededeling ‘u heeft volledig kwijtschelding’.
Wij moeten in de gaten houden dat de vermogensnormen voor kwijtschelding verschillen van de vermogensnormen in de bijstand, bij kwijtschelding zijn ze lager. Een paar jaar geleden mocht je voor het toekennen van kwijtschelding zelfss helemaal geen vermogen hebben, had je 500 euro gespaard dan moest je dat als gemeentelijke heffingen betalen. De huidige normen zijn dus een aanzienlijke verbetering in de wet. Dit is gebeurd na jarenlange lobby ook van de Bijstandsbond en anderen. Per 1 januari 2023 zijn de normen voor hoeveel spaargeld je mag hebben verhoogd. De vermogensnormen zijn nu 3441 euro voor een alleenstaande en 4437 euro voor een alleenstaande ouder, en 4572 euro voor een echtpaar/samenwonenden. Een auto is ook vermogen. Een auto wordt niet meegerekend als hij minder dan 3350 euro waard is. Uitzonderingen zijn als je kunt aantonen, dat de auto onmisbaar is, bijvoorbeeld door een invalidenparkeerkaart of een verklaring van je werkgever dat de auto onmisbaar is voor je werk. Motorvoertuigen worden dus ook meegerekend. Een brommer ouder dan 5 jaar wordt niet meegerekend. Als het geen motorvoertuig met een kenteken is, wordt het niet meegerekend, dus fietsen al of niet electrisch blijven erbuiten. Kwijtschelding is mogelijk voor privé personen en het privé inkomen van ondernemers. Dus de privebelastingen van de ondernemer. Ondernemers kunnen voor hun bedrijf geen kwijtschelding aanvragen. Bij de aanvraag van privé ondernemers duurt het een jaar voor er een beslissing komt. Een aanvraag uit 2022 wordt pas in 2023 over beslist.
Als je de aanslag al hebt betaald, en toch kwijtschelding vraagt, moet dat binnen drie maanden. Zo niet, dan heb je pech gehad, ook al voldoe je aan de normen, dan krijg je geen kwijtschelding. In de tijd van corona kon je ook per telefoon een aanavraag voor kwijtschelding doen, maar nu hebben ze dat afgeschaft. Je kunt kwijtschelding nu alleen per brief (formulier) of digitaal aanvragen. Er wordt altijd een ontvangstbevestiging verstuurd. Bij de aanvragen die handmatig worden verwerkt vraagt men gegevens van de maand waarin je kwijtschelding hebt aangevraagd. Je hoeft alleen andere gegevens aan te leveren, waarvan het inlichtingen Bureau zegt dat ze boven de norm liggen. Zit je volgens het Inlichtingen Bureau met je vermogen boven de grens, en met je inkomen niet, dan hoef je alleen je vermogensgegevens aan te leveren en je inkomen niet. Het Inlichtingen Bureau vraagt gegevens van het UWV, de Belastingdienst en het RWW. Er wordt gezegd dat tegenwoordig ‘autonomen’in de publiciteit zijn, burgers die niets met de staat te maken willen hebben, geen belasting willen betalen, zich uitschrijven uit het bevolkingsregister, etc. De ambtenaren zeggen dat ze dat nooit tegenkomen.
De tarieven voor de afvalstoffenheffing gaan omhoog tot 349 euro voor een alleenstaande en 455 euro voor een gezin. Ook het watergeld en de Waterschapsbelasting gaan flink omhoog. De energietoeslag van vorig jaar wordt bij de bepaling van kwijtschelding buiten beschouwing gelaten. Voor kwijtschelding van waterschapsbelastingen geldt wat betreft het Waternet, dat kwijtschelding via de gemeente gaat. Dat doet Waternet niet zelf. Heb je kwijtschelding voor afvalstoffenheffing, dan krijg je automatisch ook kwijtschelding van waterschapslasten bij Waternet. Een uitzondering is Amsterdam Noord. Daar is het waterschap Hollands Noorder Kwartier en die handelen de kwijtscheldingsvraag zelf af. Er wordt geconstateerd, dat het waterschap in Amsterdam Noord zijn zaakjes digitaal en qua automatisering niet op orde heeft. Daardoor kan het zijn, dat burgers een hele poos geen watergeld en belasting betalen, en dan ineens een groot bedrag moeten gaan betalen . Bij mensen met lage inkomens levert dat problemen op. Dat waterschap heeft 2022 nu afgerond, maar met 2023 zijn ze dus nog volop bezig.
De inkomensvoorwaarden in Amsterdam zijn de bijstandsnorm plus huur en ziektekostenpremie minus toeslagen. Als je nou net over de grens heen gaat bv 10 euro dan strijken de ambtenaren de hand over het hart en krijg je kwijtschelding. Maar hoewel wij daar wel naar vroegen, is er geen excact bedrag wat je erboven mag zitten, dat is niet wettelijk vastgelegd, dat hangt af van de hele berekening zeiden de ambtenaren. Dus als je er bv 50 euro boven zit is het de moeite waard om een bezwaarschrift in te dienen als je geen kwijtschelding krijgt, misschien is de ambtenaar in bezwaar coulanter. Wat je naar ik heb begrepen maandelijks hoger zit wordt teruggerekend naar een jaar, hoeveel het per jaar is, en daar wordt dan 80% van genomen en het getal wat daar uitkomt is je reserve, maar nogmaals als dat weinig is ga in bezwaar. Hou er rekening mee dat stortingen op je rekening in de maand waarin je kwijtschelding aanvraagt, ook worden meegerkend, dus heb je een avondje uit voorgeschoten en krijg je dat in die maand terug dan ben je de pineut.
Hierboven is opgemerkt dat de vermogensnorm in de wet sterk verbeterd is. Dit geldt niet voor andere dingen. Zo adviseert het Rijk, dat je als gemeente op 100% van de bijstandsnorm gaat zitten voor kwijtschelding, maar dat hoeven gemeenten niet te doen. Ze mogen er niet boven gaan zitten, bijvoorbeeld 120% van de bijstandsnorm, maar wel beneden. In Amsterdam zijn ze op 100% gaan zitten, maar er zijn gemeenten die van de bevoegdheid gebruik maken om er beneden te gaan zitten. Dat doen ze in Rotterdam bijvoorbeeld. Daar gaan ze uit van 80% van de bijstandsnorm, dus iedereen die daar boven zit, krijgt geen kwijtschelding, dus alle bijstandsgerechtigden in Rotterdam niet, zeg maar. Wij adviseren de mensen die dit lezen in hun gemeente na te gaan, hoe het zit en als de gemeente waar je woont beneden de 100% gaat zitten, die gemeente aan de schandpaal nagelen!
Nu is je aanvraag kwijtschelding afgewezen, wat nu? Je kunt een betalingsregeling treffen om het bedrag in acht termijnen af te lossen. Maar denk je dat het niet lukt, dan kan het ook in twaalf maanden. Als je kwijtschelding is afgewezen heb je tien dagen om in beroep te gaan. Lukt het niet, binnen tiern dagen alle bewijsstukken te verzamelen dan kun je binnen tiein dagen een briefjeV sturen dat je in bezwaar gaat op nader aan te voeren gronden. Dan heb je wat meer tijd om alles te verzamelen. Het is een adminstratief beroep. Er is geen hoger beroep mogelijk, dus de gang naar de rechter is afgesloten. Vanaf 2027 gaat dat allemaal veranderen, dan is wel een verdere rechtsgang mogelijk. Maar het duurt nog lang, voor het zover is.
Let op: als je bijstand hebt, of een ander inkomen op bijstandsniveau, en je voldoet aan de vermogensnormen, dan heb je recht op kwijtschelding. Maar… zit je honderd euro beneden bijstandsniveau dan heb je geen recht op kwijtschelding. Dat zit zo. De wetgever redeneert: iedereen heeft recht op het sociale minimum. Als je er beneden zit, kun je bijstand aanvragen. Voor kwijtschelding moet je je best doen om eerst op het sociale minimum te komen. Doe je dat niet bijvoorbeeld omdat je maar 50 euro benden bijstandsniveau zit, en je tegen de bureaucratische procedures opziet, ja, zegt de wetgever, dan doe je niet je best om meer inkomen te verwerven om eventueel die belasting te kunen betalen, en dan is het je eigen schuld dat je het niet kunt betalen en dan geven we je geen kwijtschelding.
Tot slot nog. Enige tijd geleden is het Wettelijk Minimum Loon (WML) verhoogd en ook de uitkeringen. Toen kwamen ze er bij de belastingdienst achter, dat ploteseling opvallend veel Wajongers, die voorgaande jaren wel kwijtschelding hadden dat nu niet meer kregen. Men heeft het uitgezocht en het bleek, dat de Wajonguitkering na verhoging van het WML met 10% werd verhoogd en de bijstandsnorm met 7%. Daardoor kwamen die Wajongers boven de bijstandsnorm uit en hadden geen recht meer op kwijtschelding. De belastingdienst heeft dat aangekaart, en ze hebben de mogelijkjeid gekregen, voor de wajongers een enigzins andere regeling door te voeren, zodat ze nog wel kwijtschelding kregen. Dit in afwachting van een definitieve regeling die in 2025 komt.
Piet van der Lende
Geen opmerkingen:
Een reactie posten