Verouderd intakeformulier

  Ambtenaren gebruikenten tot nu toe in Amsterdam een verouderd intake formulier waarop de uitslag van een fraudescoringskaart moest worden ingevuld 

  Er is in de pers naar aanleiding van een uitzending van het radioprogramma Argos in 2022 veel te doen geweest over de zogenaamde ‘fraudescoringskaart’ die sociale diensten, ook in Amsterdam vanaf 2008 onder wethouder Van Es, gebruikt hebben om eventuele fraude bij de aanvraag van uitkeringen op te sporen. Je kunt de podcast van Argos beluisteren. https://www.vpro.nl/argos/lees/onderwerpen/artikelen/2022/hoe-een-verboden-excelsheet-bepaalt-wie-verdacht-wordt-van-bijstandsfraude.html 

Vanaf 2004 gebruikten maar liefst 158 gemeenten de fraudescorekaart. Mensen die een uitkering aanvroegen liepen door het gebruik van de fraudescorekaart de kans al bij voorbaat verdacht te zijn. Dat kan zomaar zijn omdat je bijvoorbeeld ooit kapster of bouwvakker was, of in een bepaalde wijk woonde of woont. Specifieke doelgroepen kregen daarin het stempel van een risicogroep / potentiële fraudeurs. Je was dus bij voorbaat al verdacht en kreeg hierdoor waarschijnlijk extra controles, huisbezoeken etc. De fraudescoringsskaart bleek na onderzoek discriminerend en stigmatiserend te zijn en geen goede indicatie te geven van potentiele fraude. De kaart was daarvoor te krakkemikkig gemaakt op basis van al snel verouderde risicoprofielen. 

commotie

Naar aanleiding van de commotie rond de fraudescoringskaart hebben vele gemeenten de kaart afgeschaft. Naar nu blijkt werd in Amsterdam een verouderd formulier gebruikt waarop de ambtenaar de uitslag van de fraudescoringskaart moest aangeven en of de klant op een rood of een groen spoor werd geplaatst. In een dossier naar aanleiding van een rechtszaak vonden wij de mededeling: 'de scorekaart is ingevuld op 07-12-2023. Uitkomst scorekaart: rood of groen. Nader onderzoek wordt verricht door een inkomensconsulent of een handhavingsspecialist'. Rood of groen betekent bij de aanvraag van een uitkering op basis van de scorekaart op een rood of een groen spoor komt. Groen betekent, dat je binnen 14 dagen een uitkering hebt en dat er geen risico op fraude wordt vastgesteld, rood spoort betekent dat er risico is op fraude en dat een nader onderzoek moet worden ingesteld, dat weken kan duren. Soms moet je dan vele weken op een toekenning van een uitkering wachten.  

verouderd intakeformulier

Aanvankelijk sprak de gemeente Amsterdam haar verbazing uit over het feit, dat wij het verouderde intake formulier hadden gevonden. De gemeente zei, dat naar haar weten de fraudescoringskaart al tien jaar niet meer in gebruik was, en vroeg om het uitkeringsnummer van het betrokken dossier. De gemeente stelde een onderzoek in. Uit dit onderzoek bleek, erkent de gemeente nu, dat het verouderde intakeformulierwerd gebruikt in vele gevallen. De gemeente ontkent nu echter, dat naar aanleiding van het verouderde formulier een fraudescoringskaart werd ingevuld. Die is niet in gebruik geweest. Op onze vraag hoe het dan kan, dat op het formulier de vraag staat 'fraudekaart ingevuld ja/nee en groen spoor of rood spoor. Vullen ambtenaren dan soms zomaar wat in, zonder na tegaan of het antwoord wel klopt? Het antwoord van de woordvoerder was:´dat weet ik niet. 

Piet van der Lende