Nieuwjaarsborrel Bijstandsbond

Er lijken zich donkere wolken samen te pakken boven de toekomst van uitkeringsgerechtigden en mensen met een minimaal inkomen in Nederland. We krijgen misschien een zeer rechtse regering, die naar het er nu naar uitziet de doorgeschoten controle-industrie gaat handhaven en die hoogstwaarschijnlijk de flexibilisering van de arbeidsmarkt verder gaat bevorderen. Naast allerlei andere maatregelen die niet goed zijn voor ons land. Daarom is het van het grootste belang dat we vooral nu samenkomen om de onderlingen solidariteit verder te ontwikkelen en onze stem te laten horen. De Bijstandsbond zet zich ook in 2024 in voor de belangen van haar achterban. Wij organiseren bij het begin van het nieuwe jaar een informele borrel om te bepreken wat we in de toekomst samen kunnen doen. Komt allen!

Nieuwjaarsborrel Bijstandsbond

Donderdag 18 januari van 17.00 uur tot 21.00 uur. 

In ons kantoor,

Da Costakade 162

1053 XD Amsterdam 

020-6898806

info@bijstandsbond.org

Hulp gezocht voor mijn hersteloperatie

 Iris Juhi

https://gofund.me/ac8f93fc

In 2018 veranderde mijn leven ingrijpend na een val op mijn hoofd. Sindsdien heb ik onder andere hoofdpijn, vermoeidheid en concentratieproblemen. Ik werd gediagnosticeerd met het Postcommotioneel Syndroom, maar de klachten blijven langdurig aanhouden door gebroken botjes achter mijn ogen. Een hersteloperatie van de gebroken botjes is mijn laatste kan op genezing, na meerdere behandelingen te hebben geprobeerd. De zorgverzekering vergoedt niets. Daarom ben ik een crowdfunding gestart om het bedrag bij elkaar te krijgen. Zou je mij willen steunen voor deze operatie? Alle kleine bedragen zijn welkom in mijn crowdfunding campagne. Bedankt voor je steun Door onderstaande code te scannen kom je op mijn website met verdere informatie, waar je ook kunt betalen.

Iris.

De wereld is mooier met jou

 

Samenkomst voor solidariteit

 

De verkiezingsuitslag komt hard binnen. Onze rechtsstaat staat
onder druk. Onze fundamentele grondrechten worden bedreigd.
Voor miljoenen mensen in Nederland is het onduidelijk hoe de
toekomst eruit gaat zien.

BIJEENKOMST
vrijdag 24 november 2023
de Dam, Amsterdam
17.00u - 18.00u

Daarom komen we morgen Samen voor Solidariteit! 
Om 17:00 uur op de Dam in Amsterdam. Om te laten zien dat
liefde het altijd wint van haat. Een brede maatschappelijke
coalitie verenigt zich. Voor de rechtsstaat. Voor een Nederland
van iedereen.
We organiseren een samenkomst, geen demonstratie.
Neem alleen een lichtje of kaars, liefde en zoveel mogelijk
anderen mee. We zijn erbij, jij ook? ❤️

De organisaties die meedoen zijn: Milieudefensie,
COC Nederland, PAX voor vrede, Greenpeace, Oxfam Novib,
Amnesty International, Vluchtelingenwerk Nederland,
Women Inc, Extinction Rebellion, Transgender Netwerk NL,
Bi+ Nederland, vakbond voor de kunsten, Vluchtelingenwerk
Nederland, De Goede Zaak, Milieudefensie Jong,
ASKV Steunpunt Vluchtelingen, Nederlandse organisatie voor seksediversiteit, PvdA Amsterdam, GroenLinks Amsterdam, Volt Amsterdam, SP Amsterdam, D66 Amsterdam, PvdD Amsterdam

Er kunnen zich nog altijd organisaties aansluiten. 

Voorstellen van de gemeente Amsterdam om de bestaansonzekerheid van bijstandsgerechtigden bij aanvaarding van werk te verminderen. Grote problemen op het gebied van bestaansonzekerheid blijven gedeeltelijk.

Wethouder Sociale Zaken Rutger Groot Wassink

31 oktober heeft de wethouder Sociale Zaken van Amsterdam een brief naar de gemeenteraad gestuurd over het verbeteren van bestaanszekerheid voor bijstandsgerechtigden die betaald werk in een flexibele baan aanvaarden. De wethouder verwijst naar de rapporten van de commissie sociaal minimum, waarin staat dat het stelsel van sociale zekerheid voorspelbaar en toegankelijk moet zijn. Landelijke maatregelen om dat te bereiken laten lang op zich wachten. De wethouder neemt nu alvast een voorschot op te verwachten landelijke maatregelen, door op gemeentelijk niveau de randen van de wet op te zoeken en te doen wat in het gemeentelijk vermogen en bevoegdheden ligt om de bestaanszekerheid te vergroten. Wij vinden dat positief. De wethouder komt binnenkort met een Agenda Bestaanszekerheid met concrete interventies, om Amsterdammers meer zekerheid te bieden.

garantieknop

 Maar nu dus al maatregelen. Nu is het zo, dat als mensen vanuit de bijstand of anderszins aan het betaalde werk gaan, en ze worden werkloos, de aanvraag van een bijstandsuitkering lang kan gaan duren en al die tijd zit je dan zonder geld, met alle gevolgen van dien. Dit is constateert de wethouder, een drempel voor mensen om aan het werk te gaan. Om deze drempel weg te nemen wordt de 'garantieknop' ingevoerd. Dit houdt in, dat de gemeente garandeert dat als mensen vanuit de bijstand aan het werk gaan ze snel weer een uitkering kunnen krijgen en niet de uitgebreide toetsing van een heronderzoek, waarbij je weer allerlei bescheiden moet overleggen, wordt gevolgd. De wethouder kiest voor de term 'garantieknop' omdat de belangrijkste boodschap is, dat er een garantie is op terugval op de bijstand, mocht werk niet uitpakken zoals gehoopt. Dit geldt echter alleen voor bijstandsgerechtigden die binnen een half jaar weer werkloos worden.

moeilijkheden

En daar beginnen de moeilijkheden. Als je voldoet aan de wekeneis van de WW heb je misschien als je werkloos wordt recht op WW. Je kunt dus geen bijstandsuitkering aanvragen, want de WW is een voorliggende voorziening. En de toekenning van WW kan lang duren. Dus voor die groep die werk aanvaardt verandert er niets. Bovendien ook voor de groep die die korter gewerkt heeft en niet voldoet aan de wekeneis is niet alles koek en ei. Stel, je komt uit een depressie of je had lichamelijke klachten en/of ziektes en het gaat wat beter met je, en je denkt: kom laat ik een baantje nemen, het is weliswaar voor 3 maanden maar het lijkt me leuk werk. Als je dat werk aanvaardt, en je komt tijdens het werk tot de ontdekking dat het toch niet lukt, dan... meld je je ziek en kom je soms in aanmerking voor de ziektewet, via de werkgever of van het UWV. En weer, het kan lang duren voor die uitkering wordt toegekend. En als het wordt toegekend, dan zijn de ingewikkelde problemen nog niet voorbij. 

meerdere uitkeringen

Als ziek wordt in een flexibele deeltijdbaan waarmee je net uit de bijstand komt of met aanvullende bijstand, dan zal de ziektewet uitkering vaak onvoldoende zijn om aan het sociale minimum te komen. Je kunt dan een beroep doen op de Toeslagenwet, ook uitgevoerd door het UWV. Kom je dan nog niet aan het sociale (bijstand) minimum, dan bestaat recht op aanvullende bijstand. Veel uitkeringsgerechtigden hebben zo om aan het sociale minimum te komen 3 uitkeringen: WW of ziektewet, Toeslagenwet en bijstand. Bij de berekening van de aanvullende bijstand worden fouten gemaakt en dat is geen wonder. De netto uitkeringen van WW, ziektewet en Toeslagenwet staan op de uitkeringsspecificatie van het UWV. Maar afhankelijk van of de voormalige werkgever je loon per 4 weken of per maand uitbetaalt, worden de WW en de ziektewet ook soms per 4 weken en soms per maand berekend. En de bijstand is een maanduitkering. en dan moeten soms de WW, de Ziektewet teruggerekend worden van 4 weken naar een maand. Bovendien is de ziekte-uitkering per 4 weken en soms per maand inclusief vakantiegeld, en de WW en de Toeslagenwet en de bijstand exclusief vakantiegeld. In geval van een ziektewetuitkering moet daarmee rekening worden gehouden bij de berekening van de aanvullende bijstand. In de praktijk worden bij de berekeningen veel fouten gemaakt. 

onder druk

Een ander punt, waardoor bijstandsgerechtigden ervan worden weerhouden een flexibel tijdelijk baantje te nemen, is dat als je iets leuks hebt gevonden wat bij je past, en je gaat 3 maanden werken en je wordt dan weer werkloos dan krijg je wel snel een uitkering, maar daarmee is de kous niet af. Momenteel worden alle bijstandsgerechtigden opgeroepen om aan het werk te gaan of vrijwilligerswerk te doen. Soms wordt je dan echt onder druk gezet betaald werk te aanvaarden. En wanneer je na 3 maanden weer terugkeert in de uitkering, wordt je natuurlijk opgeroepen om over de volgende flexibele baan van 3 maanden te gaan praten. O, denkt menige klantmanager, die heeft 3 maanden gewerkt, die kan werken. En dan loop je het risico, dat je gekoppeld wordt aan een jobhunter en je een baantje moet aanvaarden wat je helemaal niet leuk vindt en waar je niet voor gekozen hebt, dat ook niet geschikt voor je is. Gezien de beperkingen die je bijvoorbeeld hebt. 

eenzijdig aanbod

Hier wreekt zich, dat het aanbod van WPI (sociale dienst) zeer eenzijdig is. In Amsterdam bood de klantmanager een klant een lijst van driehonderd vacatures. Daarmee kwam hij op het spreekuur van de Bijstandsbond. Dat geeft een aardig overzicht van wat de WPI zoal in de aanbieding heeft. Vrijwel uitsluitend (gesubsidieerd) ongeschoold en laaggeschoold werk in laagbetaalde flexibele tijdelijke (deeltijd) banen. Vaste banen bij wat grotere gerenommeerde werkgevers op een wat hoger niveau dan ongeschoold zitten er niet bij. Of het moesten de kant en klare vaklieden zijn zoals timmerman die door de werkgevers gevraagd worden. Maar daar moet je een specialistische beroepsopleiding voor hebben gevolgd. En aangezien de rijksoverheid de re-integratiebudgetten aanzienlijk heeft afgebouwd, zijn er weinig mogelijkheden een vakopleiding te volgen. 

arbeidsmarkt

Van een aanpassing van de flexibele arbeidsplaatsen aan de mogelijkheden van de werkzoekenden is totaal geen sprake. Ondanks de vacatures. De arbeidsmarkt werkt niet als markt. Wel op onmogelijke tijden en in de weekeinden aanwezig zijn, voldoen aan de eisen van de werkgevers en banen die voor een groot deel ver buiten Amsterdam zijn. Het betreft werk in de bouw, bewaking en beveiliging, detailhandel, agrarische sector (in de kassen en van het veld halen van gewassen), horeca, schoonmaak, transport en logistiek (pakjes rondbrengen), zakelijke dienstverlening. Bestaanszekerheid kan hieraan bepaald niet aan ontleend worden. En dan hebben we het er nog niet eens over gehad dat werkzoekenden die aan het werk gaan bij vage werkgevers terecht kunnen komen, waarbij ze in conflict raken met de werkgever over de loonbetaling en juridische procedures moeten volgen om alles recht te trekken. Kom je dan ook in aanmerking voor de garantieknop? En geldt de garantieknop ook als na 3 maanden WW nog steeds geen werk hebt en weer een beroep moet doen op een bijstandsuitkering? Eigenlijk zou jet UWV ook zo'n garantieknop moeten invoeren. Maar voorlopig zit de bijstandsgerechtigde die voor zichzelf perspectief zoekt klem tussen een ondoorzichtig en ingewikkeld uitkeringssysteem aan de ene kant en de eenzijdige flexibele baantjes waar geen bestaanszekerheid  aan ontleent aan worden aan de andere kant.

Piet van der Lende

Voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd door de Bijstandsbond over gemeentebelastingen

 

Hoeveel ga ik er op vooruit in de verschillende partijprogramma' s bij de verkiezingen?

 Iemand op reddit heeft een rekentool gemaakt op basis van de CPB cijfers. Het CPB heeft de plannen van de partijen doorgerekend. Wilt u weten wat voor effect dat heeft op uw koopkracht? Dit kunt u snel en eenvoudig uitrekenen op deze tool. Let op! Dit zijn schattingen gebaseerd op berekeningen van het CPB, ieders financiële situatie kan anders uitpakken en deze tool geeft u vooral een indicatie van hoe iemand met uw inkomen en levenssituatie beïnvloed zal worden door de plannen van de partijen. De maker doet het geheel voor niets, geen reclame, heeft er naar eigen zeggen nachten aan gewerkt. De minima gaan er in de plannen van PvdA/Groenlinks het meest op vooruit. Maar... Sp en andere partijen hebben hun partijprogramma's niet laten doorrekenen en daar weten we dus niks van. Ook moet je wel in ogenschouw nemen dat er veel kritiek is op de CPB modellen. Maar een vage indicatie geeft het toch op zijn minst

https://stemrijker.nl

https://www.reddit.com/r/thenetherlands/comments/17qt8jm/de_partijprogrammas_zijn_doorberekend_ik_heb_een/

Eenmalige tegemoetkoming energiekosten voor Amsterdammers die gebruik maken van de chronisch zieken regeling (RTM)

 Eenmalige tegemoetkoming energiekosten voor Amsterdammers die gebruik maken van de chronisch zieken regeling (RTM)

Vanwege de sterk gestegen energieprijzen heeft het college van B en W in Amsterdam besloten, dat Amsterdammers die gebruik maken van de chronisch zieken regeling RTM afkorting van Regeling Tegmoetkoming Meerkosten  een extra tegemoetkoming krijgen van 100 euro.

In totaal maken 16.400 Amsterdammers gebruik van deze regeling van wie circa 15.000 recht hebben op een tegemoetkoming voor energiekosten. Het college verhoogt eenmalig deze maandelijkse tegemoetkoming van € 20 naar € 120. De tegemoetkoming zal nog dit jaar worden uitbetaald. Dit blijkt uit een raadsinformatiebrief, die wethouder Moorman naar de gemeenteraad gestuurd heeft. De raadsinformatiebrief kun je hier lezen. 

Piet

Verkiezingen en verandering

 Gaat er na de verkiezingen echt iets veranderen?

Op 22 november zijn er weer verkiezingen. Gaat er iets veranderen? Er zijn nieuwe spelers op het toneel van de massacommunicatie. Naast Frans Timmermans, Pier Omtzigt en Carolien van der Plas  Dilan Yeşilgöz voor de VVD. Vooral het optreden van Frans Timmermans en Pier Omtzigt geeft velen hoop. Dat we voorbij het jarenlange desastreuze  neoliberale regeringsbeleid van de VVD nu eindelijk een effectieve aanpak krijgen van de problemen waar ons land voor staat. Voorlopig verandert er echter niets. Het VVD beleid is desastreus geweest voor de toename van armoede in Nederland. Half oktober kondigde demissionair minister Hugo de Jonge aan, dat we  5,8% huurverhoging in 2024 krijgen.  Vreselijk. In oktober werd in Den Haag voortdurend gekletst over bestaanszekerheid. Maar de vaste lasten voor mensen met lage inkomens blijven de pan uitrijzen. De zorgpremie en de huren stijgen volgend jaar fors. Weg compenserende maatregelen om de armoede te bestrijden. Hier wreekt zich, dat we na jaren VVD beleid in Nederland een fout financieringssysteem hebben. De achtereenvolgende regeringen hebben een beleid gevoerd, waarbij de directe belastingen voor de rijken werden verlaagd en de grote bedrijven praktisch geen belasting hoefden te betalen en om de uitgaven toch te financieren werden veel indirecte heffingen en belastingen ingevoerd, waardoor de lasten voor de lagere inkomens fors stegen en in dit onrechtvaardige systeem betaalt iedereen rijk en arm, evenveel voor de voorzieningen. We moeten toe naar een ander systeem, waarbij de voorzieningen weer worden betaald uit een verhoging van directe belastingen voor de rijken. In het huidige systeem is armoedebestrijding praktisch onmogelijk. 

Verloedering Haagse politiek

Gaat dat na de verkiezingen veranderen? Ik heb daarover twee boeken gelezen, ‘een nieuw sociaal contract’ van Pieter Omtzigt en ‘Voor ieder wat waars’ van Rob Wijnberg. 

 Gemeenschappelijk in deze analyses is de constatering dat de Haagse politiek verloedert is, d.w.z. de democratie functioneert niet meer, het machtsevenwicht in de trias politica (uitvoerende, wetgevende en rechtsprekende macht) is verstoord ten gunste van een bureaucratisch apparaat, dat zijn gang kan gaan bij de zoektocht naar technocratische oplossingen van problemen door de inzet van moderne middelen als algoritmen bij de opsporing van fraude, zwarte lijsten van mensen die fraude plegen, etc. Daarbij treedt discriminatie, racisme en stigmatisering op van hele bevolkingsgroepen, waarbij dan de wetgevende en rechtsprekende macht niet meer functioneren als instituties waar de burger zijn recht kan halen. In de toeslagenaffaire moesten de gedupeerde burgers met een telefoonnummer bellen, de belastingtelefoon, voor de rest was de belastingdienst ontoegankelijk. Ontoegankelijkheid, discriminatie, depolitisering van problemen, niet naar de burger luisteren kenmerken de bureaucratiën van de Nederlandse staat. Het ' maatschappelijk middenveld'  functioneert in de polder ook niet meer. Organisaties die eens zelfstandige buitenparlementaire sociale bewegingen waren zijn volledig ingekapseld in het overlegmodel van de polder en die organisaties zijn sterk afhankelijk geworden van subsidies waardoor ze slechts beperkt kritiek uitoefenen op de regering en parlement. Omtzigt constateert in zijn boek ook dat het maatschappelijk middenveld niet meer functioneert als tegenmacht die de rechten van burgers kan realiseren. 

Nieuw evenwicht

Omtzigt en anderen doen voorstellen om het evenwicht in de trias politica te herstellen, en gaan daar in deze verkiezingsstrijd de markt mee op. En met succes, want de partij van Omtzigt, Nieuw Sociaal Contract, staat hoog in de peilingen. In feite wordt in de peilingen nu door drie partijen gestreden om wie de grootste wordt. En wie dus na de verkiezingen het voortouw mag nemen in de coalitievorming. Nieuw Sociaal Contract, de combinatie PvdA/Groen Links of de VVD. D' 66 gaat grote verliezen lijden ten opzichte van de vorige verkiezingen. Blijkbaar zijn veel stemmers op D’66 het niet eens met wat D’66 in het regeren met de VVD bereikt heeft. Maar een goede vierde is de BBB van Carolien van der Plas. De BoerenBurgerBeweging oftewel de spreekbuis van de boerenbeweging, is een politiek partij die met haar leidster van der Plas gelanceerd is door een PR Bureau die als belangrijkste clienten de grote slachthuizen in Nederland heeft, en zij werken voor grote multinationale ondernemingen als Bayer. Het is een lobby circuit voor de grootschalige landbouwindustrie. 

klimaatverandering

Zullen dus deze parlementaire verkiezingen alles veranderen? Ontegenzeggelijk is er door de toeslagenaffaire een klimaatverandering opgetreden. Vele bestuurders zeiden dat de overheid veel te streng optreedt tegen haar burgers en niet uitgaat van vertrouwen maar van wantrouwen dat de burgers de regels niet zullen volgen. Ik ga hier niet alles opnoemen wat critici van de huidige parlementaire democratie illusies van het parlementarisme noemen, maar het is duidelijk dat ook bij deze verkiezingen blijkens de peilingen geen enkele partij de meerderheid haalt en dat dus na de verkiezingen de sociaal democraten en Omtzigt op zoek moeten naar coalities. En daar wringt de schoen. Omtzigt is een rechtse politicus, die uit het CDA komt, en die gestreden heeft voor afschaffing van de VUT en die voor een strenge begrotingsdiscipline is (lees: bezuinigen ). Op Europees niveau hebben de leiders van de EU landen al jaren geleden een akkoord gesloten over de overheidsfinanciën, het zogenaamde stabiliteits pact. Daarin staan zeer rigide regels over hoe groot het begrotingstekort in de afzonderlijke Eu-landen mag zijn. Het zijn zeer strenge regels over de uitgaven. Omtzigt wil, dat de landen in Europa zich houden aan het stabiliteits pact over de begrotingstekorten. Het is niet onmogelijk dat Omtzigt tot overeenstemming komt met de VVD en de BBB over een beperkte hervorming van de rechtsstaat (voorzover het nog een rechtsstaat is) en dat voor de rest op het gebied van sociaal-economisch beleid alles bij het oude blijft. Dit is in mijn ogen na de verkiezingen de meest waarschijnlijke coalitie, een beetje afhankelijk van of ze met zijn drieën een meerderheid halen. Maar zoniet, dan zijn er altijd nog wat kleinere partijen zoals de Christenunie die kunnen aanschuiven. 

Een andere mogelijkheid

Maar een andere mogelijkheid is een coalitie tussen PvdA/Groen Links, BBB en Nieuw Sociaal Contract. Ook dan voorspel ik, dat er weinig zal veranderen. De woningbouw is in Nederland stil komen te liggen vanwege rechterlijke uitspraken over de CO2 uitstoot, die bij de woningbouw teveel zou zijn. Timmermans heeft al gezegd in het eerste grote verkiezingsdebat op de televisie, dat hij graag wil regeren met de BBB en dat hij de woningbouw los wil trekken, en over de stikstofuitstoot worden wij het dan wel eens zei hij tegen van der Plas. Een coalitie van VVD en PvdA/Groen Links zie ik er niet van komen. Dat zou voor de sociaal-democratische coalitie zelfmoord betekenen. In de verkiezingsdebatten gaat het verder ook nauwelijks over fundamentele uitgangspunten om het jarenlange VVD beleid fundamentele te veranderen. (Terugdraaien privatiseringen, fundamentele herbezinning op het belastingsysteem van directe en indirecte belastingen,  hervorming van de voedselproductie, etc. ) Mooie woorden worden in deze verkiezingstijd gewijd aan het klimaatbeleid, en dat de rijken meer belasting moeten betalen, maar na de verkiezingen zal daar toch met de VVD en/of BBB over onderhandeld moeten worden. Waarbij dan bij BBB (grootschalige landbouwindustrie) en bij de VVD de grote multinationals een flinke vinger in de pap hebben. En dan zie ik er weer niks van terechtkomen. Zolang er geen sterke zelfstandige buitenparlementaire sociale bewegingen opkomen blijft het doormodderen in de polder. Rob Wijnbergen is optimistischer. Hij constateert dat wij het over veel dingen eens zijn, dat de door de media breed uitgemeten polarisatie tussen centrumpolitiek en rechtser helemaal niet zo groot is, en dat wij mensen sociale wezens zijn die elkaar vooral willen helpen.  We moeten toe naar een gedeelde waarheid over de noodzakelijke energietransitie. De economie drijft op fossiele brandstoffen, en die energietransitie naar groene energie is een noodzaak om klimaatverandering, vernietiging van de natuur en grote armoede en rampen in de wereld tegen te gaan. Daarover moeten wij het eens worden, een gedeelde waarheid, voorbij het postmodernisme, dat egoistische individuen bevordert. Hoe dit in het kapitalisme met zijn machtige kapitaalbezitters gerealiseerd moet worden noemt hij niet. Het woord kapitalisme komt in zijn boek niet voor, en verder dan een enigszins abstracte oproep tot samenwerken aan een gedeelte waarheid komt hij ook niet. 

Piet van der Lende

' De fiets" een martelwerktuig waarop gevangenen worden vastgebonden, is in Nederlandse gevangenissen nog steeds in gebruik

 Gevangenissen in Nederland

Op dinsdag 24 oktober schreef ik een artikel over mijn bezoek aan de kolonien van Weldadigheid, in de 19e eeuw verblijfplaatsen in Drente waar boeven, ' paupers' dronkaards en zwervers in opgesloten werden. Op het terrein staan nu nog in gebruik zijnde gevangenissen en er is een museum Ik noemde de kolonien een deprimerend oord. Het artikel is ook verschenen op de website van Doorbraak. https://www.doorbraak.eu/bezoek-aan-een-deprimerend-oord-de-kolonien-van-weldadigheid/

In dit artikel schreef ik over een bezoek aan de museum gevangenis De Rode Pannen voor zeer zware misdadigers, die tot 2008 in gebruik was.

Op een brede gang beneden en op een bovenverdieping zijn tamelijk kleine hokjes, de cellen van ik schat vier bij vijf meter waarin achter een zware deur de gevangenen verbleven. Onderling contact tussen de gevangenen was strikt verboden. Voorkomen werd dat de gevangenen zelfs maar oogcontact hadden. Gevangenen die amok maakten door dingen in de cel te vernielen en die opstandig werden, werden opgesloten in een soort crisiscel. Ik ben de precieze naam vergeten, maar die was zo ingericht dat je werkelijk niets kon vernielen. Er stond alleen een bed en een stalen wc.

Gevangenen die dan nog onhandelbaar bleken te zijn, werden vastgebonden op een soort bed in een tegenover gelegen kamer, met riemen en touwen zodat ze zich niet konden bewegen. Dit martelwerktuig, waar je maximaal 24 uur op mocht liggen, werd in de wandelgangen “de fiets” genoemd. Dit alles was dus tot 2008 in gebruik. De gids vertelt over een onhandelbare gevangene die onder meer op “de fiets” werd vastgebonden en die uiteindelijk werd uitgezet naar Marokko. Daar werd hij door de politie meegenomen naar een stille hoek van het vliegveld en doodgeschoten.

Op dit artikel is een reactie gekomen van Joke Kaviaar, die het volgende schrijft.

NB 1.. De ‘fiets’ is nog steeds in gebruik in Nederlandse gevangenissen.
NB 2. Een cel van 4 bij 5 in je eentje noem ik groot. Verkeerde inschatting? Standaard maten in NL’se gevangenissen nu: 2 x 5 m. = 10 vierkante meter. En vaak zit je daar met z’n 2’en. Politiecellen zijn gemiddeld 2 x 3 m.
NB 3. Wat in dit artikel crisiscel wordt genoemd heet in het huidige systeem strafcel of isoleercel. Daar is alleen stalen pot in. Overdag krijg je een ‘zitelement’ schuimrubber vierkant ding bekleed met iets overwoestbaars en ’s nachts een matras en deken. Je moet een ‘scheurhemd’ aan, dat juist niet makkelijk scheurt omdat het van driedubbel gestikt stevig katoen is en een papieren onderbroek en daar moet je het dan maar mee doen.

Een deprimerend oord

Een deprimerend oord

Op 29 augustus ben ik naar het gevangenismuseum in Veenhuizen geweest. We komen aan in Veenhuizen nadat we o.a. de boerenhoeve ' Nieuw Weper' zijn gepasseerd. Veenhuizen ligt in een bosrijke omgeving en het gevangenismuseum ligt op een afgelegen terrein waar je alleen met de auto of de fiets kunt komen. 

Bij de ingang van het museum aangekomen merken we dat we niet de enigen zijn. Hordes toeristen willen het museum en zijn attracties bezoeken. We gaan naar binnen en betalen. We boeken ook een tocht met de boevenbus over het terrein van de Maatschappij van Weldadighied dat 3200 hectare groot is en we boeken een wandeling naar gevangenis de Rode Pannen, die tot 2008 als zodanig in gebruik was. We zijn in de voormalige Koloniën van Weldadigheid die in de eerste helft van de negentiende eeuw zijn opgericht om in Nederland armoede te bestrijden. De belangrijkste oprichter was Johannes van den Bosch. Wil je meer weten over deze vreselijke man, je kunt het lezen op de website van Doorbraak: https://www.doorbraak.eu/johannes-van-den-bosch-een-relatief-onbekende-koloniale-misdadiger-met-ontelbare-doden-op-zijn-geweten/

De Koloniën van Weldadigheid zijn sinds 2021 Unesco Werelderfgoed. Het experiment van de kolonien was gericht op het omvormen van armen tot productieve burgers, en woeste grond tot productief landbouwgebied. De armen een goede moraal bijbrengen ( de hypocriete moraal van de gegoede burgerij) en de armen moesten door hen hard te laten werken verheven worden tot oppassende burgers. De Maatschappij van Weldadigheid bouwt in Veenhuizen drie grote gebouwen. Deze zijn bedoeld voor de opvang van kinderen uit de grote steden die geen ouders meer hebben: weeskinderen. De gebouwen noemen ze gestichten: het Eerste, Tweede en Derde Gesticht. In ieder gesticht is plaats voor ongeveer 1.000 mensen. Er worden niet genoeg weeskinderen naar Veenhuizen gestuurd om alle drie de gestichten vol te krijgen. In twee van de drie gestichten wonen wezen, in het derde gesticht wonen bedelaars en landlopers. De Maatschappij van Weldadighied kon het echter financieel niet bolwerken. De regering neemt in 1859 de gestichten in Veenhuizen over.  Alleen het Tweede Gesticht staat nog overeind. Hierin is nu het Gevangenismuseum gevestigd. I
Nog steeds staan er gevangenissen van de staat op het terrein. De meest zware, onhandelbare delinquenten werden in gevangenis de rode pannen ondergebracht. De gevangenis, met zijn ijzeren hekken met prikkeldraad eromheen en de cellencomplexen zijn nog geheel intact.

<p> We lopen wat rond in de boekwinkel bij de balie en ontdekken dater heel veel boeken over De onvrije kolonie van de Maatschappij van Weldadigheid geschreven is. We krijgen de indruk dat armoede en ellende big bussiness is en dat veel mensen daar geld aan verdienen.  Hordes toeristen vergapen zich aan de vroegere en nog in gebruik zijnde gevangenissen en werkinrichtingen op het terrein. Zoals reeds opgemerkt werden In de onvrije kolonie mensen ondergebracht in de 19e en ook nog in de 20e eeuw, die ' heropgevoed'  moesten worden, zoals mensen die zich misdroegen in de vrije klonien in het zuidelijker gelegen  Frederiksoord, Wilhelimna oor d etc. Veel arbeiders probeerden de zogenaamd vrije kolonien te ontvluchten en vestigden zich in plaggenhutten in de buurt van Noordwolde, net over de grens tussen Drente en Friesland. Alles beter dan het regiem van de Kolonien. Ook ' Paupers' en zwervers of lieden die zich schuldig maakten aan openbare dronkenschap in de grote steden in het westen werden er ondergebracht. 

Om half 1 stappen we in de boevenbus. Het blijkt een oude, nogal krakkemikkige bus te zijn waarmee eertijds gevangenen uit de nog steeds bestaande gevangenissen op het terrein vervoerd werden naar werkplaatsen elders op het terrein. Het is een bus met onconfortabele stoelen. Er zijn tralies voor de ramen om de toeristen een beetje de sfeer alvast te laten proeven en je kunt dus geen fotoos maken. We rijden op hobbelige wegen hotsend en botsend over het terrein. Een gids vertelt over de verschillende gebouwen die op het terrein staan. En we komen langs twee nog in gebruik zijnde gevangennissen voor zware misdadigers. Noorderhaven en Bankenbosch. Ook vertelt de gids terloops dat er ook nog een gevangenis staat voor zogenoemde asylzoekers, de ama's. De onderdrukkingssystemen van de 19e eeuw gaan naadloos over in dergelijke systemen nu. De gebouwen hebben stichtelijke opschriften zoals ' werk en bid' . Eigenlijk luidt de uitdrukking ' bid en werk' maar de beheerders van de onvrije kolonie hebben de twee woorden omgedraaid om te benadrukken, dat werken het belangrijkste is. Hier meer opschriften van gebouwen noemn. Ook de bierbrouwerij. <p>

Na de tocht met de boevenbus, waar we gebroken uitkwamen, maakten we onder leiding van een gids een wandeling naar de bij het Tweede Gesticht gelegen gevangenis de Rode Pannen. Deze gevangenis is tot 2008 in gebruik geweest en de situatie is er nu nog net zo als toen. We gaan door een groot ijzeren hek in de omheiding met prikkeldraad de gevangenis in. De gids vertelt in geuren en kleuren de ins en outs van het leven in een gevangenis. Op een brede gang beneden en op eden bovenverdieping zijn tamelijk kleine hokjes, de cellen van ik schat 4 bij 5 meter waarin achter een zware deur de gevangenen verbleven. Onder ling contact tussen de gevangen was streikt verboden, voorkomen werd dat de gevangen zelfs maar oogcontact hadden. Gevangenen die Amok maakten door dingen in de cel te vernielen of die opstandig werden, werden opgesloten in een soort crisis cel, ik ben de preizeize naam vergeten, die zo was ingericht dat je werkelijk niks kon vernielen. Er stond alleen een bed en een stalen WC. 

Gevangen die dan nog onhandelbaar bleken te zijn werden vastgebonden op een soort bed in een tegenover gelegen kamer, met riemen en touwen zodat ze zich niet kon den bewegen. Dit martelwerktuig, waar je maximaal 24 uur op mocht liggen, werd in de wandeling ' de fiets' genoemd. Dit alles was dus tot 2008 in gebruik. De gids vertelde van een onhandelbare gevangene, die o.a. op de fiets werd vastgebonden maar die uiteindelijk werd uitgezet naar Marokko. Daar werd hij door de politie meegenomen naar een stille hoek van het vliegveld en doodgeschoten.
Na het bezoek aan deze gevangenis zijn we weer naar huis gegaan. Een ding heb ik mij voorgenomen: ze krijgen me met geen stok meer naar dit vreselijk deprimerende oord.

Piet van der Lende