De gemeente Amsterdam wil buurtbanen in een soort tijdelijke Melkertbaan-achtige constructie

 Amsterdam wil buurtbanen

Op 29 juni 2020 dienden de raadsleden Grooten (GroenLinks) en De Heer (PvdA) een initiatiefvoorstel in bij de gemeenteraad om buurtbanen te maken. verspreid over verschillende buurten in Amsterdam. Het doel van deze tijdelijke banen is tweeledig: enerzijds actieve bewoners zonder uitzicht op een baan door laten stromen naar regulier betaald werk en anderzijds hun kennis van de buurt en ervaringen gebruiken om de buurt te versterken. De toegevoegde waarde hiervan is dat zij in staat zijn moeilijk bereikbare mensen te koppelen aan formele instanties. Dit biedt de gemeente niet alleen de mogelijkheid meer Amsterdammers in beeld te krijgen die door overheidsinstanties en welzijnsorganisaties eerder niet bereikt worden, maar past ook in het streven naar meer democratisering en participatie.

Om uiteindelijk door te kunnen stromen naar een (reguliere) baan volgen de Buurtbaners een ontwikkelingstraject bij een leerwerkplaats, waarbij de ervaringen van Wikistad, Combiwel en oud-Buurtbaners worden benut. Hierbij is denkbaar dat oud-Buurtbaners in een op te zetten leerwerkplaats een betaalde functie krijgen om nieuwe Buurtbaners te begeleiden bij hun dagelijkse werk. Het doel is dat de Buurtbaners uiteindelijk door kunnen stromen naar regulier betaald werk en de Buurtbaan een opstap daarnaartoe is. De vrijgekomen plek kan dan worden ingevuld door een andere bewoner uit de buurt en zo kan één functie gedurende een langere tijd voor meerdere uitstromingen naar regulier betaald werk zorgen.

Het college staat een uitwerking van de Buurtbaan voor ogen buiten de context van de Werkbrigade. Ook het instroomproces dat bij de Werkbrigade wordt gevolgd, via de klantmanagers van mensen in de bijstand, lijkt minder geëigend voor de werving en matching van kandidaten voor een Buurtbaan.
Het college staat een uitwerking van de Buurtbaan voor ogen buiten de context van de Werkbrigade. Daarbij wil het college maximaal faciliteren dat tussen actieve buurtbewoners zonder betaalde baan, die nu al een belangrijke sleutelrol vervullen binnen een buurt, een dienstverband tot stand kan komen met een organisatie die actief is in de betreffende buurt, zoals een welzijnsorganisatie, madi, buurtorganisatie of maatschappelijk initiatief. Doel is dan dat deze bewoners in een betaalde Buurtbaan hun activiteiten in en voor de buurt verder kunnen ontwikkelen en met begeleiding en scholing door kunnen groeien naar een reguliere vervolgbaan. uitgangspunt bij de Buurtbaan moeten zijn dat deelnemende werknemers een opdracht en takenpakket krijgen die maximaal aansluiten bij hun persoonlijke positie in de buurt, hun competenties en ervaringen.

Om organisaties in staat te stellen tot een tijdelijk dienstverband, dat van toegevoegde waarde is voor de buurt en de kandidaat helpt om door te stromen, en het bieden van de begeleiding die hierbij nodig is, denkt het college aan een subsidieregeling. In de uitwerking en voorwaarden van de subsidie wil het college maximaal recht doen aan beide doelstellingen. Daarbij gaat het college vooralsnog uit van een subsidiekader dat los staat van de Participatiewet. Dit biedt de meeste ruimte om tot maatwerk te komen voor actieve burgers in een buurt. De subsidie is daarbij een tijdelijke investering in zowel het functioneren van de sociale basis in de buurt, als in de ontwikkeling van de deelnemer. De afstand tot de arbeidsmarkt en of een kandidaat eventueel een bijstandsuitkering heeft of niet-uitkeringsgerechtigde is, is daarbij wel onderdeel van de afweging, maar geen harde voorwaarde.

Hierbij acht het college een generieke subsidieregeling het meest geschikt als instrument. Het bepalen van het aantal Buurtbanen en de hiervoor beschikbare middelen zal onderdeel zijn van de verdere uitwerking. In het initiatiefvoorstel was gevraagd om 50 buurtbanen. De subsidie is daarbij een tijdelijke investering in zowel het functioneren van de sociale basis in de buurt, als in de ontwikkeling van de deelnemer. De afstand tot de arbeidsmarkt en of een kandidaat eventueel een bijstandsuitkering heeft of niet-uitkeringsgerechtigde is, is daarbij wel onderdeel van de afweging, maar geen harde voorwaarde.

Op basis van het akkoord Samen sterker uit de crisis en parallel aan de besluitvorming in de raad over het initiatiefvoorstel, bereidt het college besluitvorming voor om aan de Buurtbanen uitvoering te geven. Het college streeft ernaar deze snel na de behandeling van het raadsinitiatief vast te stellen, zodat de eerste Buurtbanen begin 2021 gestart kunnen worden.

Eerste commentaar

De volledige brief van de wethouder, die in de vergadering Raadscommissie Werk Inkomen en Onderwijs 02-12-2020 zal worden besproken vind je op de link https://amsterdam.raadsinformatie.nl/document/9429065/1/09012f978321b952

De gedachten van de wethouder gaan uit naar een soort Melkertbaan-achtige constructie, waarbij op basis van een subsidieregeling, die wordt uitgevoerd buiten de WPI, mensen in dienst treden van een welzijns-buurt of zorgorganisatie, die het werkgeversschap op zich neemt en hoewel daar in de brief niet over gesproken wordt een arbeidscontract krijgen. Wat er in dat arbeidscontract komt te staan is onduidelijk. Over het loon wordt ook niet gesproken. Krijgen de buurtbaners gewoon de status van werknemer? Groot verschil met de Melkertbanen is wel, dat de banen slechts tijdelijk zijn. In de werkbrigade is het contract twee jaar, maar in de brief wordt gezegd dat 'Het bepalen van het aantal Buurtbanen en de hiervoor beschikbare middelen zal onderdeel zijn van de verdere uitwerking'. Een termijn voor het contract wordt niet genoemd. Ook wordt de eventuele voortzetting van het project sterk afhankelijk gesteld van het succes in de uitstroom. Wanneer die tegenvalt, kan het wel eens afgelopen zijn. Waardoor er weer gaten vallen in de buurtvoorzieningen die gedeeltelijk afhankelijk worden of zijn van de buurtbaners. Dat hebben we bij de afbouw van de Melkertbanen ook gezien. Groot nadeel van zo'n tijdelijk contract is natuurlijk, dat de deelnemers al hun ziel en zaligheid in het werk steken en als de uitstroom dan niet lukt, wat dan? Je wordt dan op jezelf teruggeworpen in de Bijstand met alle (psychische) gevolgen vandien.

Piet van der Lende

Oproep aan organisaties de brandbrief voor verhoging van het minimumloon te tekenen

Beste mensen,

Hierbij vraag ik organisaties als activist van de sociale beweging samen voor 14 euro onderstaande brandbrief te ondertekenen. Samen voor 14 is het streven dat het Wettelijk Minimumloon (WML) en de daaraan gekoppelde uitkeringen naar 14 euro per uur gaat. Naast de ondersteuning door organisaties loopt er een petitie, die al meer dan 63.000 keer is ondertekend. Die petitie kun je tekenen op https://bijstandsbond.amsterdam Door te laten zien dat ook een uitgebreid maatschappelijk middenveld van organisaties en actiegroepen de actie ondersteunt hebben we weer een bouwsteen om de druk op de politici op te voeren de 14 euro minimumloon te realiseren. Vertegenwoordig je een organisatie die de actie ondersteunt laat het mij dan weten. 

met vriendelijke groet,

Piet van der Lende

06-20367458

pvdlen@dds.nl

Opnieuw kiest de regering op Prinsjesdag er niet voor om de rijkdom eerlijker te verdelen. Wij – twee miljoen werkenden met een inkomen ruim onder de €14 per uur, uitkeringsgerechtigden en AOW'ers – komen nauwelijks rond. Wij roepen u met deze brandbrief op naar ons te luisteren en te zorgen voor een fatsoenlijk minimumloon van €14 per uur.

Wij krijgen geen eerlijk deel van de rijkdom in Nederland. €10 per uur is net wel of net niet genoeg om van rond te komen en maakt ons afhankelijk van toeslagen voor onze huur, zorgverzekering en zorg voor onze kinderen. Een keer op vakantie of een uitje met onze kinderen is een luxe die we ons vaak niet kunnen permitteren. Wij raken in isolement, zijn niet mobiel, wij doen niet mee. En dat terwijl de samenleving steunt op het werk dat we doen.

Deze regering is er niet voor ons. Zij houdt 2 miljard over door de winstbelasting níet te verlagen. In plaats van dit geld te gebruiken voor een beter inkomen voor de mensen die dat nu het hardst nodig hebben, kiest zij ervoor dit aan grote bedrijven te geven. De bedrijven krijgen miljardensteun, zonder voorwaarden. De winsten van Albert Heijn en Bol.com gaan door het dak, terwijl hun vakkenvullers en distributiewerkers daar niets van terug zien. Zij krijgen enkel applaus.

Met steeds meer mensen in Nederland zijn wij vóór een hoger minimumloon. Wij willen dat iedereen mee kan doen. Wij hebben ook recht op de rijkdom die Nederland bijzonder maakt. Daarom roepen we jullie met deze brandbrief op onze kant te kiezen: de kant van de schoonmaker, de postbezorgster en de zorgmedewerker. Zorg voor een verhoging van het minimumloon naar €14 per uur! Wij willen leven in plaats van overleven.

Met vriendelijke groet,

Voor 14

Ben jij het eens met onze boodschap? Teken dan nu de brandbrief

Door te tekenen sluit jij je aan bij een groeiende beweging Voor 14. Samen kan geen enkele politicus in aanloop naar de verkiezingen op 17 maart 2021 meer om ons heen.

Sta op #Voor14!

Schaf kostendelersnorm voor mensen in bijstand af

De FNV wil dat de zogeheten kostendelersnorm voor mensen in de bijstand verdwijnt uit de wet. Deze zorgt er namelijk voor dat steeds meer mensen dakloos worden en dat mensen die bijvoorbeeld een ziek familielid onderdak geven in de financiële problemen komen. De vakbond schrijft dit in een manifest dat het heeft opgesteld met verschillende maatschappelijke organisaties voor uitkeringsgerechtigden, armoedebestrijding en daklozen. Zij bieden het manifest vandaag aan rond de begrotingsbehandeling van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).

Kitty Jong, vicevoorzitter FNV: ‘We zijn een welvarend land en toch vallen steeds meer mensen buiten de boot, helemaal tijdens deze coronacrisis. Zij moeten een beroep doen op instanties zoals de Voedselbank om te overleven. Het kabinet roept ons telkens op om naar elkaar om te kijken. Dat klinkt mooi, maar voor mensen die afhankelijk zijn van de bijstand is dit vaak geen optie. Als zij bijvoorbeeld oma in huis nemen, omdat die mantelzorg nodig heeft, krijgen zij door die kostendelersnorm een fikse korting op hun uitkering.’

Ouders gedwongen kind uit huis te zetten
Jong: ‘De kostendelersnorm zorgt voor meer ellende dan hij aan bezuinigingen oplevert. De bijstandsuitkering, die volgens het Nibud nu al te laag is om van te leven, gaat in januari met nog eens 5% omlaag. Door de kostendelersnorm kun je zo bijna de helft minder bijstand krijgen als je een huis deelt. Dat zou volgens de huidige wet voldoende moeten zijn, maar SCP en CPB lieten in het rapport 'Kansrijk armoedebeleid' al zien dat de financiële voordelen van samen een huishouden delen vaak veel te ruim worden ingeschat. Met als gevolg dat nog meer mensen te weinig hebben om van te leven en in de armoede belanden en bijvoorbeeld steeds vaker ouders zich gedwongen voelen hun meerderjarige kinderen uit huis te zetten.’

Soepeler omgaan met de regels
De kostendelersnorm is in 2015 ingevoerd en houdt in dat je minder bijstand krijgt als je met meerdere volwassenen in één huis woont. Hoe meer volwassenen onder hetzelfde dak, hoe lager je uitkering. Staatssecretaris Bas van ’t Wout (Sociale Zaken) kondigde vorige week aan dat hij onderzoek gaat doen naar de maatregel. Ook liet hij weten dat gemeenten in schrijnende gevallen soepeler met de regels mogen omgaan.

Afhankelijk van goede wil ambtenaar
De FNV vindt dit geen oplossing. Jong: ‘Het is ook niets nieuws. Gemeenten móchten al afwijken van de regels en maatwerk leveren. Alleen doen ze dat heel weinig, blijkt uit een rondvraag van journalistiek onderzoeksprogramma Argos. Ondanks deze handreiking van de staatssecretaris blijft de kostendelersnorm in de wet en ben je als bijstandsgerechtigde dus afhankelijk van de goede wil van een ambtenaar. Dat vinden wij heel onwenselijk. Er moeten duidelijke regels komen die gelden voor iedereen. Dus: weg met die kostendelersnorm.

---

Bijlagen

508 KB pdf Manifest kostendelersnorm (pdf)

---

Wil je meer informatie? Neem contact op met: 

Maureen van der Pligt, bestuurder FNV Uitkeringsgerechtigden: 06 21 22 81 23.
Peter te Lintel Hekkert, persvoorlichter FNV: 06 53 38 72 48. 

---

De ondertekenaars van het manifest:

• Kitty Jong, vicevoorzitter FNV
• Amma Asante, voorzitter Landelijke Cliëntenraad
• Hanneke van Bezooijen, Protestantse Diaconie Amsterdam
• Zeno Winkels, directeur Woonbond
• Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN)
• Hella Masugur, voorzitter Stichting Zwerfjongeren
• Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink, directeur Valente, branchevereniging voor de maatschappelijke opvang
• Marcel Sturkenboom, directeur KBO-PCOB
• Lucía Lameiro García, coördinator NOOM (Netwerk Organisaties voor Oudere Migranten)
• Stichting De Tussenvoorziening
• Armoedecoalitie Utrecht
• Rene Suijkerbuijk, Burgerkracht De Pijler
• Noortje van Lith, activiste voor mensen met een arbeidsbeperking
• Anja Eleveld, universitair docent Staats- en Bestuursrecht aan de Vrije Universiteit
• Jochem Westert, voorzitter Bureau Straatjurist
• Dennis Lahey, voorzitter MDHG (belangenvereniging druggebruikers)
• Theo van Ghesel Grothe, de Daklozenvakbond
• Straatalliantie Amsterdam
• Derk van Tongeren, Vereniging Stille Armoede Zaanstad 
• Rotterdamse Sociale Alliantie (RoSA!)
• Piet van der Lende, Bijstandsbond
• Stichting ATD Vierde Wereld (All Together For Dignity)
• Stichting Werkplaats COMO
• Nathalie Boerebach - directeur Stichting Urgente Noden Nederland (SUNN)

Vele gemeenten steunen de verhoging van het minimumloon naar 14 euro. Maar Amsterdam blijft achter. Steun de actie!

 1 juli 2020. Stadhuis Amsterdam. We overhandigden 2000 handtekeningen. Onze oproep was helder: gemeente Amsterdam, spreek je uit Voor een minimumloon van14! Euro per uur! Vijf maanden later heeft Amsterdam zich nog steeds niet uitgesproken Voor 14. Door heel het land omarmen gemeenten Voor 14, maar Amsterdam blijft achter...De gemeente heeft wel een brief aan de FNV geschreven, dat ze voor verhoging van het minimumloon zijn, maar niet dat het verhoogd moet worden tot 14 euro. Slappe hap.

Daarom voeren we online actie. Wij gaan de Amsterdamse gemeenteraad wakker schudden met onze video: "Hey Amsterdam, komt er nog wat van?!"Jij kunt meedoen door de video te delen op sociale media!

DEEL DE VIDEO EN SCHUD DE AMSTERDAMSE GEMEENTERAAD WAKKER!! 🎥 

De komende maanden voeren we de druk op, zowel in Amsterdam als landelijk. Wil jij deel uitmaken van onze Voor 14 groep in Amsterdam? Kom dan naar de online bijeenkomst op maandag 9 november, om 19.00 uur:

✊IK KOM NAAR DE BIJEENKOMST✊

Met strijdbare groet,

Team Voor 14 Amsterdam
http://www.voor14.nl/

Is de (medische) urgentie bij het zoeken naar een woning in Amsterdam komen te vervallen?

Wij krijgen de melding bij de Bijstandsbond dat het systeem van voorrangskandidaten bij het zoeken naar een woning op woningnet niet meer werkt. Zijn bijvoorbeeld de medische urgantieverklaringen niet meer geldig?

Op 28 augustus is aan betrokkene medische urgentie toegekend voor het zoeken naar een huurwoning via Woningnet. De urgentie is 6 maanden geldig, en loopt af op 1 maart 2021.

Indicatie ‘Voorrangskandidaten…’

De urgentie werkt zo: je kunt met de urgentieverklaring reageren op de woningen met de indicatie ‘voorrangskandidaten gesorteerd op…. ‘ (datum toekenning en nog een aantal andere indicaties). Urgenten mogen reageren op woningen die deze indicatie niet hebben, maar dan geldt de urgentie niet. In feite bepaalt deze indicatie dus het al of niet werken van de urgentie.

Verloop van het zoeken

In september ging alles goed, de urgentie werkte, de positie van betrokkene was aanmerkelijk gunstiger dan voorheen. In de loop van oktober, ergens in het begin van de maand, leek er iets veranderd. De indicatie ‘voorrangskandidaten’ was niet meer vinden.
De positie van betrokkene daalde enorm. Waar zij in september de 30e of 20e kandidaat was, soms zelfs al rond de 10e, was zij in oktober weer boven de 200 of nog lager. De indicatie staat als tekst bij de woningbeschrijvingen. Je moet de woningen met deze indicatie zelf opzoeken, door alle beschrijvingen te lezen. (Je kunt niet automatische selecteren op deze indicatie.)

Indicatie blijkt verdwenen van Woningnet, begin oktober

Toen betrokkene het ging onderzoeken op Woningnet, bleek de indicatie ‘voorrangskandidaten… ‘niet meer bij het rijtje indicaties staat.

https://www.woningnetregioamsterdam.nl/Paginas/UrgentiesIndicatiesSRA

Zij belde Woningnet, of er iets was veranderd, maar de medewerker kon geen informatie geven. Een contactpersoon vertelde toen dat de gemeente bepaalde afspraken had gemaakt met de woningbouwverenigingen, en dat daardoor de indicatie ‘voorrangskandidaten..’ bijna niet meer voorkwam. En dat er gewerkt werd aan een oplossing.
Vanaf het moment dat deze veranderingen zijn doorgevoerd op Woningnet.nl, waarschijnlijk begin oktober, werkt de urgentie dus niet meer. 

Betrokkene bij de Bijstandsbond bekend.

Zorgbonus van 1000 euro wordt vrijgelaten in geval van aanvullende bijstandsuitkering

Vorige week kreeg ik onderstaand anwoord op de vraag, of de zorgbonus van 1000 euro wordt vrijgelaten bij mensen die in de zorg werken en die een aanvullende bijstandsuitkering hebben. Het antwoord was, dat de bonus in principe wordt vrijgelaten. Ik kreeg vragen van mensen over hoe het beleid is in verschillende gemeenten. Is het rijksbeleid, of kan iedere gemeente zelf bepalen wat ze doen? Inmiddels heb ik ook een antwoord op die vraag. Dat antwoord staat onder de mededeling van vorige week.

Van de gemeente Amsterdam ontving ik onderstaand antwoord over de vraag, of de zorgbonus van 1000 euro wordt verrekend met de bijstandsuitkering. Nee, hij wordt vrijgelaten. 

Geachte heer Van der Lende,

Naar aanleiding van uw vraag over de zorgbonus in relatie tot bijstandsuitkeringen, informeer ik u langs deze weg.

Zorgmedewerkers die in hun werk direct of indirect de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus hebben ondervonden hebben recht op een bonus van € 1.000 netto, van hun werkgever of opdrachtgever. De bonus is een netto bedrag en heeft geen invloed op toeslagen (inkomensafhankelijke regelingen). Er hoeft door de klant geen belasting over betaald te worden. De zorgaanbieders krijgen van het kabinet subsidie om de bonus te bekostigen en om er belasting over af te dragen.

De bonus wordt fiscaal toegerekend aan de werkkostenregeling. In dat kader is er een vrije ruimte voor werkgevers om belastingvrij vergoedingen te verstrekken. Dat is geregeld in de Wet op de loonbelasting. De bonus is daarom een eindheffingsbestanddeel als bedoeld in artikel 31, lid 1 onderdeel f van de Wet op de loonbelasting.

Vergoedingen op die basis vallen onder de vrijstelling als bedoeld in artikel 31, lid 2 onder g van de Participatiewet en moeten op die grondslag buiten beschouwing worden gelaten; worden vrijgelaten dus.

De medewerkers van WPI zijn hierover al geïnformeerd.

 Antwoord geldt dit ook in andere gemeenten.

Het Rijk heeft gemeenten (nog) geen uitvoeringsrichtlijnen gegeven over de vrijlating van de zorgbonus bij de beoordeling van het recht op bijstand.

In de FAQ die het Rijk op haar site heeft gepubliceerd en die bedoeld is voor werknemers die mogelijk recht hebben op de zorgbonus, schrijft het Rijk het volgende:

 ·        De bonus heeft voor u geen gevolgen voor de heffing van inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen. Ook heeft de bonus geen invloed op het inkomen dat relevant is voor inkomensafhankelijke regelingen zoals toeslagen.

 Het is redelijk het uitgangspunt te hanteren dat de bijstandsuitkering op grond van de Participatiewet een inkomensafhankelijke regeling is. Hieruit volgt de conclusie dat het Rijk beoogt de zorgbonus niet in aanmerking te laten nemen bij de beoordeling van het recht op bijstand.

 Er is geen beeld van de uitvoeringspraktijk van alle gemeenten in Nederland. Het Amsterdamse beleid, dus ook het gegeven dat de zorgbonus vrijgelaten moet worden, is opgenomen in de “Kennisbank Inzicht Sociaal Domein” van Stimulansz. Van deze dienst maken tussen de 200 en 250 gemeenten en samenwerkingsverbanden gebruik. Voor al die gemeenten en samenwerkingsverbanden geldt het beleid om de zorgbonus vrij te laten.

Piet van der Lende

Zorgbonus

 Onlangs beloofde het kabinet de eenmalige bonus van 1000 euro netto aan zorgpersoneel dat direct of indirect met de uitbraak van het coronavirus te maken heeft. Maar dit bedrag bleek niet bedoeld voor alle medewerkers in de coronazorg. Er werden uitzonderingen gemaakt voor bijvoorbeeld artsen, apothekers en administratief personeel. De bonus is belastingvrij en heeft geen gevolgen voor eventuele toeslagen die je ontvangt. Wel wordt een inkomensgrens van ongeveer 70.000 euro gehanteerd. Om wat licht te krijgen in de onduidelijkheden bel ik eerst de gemeente Amsterdam. Maar wat zijn het toch een stelletje flapdrollen bij het call center van WPI. Ik heb wel andere emailadressen en telefoonnummers maar dacht: laat ik het call center eerst maar eens bellen, die kunnen mij eventueel doorverbinden.

Algemene vraag

Ik bel met een algemene eerste vraag. Zorgmedewerkers krijgen een bonus van 1000 euro om hen te bedanken voor het vele werk wat ze doen in deze tijden van coronacrisis. Nu is de vraag: als die zorgmedewerker, bijvoorbeeld in de thuiszorg een (kleine) aanvullende bijstandsuitkering heeft, wordt die bonus dan wel verrekend met de bijstandsuitkering? Ik stel de vraag aan het call center.

Antwoord: ‘De persoon krijgt een vergoeding naast de bijstandsuitkering?’

‘Nee, dat hebt u niet goed begrepen. De persoon werkt in de thuiszorg en heeft loon uit haar werk. Maar met dat loon komt ze niet aan het sociale minimum. Daarom heeft die persoon een aanvullende bijstandsuitkering. Nu krijgt ze naast haar loon de bonus van 1000 euro’.

‘O ja. Ik weet het antwoord niet. Ik denk dat het wel wordt verrekend, maar ik weet het niet. Kunt u mij het burgerservicenummer en de naam van die persoon geven’?

‘Nee, dat kan ik niet. Het is een algemene beleidsvraag’.

‘Dan kan ik u niet helpen. Ik heb burgerservicenummer en naam nodig, om het voor te leggen aan de inkomensconsulent, want die gaat erover’.

‘Maar het is een algemene beleidsinformatievraag. Kunt u mij niet verbinden met de afdeling beleid?'

‘Nee, dat kan niet. De inkomensconsulent gaat erover, de bonus wordt verrekend met de uitkering’.

Ik heb geroepen ‘waardeloos’ en opgehangen. Je kunt geen algemene vraag stellen aan het call center. Als ze het niet weten, en je geeft geen burgerservicenummer van een concreet persoon, dan krijg je geen antwoord.

Ministerie

Ik bel andere nummers en ga emailen. Sommige telefoonnummers geven geen gehoor, anderen geven aan van niets te weten. Daarom het ministerie maar eens gebeld, het algemene nummer. Ik word vriendelijk te woord gestaan en de medewerkster neemt mijn vraag in behandeling. Ze gaat de regeling bekijken, maar het antwoord op mijn vraag staat er niet bij. Daarom wordt de vraag doorgezet naar het Ministerie van VWS. Maar ik moet erop rekenen dat de beantwoording van de vraag 14 dagen kan duren.

Gift

De advocaat van de Bijstandsbond zegt: ‘Het is een gift in het kader van de Participatiewet. (PW) Het is geen loon, er wordt geen belasting over betaald. En het heeft geen gevolg voor de toeslagen'. Hij verwijst naar het volgende:

'Giften kunnen ogv de PW worden vrijgelaten ogv artikel 31 lid 2 onderdeel m. 'giften en andere dan de in onderdeel l bedoelde vergoedingen voor materiële en immateriële schade voor zover deze naar het oordeel van het college uit een oogpunt van bijstandsverlening verantwoord zijn'.

In dit wetsartikel zijn de gemeenten vrij om een beleid te ontwikkelen, waarbij bepaalde bedragen aan giften niet verrekend worden met de bijstandsuitkering. Het is dus gemeentelijk beleid hoe met dit wetsartikel wordt omgegaan. De gemeente Amsterdam sluit min of meer aan bij de regels van de belastingdienst. Dan mag je als er geen familierelatie bestaat ongeveer 2200 euro belastingvrij schenken. Maar de gemeente Amsterdam hanteert wel lagere bedragen, wel boven die 1000 euro, die de zorgbonus is. Als in die gemeente de zorgbonus erkend wordt als gift wordt er dus niets verrekend met je bijstandsuitkering. Denken wij. Als de gemeente de zorgbonus althans erkent als gift. Maar… het is gemeentelijk beleid.

Andere gemeenten hebben op grond van dat wetsartikel helemaal geen algemeen beleid of hanteren andere grenzen. Zo bepaalt de gemeente Berg en Dal het volgende:

'Een eenmalige gift of een cumulatie van verschillende eenmalige giften, wordt vrijgelaten voor zover het totaal aan giften op jaarbasis maximaal 60% van de van toepassing zijnde maandelijkse bijstandsnorm inclusief vakantietoeslag, afgrond naar boven tot een veelvoud van €50,-, bedraagt’.

Dus dat is een grens van iets van 600 euro. Veel lager dan in Amsterdam. Maar als de gift een specifieke bestemming heeft, waarvoor eventueel ook bijzondere bijstand had kunnen worden verkregen, dan gelden in Berg en Dal weer andere regels. Zo heeft iedere gemeente zijn eigen ingewikkelde beleid.

Conclusie

Ik heb nog geen antwoord van het ministerie gekregen. Het zou wel eens kunnen, dat er geen beleid is op landelijk niveau, en dat het aan de gemeenten wordt overgelaten. Dan zal de ene gemeente het verrekenen met de bijstandsuitkering, en de andere niet. Dat is natuurlijk van de zotte qua rechtsongelijkheid. Wij gaan juridische procedures voeren als dit zo is.

Over de vraag wie wel en wie niet voor de bonus in aanmerking komt, is sinds het begin veel onduidelijkheid en ontevredenheid. Sommige ziekenhuizen zijn al begonnen de bonus uit eigen zak te betalen, omdat de betaling van het ministerie uitblijft. De discussie over de uitvoeringstechnische aspecten van de zorgbonus zal nog veel gevoerd worden. Wordt vervolgd.

Piet van der Lende

Nieuwe website over cliënt ondersteuning in Amsterdam in de lucht. De Bijstandsbond en de vakbonden zijn nergens bij betrokken.

 De gemeente heeft eind 2018 subsidie toegekend aan MEE Amstel en Zaan (als penvoerder van de uitvoerende organisaties MEE, Clientenbelang Amsterdam en de Straatalliantie) vanuit de beschikbare rijksmiddelen om cliéntondersteuning te versterken. Een van de beoogde resultaten van deze subsidie is om meer bekendheid te geven aan de cli€ntondersteuners onder Amsterdammers.

Onder de noemer “De Ondersteuners van Amsterdam” is door de 5 uitvoerende partijen van cliéntondersteuning gezamenlijk communicatiemateriaal ontwikkeld. Het materiaal in samenwerking met een extern bureau en in afstemming met ervaringsdeskundigen opgesteld.

De website https://www.deondersteunersvanamsterdam.nl/ is op 5 oktober live gegaan. Op de website wordt zowel aan cliénten als verwijzers informatie verstrekt over wat onafhankelijke clientondersteuning inhoudt en bij welke organisaties men welke deskundigheid kan vinden. Op de website staan ook ervaringsverhalen van Amsterdammers die onafhankelijke clientondersteuning hebben gekregen. In dekomende periode zal het communicatie en voorlichtingsmateriaal worden verspreid via fysieke folders en via posters en social media om de bekendheid van de Amsterdamse cliéntondersteuning een impuls te geven.

De gemeente ondersteunt deze campagne, bijvoorbeeld door een ATS item van de uitvoerders te faciliteren. Er is contact met communicatie van de gemeente over de campagne uitingen. Aangezien de kernboodschap gaat over onafhankelijke ondersteuning die los staat van de zorgaanbieders, indicatiestellers en de ambtelijke organisatie is er bewust gekozen voor een campagne door en vanuit de vijf uitvoerende organisaties.

De Bijstandsbond en de vakbonden zijn totaal niet bij dit project betrokken en we hebben er ook geen contact over gehad, hoewel we in de loop van 2019 en 2020 verschillende malen met vertegenwoordigers van de deelnemende organisaties gesproken hebben. 

Piet van der Lende

Verarming van de Amsterdamse bevolking door de coronacrisis

 Veel flexwerkers die in Amsterdam hun werk verloren tijdens de coronacrisis komen niet in aanmerking voor bijstand omdat ze vaak niet voldoen aan de toetredingsvoorwaarden. Voorspelling: de toename van het aantal bijstandsgerechtigden in Amsterdam zal voorlopig beperkt blijven. Er treedt door de coronacrisis wel een aanzienlijke verarming van de Amsterdamse bevolking op zonder dat daar reguliere sociale voorzieningen tegenover staan om de klap enigszins op te vangen. Dit zal leiden tot een schuldenexplosie. En de werkelijke ramp van de werkloosheid moet nog komen. 

Onlangs publiceerde MUG Magazine opvallend nieuws op hun website. Het aantal bijstandsgerechtigden is de laatste weken in Amsterdam aan het dalen! In de periode maart tot en met mei was er een stijging van het aantal aanvragen, daarna trad er een stabilisatie op en nu dus een daling. De toename van het aantal bijstandsgerechtigden over het hele jaar gemeten blijft tot nu toe beperkt: Nu zijn er 40.000 op 1 januari waren dat er bijna 39.000. 

Hoeveel mensen verloren hun werk tijdens de coronacrisis?

Eerst iets over de aantallen mensen die hun werk in Amsterdam verloren tijdens de coronacrisis. Het kabinet riep de zogenaamde TOZO regeling in het leven, als overbrugging voor ZZP-ers die hun werk geheel of gedeeltelijk verloren. Deze regeling kende geen partnertoets en geen vermogenstoets. 40.000 mensen hebben in Amsterdam een beroep gedaan op die regeling. Zij zijn hun werk dus geheel of gedeeltelijk kwijtgeraakt. 10% van de  aanvragen werd afgewezen vanwege een te hoog inkomen. Met andere woorden: er is naast die 40.000 nog een categorie, die zijn inkomen wel aanzienlijk zag dalen door minder werk maar toch nog boven de bijstandsnorm is gebleven. Hoeveel dat er zijn is onbekend. Maar 10% afwijzingen betekent toch 4000. Daarnaast zijn er natuurlijk mensen, die geen aanvraag hebben gedaan omdat ze wel weten toch niet aan de inkomensnorm te voldoen. Verder zijn er nog de mensen, die in Amsterdam werkten en dat werk zijn kwijtgeraakt maar die in een andere gemeente wonen en daar de TOZO hebben aangevraagd. (Je moet de TOZO aanvragen in de gemeente waar je woont). Hoeveel dat er zijn is ook onbekend. 

Dan het aantal WW-uitkeringen. In juli 2020 zaten bijna 30.000 inwoners van groot Amsterdam in de WW. Dat is een toename van 10.000 ten opzichte van een jaar eerder. Het aantal mensen dat in die periode WW heeft gehad is echter groter, want er is instroom en uitstroom. Veel WW-ers die bij begin van de coronacrisis zijn ingestroomd zijn na drie maanden alweer uitgestroomd. Daar zijn veel studenten bij. Dan hebben we nog de Tofa regeling. Flexwerkers, oproep- en uitzendkrachten met inkomstenverlies door corona konden gedurende een beperkte periode een beroep doen op de Tijdelijke Overbruggingsregeling voor Flexibele Arbeidskrachten (TOFA). Ruim zeventig procent van de goedgekeurde aanvragen gaat naar werknemers tussen de 18 en 27 jaar. Met andere woorden: veel studenten. Ze mochten geen beroep op een andere regeling kunnen doen. Veel van hen werken via uitzendbedrijven of in de horeca. In totaal heeft UWV ruim 23.000 aanvragen voor de TOFA-regeling ontvangen. Hoeveel dat er zijn in de regio Amsterdam is onbekend, maar Amsterdam is een echte studentenstad met twee universiteiten en Hogescholen, en aangezien vooral in de regio Amsterdam landelijk gezien flexibele krachten hun werk verloren, zal een aanzienlijk deel van die 22.000 uit Amsterdam komen. Overigens kreeg maar de helft van die 23.000 daadwerkelijk een uitkering in het kader van de Tofa regeling. De andere helft voldeed niet aan de strenge voorwaarden. Dan is er nog een aanzienlijke groep studenten en flexwerkers, die niet voor enige regeling in aanmerking komt. 

Amsterdam heeft een beroepsbevolking van 469.000 in 2019. Van die beroepsbevolking heeft minstens 60.000 en misschien wel veel meer met een inkomensachteruitgang te maken gehad als gevolg van verlies van werk. Wat zal de toekomst brengen? Hiervoor kunnen we te rade gaan bij de NOW regeling. De NOW-regeling is bedoeld voor werkgevers die als gevolg van het coronavirus kampen met een substantieel omzetverlies (ten minste 20%). Zij kunnen bij het UWV een aanvraag indienen voor een tegemoetkoming in de loonkosten, en hiervoor een voorschot ontvangen. In totaal is landelijk gezien de NOW 2.0 regeling ruim 63.000 keer toegekend. De cijfers zijn gebaseerd op de stand van 4 september 2020 en hebben betrekking op de toegekende aanvragen sinds de start van de regeling op 6 juli 2020. In de regio groot Amsterdam was het aantal toekenningen iets minder dan 10.000. Gemiddeld hebben de bedrijven te maken met 46% omzet verlies en gemiddeld werken er in die bedrijven 24 werknemers. Dat betekent, dat in de regio groot Amsterdam voor bedrijven met 240.000 werknemers de NOW 2.0 regeling is aangevraagd. 240.000 werknemers in Amsterdam werken dus in bedrijven, die door de coronacrisis in moeilijkheden zijn gekomen en die door de loonkostensubsidies overeind worden gehouden. Dat is meer dan de helft van de beroepsbevolking! Op wat langere termijn, als ook de NOW regelingen aflopen, zullen niet alleen de flexibele krachten maar ook de mensen met een vaste aanstelling ontslagen worden. We zien daar nu al een stijging in. De werkelijke ramp moet nog komen. 

 Beroep op bijstand zal voorlopig beperkt zijn

Toch zal het toenemende beroep op bijstand voorlopig beperkt zijn. Studenten waarvan de WW afloopt of die in aanmerking kwamen voor de Tofa regeling komen sowieso niet in aanmerking voor bijstand omdat ze een studiebeurs hebben. (Voorliggende voorziening) Van de 40.000 die gebruik maakte van de TOZO 1 regeling zonder partnertoets en vermogenstoets bleek slechts 20.000 in aanmerking te komen voor de TOZO 2 regeling met partnertoets. Met andere woorden: die andere 20.000 hebben een verdienende partner of in ieder geval een partner met inkomen en komen ook niet in aanmerking voor bijstand. Ook de mensen met een terugloop van inkomen tot even boven de bijstandsnorm komen niet in aanmerking voor bijstand. De grens is voor een alleenstaande 70% van het minimumloon. Hoewel in de WW veel mensen zijn ingestroomd is er ook alweer een categorie uitgestroomd. Dit heeft nauwelijks geleid tot een grotere instroom in de bijstand. Ik vermoed dat veel WW-ers ook niet voldoen aan de toetredingsvoorwaarden van de bijstand, bijvoorbeeld omdat ze student zijn, een verdienende partner hebben of slechts gedeeltelijk werkloos zijn geworden. Ook onder de gebruikers van de Tofaregeling zijn veel mensen, die niet voldoen aan de toetredingsvoorwaarden tot de bijstand. De grote categorie die in aanmerking komt voor bijstand zit onder de TOZO 2 regeling. Een deel van deze 20.000 mensen zal een vermogen (spaargeld) boven de bijstandsnorm hebben. De gemeente schat hun aantal op 5000. Dit betekent, dat 15.000 in principe voldoen aan de toetredingsvoorwaarden tot de bijstand. Maar voor hen heeft de regering de TOZO regeling verlengd tot 1 april volgend jaar, de TOZO 3 regeling. Er zal ook in de TOZO 3 regeling geen vermogenstoets geleden. Dus die mensen stromen voorlopig ook niet in in de bijstand. 

In bovenstaand staatje kun je zien hoe de instroom naar de bijstand tot nu toe is verlopen. Er is een merkwaardige piek in het aantal aanvragen in week 13 tot en met 16. Ik heb daar geen verklaring voor. De daadwerkelijke instroom in de bijstand stijgt echter ook in die periode nauwelijks. Dit zou erop kunnen wijzen, dat veel mensen aan het begin van de coronacrisis dachten voor bijstand in aanmerking te komen terwijl dit niet zo was. Ook na week 16 is de kloof tussen het aantal aanvragers van bijstand en het aantal toekenningen groter dan in de periode voor week 13. Het aantal aanvragers waarvan de bijstand wordt afgewezen is dus aanzienlijk toegenomen.

Gevolgen

Uit het bovenstaande kun je concluderen, dat een grote verarming van de Amsterdamse bevolking is opgetreden maar dat er geen reguliere voorzieningen bestonden om dat op te vangen. Sociale zekerheid bestaat voor die mensen niet. De bijstand als laatste vangnet functioneert alleen in noodsituaties. De WW is een uitgeklede voorziening waarvoor je maar beperkt in aanmerking komt. Maar veel mensen die werk hadden zijn allerlei verplichtingen aangegaan die geld kosten. Bijvoorbeeld een koophuis of een huis met een zeer hoge huur. De TOZO 1 regeling zonder partnertoets en vermogenstoets is afgebouwd. De verarming zonder vangnet zal betekenen, dat velen in de schulden komen. De alarmerende cijfers over de NOW 2.0 regeling laten echter zien dat de grote ramp pas echt komt als de loonkostensubsidies worden afgebouwd. Hoe het dan met de instroom in de bijstand zal gaan valt niet te voorspellen. 

Piet van der Lende 

FNV: Groningen moet stoppen met Schakelkans

 ‘Iedereen wordt er beter van, behalve uitkeringsgerechtigden’

De FNV wil dat de gemeente Groningen stopt met Schakelkans, een project dat mensen in de bijstand laat werken onder het minimumloon. Deze oproep doet de FNV in een brief aan Groningen. Volgens de vakbond wordt iedereen beter van Schakelkans, behalve de uitkeringsgerechtigden. ‘Dat zijn slechts goedkope krachten in een goedkoop verdienmodel voor werkgevers, bureau Schakelkans en de gemeente Groningen’, zegt Maureen van der Pligt, FNV-bestuurder voor uitkeringsgerechtigden.

Met het project wil Groningen bijstandsgerechtigden aan werk helpen. Zij gaan zes maanden aan het werk bij een regulier bedrijf, met behoud van hun uitkering. De gemeente doet hier nog € 2 netto per uur bij. Van der Pligt: ‘Maar het bedrijf betaalt voor de uitkeringsgerechtigde die er werkt gewoon een minimumloon per uur aan de gemeente. Het geld dat de gemeente overhoudt, gaat in een pot waar de gemeentebegeleiding en -scholing uit betaald worden voor alle uitkeringsgerechtigden.’

Een te rooskleurig beeld
Jezelf uit de bijstand werken klinkt hartstikke mooi, zegt de FNV, maar Groningen schetst een te rooskleurig beeld. Van der Pligt: ‘Er is geen enkele garantie dat je na die zes maanden werken bij een bedrijf kunt blijven, dus dan mag je weer opnieuw in de carrousel voor goedkope krachten. Je mag ook maar 24 uur werken, zodat de premie van € 2 per uur gelijk blijft aan de maximale premie voor vrijwilligerswerk’.

Stuk goedkoper dan uitzendkracht
Volgens Van der Pligt zijn uitkeringsgerechtigden voor werkgevers zo een goedkope vervanging van uitzendkrachten. ‘De bedrijven die meedoen, hoeven geen werkgeverspremies af te staan en geen pensioenpremies te betalen. Voor hen is zo’n uitkeringsgerechtigde inhuren dus een stuk goedkoper.’ Verder zegt zij: ‘Als je als werkgever bereid bent om het minimumloon te betalen, waarom neem je iemand dan niet gewoon in dienst, desnoods met een tijdelijk contract? Je onttrekt op deze manier (uitzend)banen aan de arbeidsmarkt. Dit is nou juist waar je uitzendkrachten voor hebt: om piek en ziek op te vangen.’

Uit dezelfde koker als Flextensie
De FNV ziet grote overeenkomsten met het vergelijkbare project Flextensie, dat zwaar onder vuur kwam te liggen na acties van de FNV. Daar zijn uiteindelijk Kamervragen over gesteld en de staatssecretaris oordeelde dat er bij zo’n project geen sprake mag zijn van verdringing. Veel gemeentes trokken hun handen er daarna vanaf, bang om hun vingers te branden.
Van der Pligt: ‘Schakelkans komt uit dezelfde koker als Flextensie. Het enige verschil is dat je als bijstandsgerechtigde bij Flextensie in een poule terechtkwam en dat je bij Schakelkans rechtstreeks bij een werkgever wordt geplaatst.’ Zij waarschuwt de gemeente Groningen: ‘Als jullie hiermee doorgaan gaan wij ook hier voor liggen, net als bij Flextensie. Wij zúllen dit een halt toeroepen.’