Gemangeld tussen de sociale dienst en andere instanties

Geachte mevrouw/meneer, In 1992 loopt acht jaar samenwonen met mijn partner op dramatische wijze stuk, evenals mijn studie. Wij woonden toen nog maar net, na een hele zware verhuizing vanuit de Bijlmer, op de Czaar Peterstraat in Amsterdam. Ik ben dan al enige tijd in beeld bij de GGZ. Plotseling stond ik er helemaal alleen voor en met veel te hoge huurkosten die ik, nu ik er alleen voor stond, niet meer kon betalen. Alles stond ook op mijn naam. 1993. Omdat mijn studie is geëindigd vraag ik een bijstandsuitkering aan. Ondanks dat ik al ernstig ziek ben moet ik opnieuw spoorslags zien te verhuizen, nu naar een goedkoper huis. Met hulp van een vriendin vind ik een vervallen woning in de Kemperstraat via een makelaar die naar later bleek meerdere malen de Zwarte Bokaal toebedeeld gekregen had. Ik had geen keus. De verhuizing verloopt zeer problematisch. Omdat ik probeer met het geld van de bijstand rond te komen stop ik met roken, bespaar ik op allerlei kosten en zeg ik abonnementen en verzekeringen op. Ik heb op mijn nieuwe adres ook geen telefoon. Door onophoudelijke fysieke en mentale belasting van de scheiding, verhuizing en ook nog een beroving bij de pinautomaat op het Van Limburg Stirumplein waarbij de dief met één slag op mijn gezicht mijn neus brak raakte ik daarnaast ook nog veel ernstiger in de psychische problemen. Toen ik mijn Bijstandsuitkering aanvroeg op het Westeinde, was ik al ernstig in de war. Daar heeft de dienstdoende medewerker zijn indruk van mij en mijn situatie in mijn dossier gerapporteerd. (Dat bleek vele jaren later in 1998 toen ik opnieuw in de bijstand terecht kwam bij de Locatie op de Ferdinand Bolstraat. De medewerker daar concludeerde dat het een persoonlijke indruk was geweest van een collega en heeft dat toen uit het dossier verwijderd.) Ik heb steeds mijn briefjes ingeleverd bij de Sociale Dienst, alleen toen kwam er een brief van de Sociale Dienst waarin ik verzocht werd op gesprek te komen. Ik was fysiek uitgeput en mentaal ernstig gemankeerd en ik durfde niet eens naar de supermarkt voor eten. Ik heb toen een briefje gestuurd naar de Sociale dienst om uit te leggen dat ik te ziek was om op de afspraak te verschijnen. Ik kon immers niet bellen, en kon en durfde de straat niet op. Nog geen paar dagen na de datum van de afspraak kreeg ik een brief van de S.D. in de bus waarin stond dat mijn uitkering per direct was stopgezet. Er was geen nader onderzoek gedaan. Ik was door mijn ziekte niet meer bij machte om in bezwaar te gaan. Ik heb van wat ik nog had nog enige tijd kunnen overleven maar de huur kon niet meer worden betaald, ik was toen door ondervoeding ook ernstig vermagerd. Na twee maanden huurachterstand werd ik s’morgens heel vroeg door de politie van mijn bed gelicht, ik mocht mij nog aankleden en toen werd ik in de boeien afgevoerd in een politieauto en naar bureau Marnixplantsoen gebracht. Daar heb ik enkele uren in de cel moeten zitten. Een agent heeft mij daarna mijn ijzeren kistje met mijn paspoort en nog een paar andere persoonlijke documenten overhandigd en werd ik het politiebureau uitgestuurd. Mijn huis was ontruimd. Alles was weg. Er zaten nieuwe sloten op de deur. Ik stond ziek op straat met geen enkel adres waar ik naar toe kon gaan. Ik liep een dikke twee uur naar het huis van mijn ouders, maar zij stuurden mij weg. (Later bekenden zij dat zij handelden op advies van de GGZ!) Vanaf dat moment heb ik bijna drie jaar op straat gezworven. Ik heb mijn eten bij elkaar moeten scharrelen, ook uit de vuilnisbak. Drie jaar lang heb ik geen warm eten gehad, geen enkele cent gehad en van wat ik op straat vond geleefd, en buiten geslapen. Gestolen of gebedeld heb ik nooit en ik leefde volkomen onder de radar. Hulp heb ik nooit ergens kunnen vinden. Ik ben uiteindelijk in Portugal terecht gekomen en heb daar lange tijd zwervend doorgebracht. Uiteindelijk ben ik door de Portugese politie meegenomen en in Faro werd ik in een psychiatrischziekenhuis opgenomen. Ik ben met behulp van de ambassade naar Nederland teruggevlogen. De kosten hebben mijn ouders toen voorgeschoten. In 1996 ben ik terug in Nederland meteen, eerst in Amsterdam, en daarna in Santpoort in een Psychiatrisch ziekenhuis opgenomen geweest tot 1998. Toen pas lukte het om weer een eigen woonplek te vinden. De enige schuld die ik had was aan de verhuurder van het huis waar ik was uitgezet, en ik was geroyeerd bij de woningbouwvereniging omdat ik daar nog tien gulden in het krijt stond vanwege het blaadje dat zij uitgaven. Dat heb ik toen ik terug was in Nederland zo snel mogelijk afbetaald, evenals het bedrag dat mijn ouders voor mijn repatriëring hadden voorgeschoten. Ik heb nooit verslavingsproblematiek gehad. Ik was van meet af aan al gestopt met roken en heb nog nooit een druppel alcohol gedronken. Door wat er toen door de Sociale Dienst Amsterdam mij is aangedaan en de directe gevolgen daarvan ben ik ernstig getraumatiseerd geraakt en draag ik die nadelige gevolgen voor de rest van mijn leven. Mijn levensloop heeft een bijzonder wrede wending gekregen en heeft mij tot over de rand van de afgrond gebracht. Hiervoor heb ik nog steeds psychische ondersteuning nodig. De jaartallen zijn om en nabij, op verzoek kan ik deze nader specificeren uit stukken en persoonlijke aantekeningen.

Geschiedenis van het computersysteem Socrates.

 De Dienst Werk en Inkomen in Amsterdam (Nu WPI geheten) heeft per 1 januari 2010 een nieuw automatiseringssysteem ingevoerd, genaamd Socrates II. Dit was oorspronkelijk het systeem van de gemeente Den Haag maar wordt nu ook ingevoerd in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. In Amsterdam en Rotterdam is dit gebeurd per 1 januari 2010. In Den Haag is al sinds begin jaren '90 van de vorige eeuw aan het nieuwe Socrates systeem gewerkt. Daarbij deden zich zodanige moeilijkheden voor, dat het Socrates systeem na jaren onderzoek nog niet gebruikt kon worden. (Volkskrant van 10 mei 1996). 

De invoering van Socrates in 2010 leidde aanvankelijk tot grote moeilijkheden. In het begin van het jaar werden uitkeringsspecificaties niet of te laat verstuurd. De klanten hebben daarover een brief gekregen. Medewerkers van sommige afdelingen klagen dat ze niet in het systeem kunnen komen of daarbij zeer omslachtig te werk moeten gaan en het blijkt dat het versturen van de uitkeringsspecificaties naar de klanten stagneert. Sommige mensen hebben geen uitkerings specificatie maar wel betalingen ontvangen. Het later versturen van de specificatie is een gevolg van Socrates. ,,De overgang naar ´Socrates´, het nieuwe systeem, is op zich goed verlopen", zegt Carmen Westra, woordvoerder van DWI. ,,Iedereen krijgt de uitkering op tijd. Het is ons alleen niet gelukt de specificaties op tijd te versturen." Het versturen van de uitkeringsspecificatie was maximaal twee weken zijn vertraagd.

Vakantiegeld of geen vakantiegeld

 Tientallen Amsterdamse bijstandsgerechtigden hebben in 2010 in eerste instantie ten onrechte geen vakantiegeld ontvangen. Dit is ook het gevolg van het nieuwe computersysteem.  In geval van schulden kan er beslag worden gelegd op het vakantiegeld. Echter, als  de schuld is afbetaald of als de schuldenaar zijn schuldtraject heeft afgerond, moet het vakantiegeld weer worden uitbetaald. De  Bijstandsbond kreeg tientallen meldingen binnen van mensen die hun zomerdouceurtje niet hadden ontvangen. Van deze mensen was de schuld afbetaald en ze kregen toch te maken met inhouding van het vakantiegeld. DWI geeft  toe dat er fouten zijn gemaakt en dat de invoer van het systeem  moeizaam verliep. Woordvoerder Carmen Westra van DWI: ,,We hebben wat startproblemen gehad, moesten gegevens met de hand invoeren. Bij een aantal klanten is het inderdaad misgegaan, maar bij de meesten hebben > we dat kunnen herstellen."

Jaarlijkse verhoging

 de jaarlijkse verhoging van de uitkering (dat was circa 3 euro die 1 juli 2010 bovenop het basisbedrag kwam) werd door het vorige systeem automatisch gedaan, maar moet nu door de ambtenaren handmatig worden verricht. Commentaar dat wij leverden: Werkelijk een vooruitgang in de automatisering! In de vakantietijd zitten ze dan met te weinig krachten, dus is deze verhoging niet bij iedereen ingevoerd. Let op! U heeft hier recht op! 12 x 3 is nog steeds 36 euro per jaar! We beginnen ons af te vragen wat er nu eigenlijk mis is met dat  Socrates. Hebben ze het te snel ingevoerd? Of deugt het sowieso niet? Geschatte kosten van dit systeem: zo'n 20 miljoen euro. Toegegeven, daar leg je nog geen metertje metro mee aan, maar je kan er toch heel wat leuke dingen mee doen. Toch maar weer telramen voor de DWI?

Ziektekostenverzekering

Alle bijstandsgerechtigden hebben een collectieve ziektekostenverzekering. Sommigen hebben die afgesloten via het contract dat de gemeente met de toenmalige ziektekostenverzekeraar Agis heeft gemaakt. DWI houdt voor die mensen zorgpremies in op de uitkering en betaalt die premie rechtstreeks aan Agis. Maandelijks maakt het DWI een ‘bulkbedrag’ over aan Agis en moet daarbij ook melden om wie het bij de betalingen gaat. Het is ons niet helemaal duidelijk hoe die twee dingen aan elkaar zijn gekoppeld, maar hier worden met grote regelmaat fouten gemaakt. 

De oorzaak schijnt ook hier het nieuwe uitkeringssysteem Socrates te zijn. Toen Socrates werd ingevoerd, moesten DWI  medewerkers alle gegevens van de klanten opnieuw invoeren in het systeem en Agis was daarbij een beetje een apart ingewikkeld verhaal, waar fouten bij werden en worden gemaakt.  (Dus ook nu nog bij mensen die nieuw instromen in de uitkering). 

Gevolg van deze ontwikkeling is, dat de DWI denkt dat de zorgpremie is betaald, de klant denkt dat hij of zij verzekerd is en dat de premie betaald is. De premie is immers ingehouden op zijn/haar uitkering, wat vermeld staat op de uitkeringsspecificatie. Als Agis de naam van de klant niet heeft, die verzekerd is via de gemeente, gaan zij ervan uit dat er niet is betaald. Gevolg is soms dat de klanten aanmaningen krijgen, wat soms uitmondt in welles nietes spelletjes tussen Agis en DWI, en dus gerechtelijke procedures maar ook aanmeldingen als wanbetaler bij het College voor Zorgverzekeringen en zelfs bestuurlijke boetes en dwangbevelen. Kortom de gevolgen kunnen zeer verstrekkend zijn. Wij schreven in 2010: De kwestie schijnt moeilijk op te lossen te zijn. Een en ander heeft tot wrijving geleid tussen DWI en Agis.

Relaas over verrekeningen in 2010.

‘Hedenochtend ging ik met de metro naar gebouw Gaudi in Amsterdam-Zuidoost om gehoord te worden naar aanleiding van mijn klacht bij de DWI over het niet volledig uitbetalen van mijn aanvullende uitkering. 

Wat is het geval: sinds een paar jaar krijg ik het grootste deel van mijn inkomen van Pantar, maar heb ik ook nog een aanvullende uitkering van het DWI. Dit ging de afgelopen jaren over het algemeen prima. Alleen komt Pantar soms met een eindejaarsuitkering of een bijzondere toeslag die de DWI dan weer van mijn aanvullende uitkering aftrekt. Tja, dat is nu eenmaal zo. 

In januari van dit jaar ging het echter mis. De specificaties van het DWI veranderden, door de invoering van het nieuwe computersysteem Socrates. Hierdoor is er nauwelijks nog een touw aan vast te knopen. Socrates staat voor SOciale dienst Cliënt Registratie Afhandeling Toekenning Expertise Systeem en is ontwikkeld in Den Haag. Aan de ontwikkeling, het in bedrijf nemen en in stand houden van Socrates zijn miljoenen uitgegeven. 

Sinds januari heb ik iedere maand mijn inkomensconsulent gebeld om hem erop te wijzen dat de hoogte van mijn uitkering niet klopte. Volgens mijn rekenwerk met de natte vinger loopt de DWI momenteel structureel 220 a 230 euro achter met betalen. Omdat hier niets aan veranderde diende ik uiteindelijk een klacht in. Ondertussen schijnt het bij die klachtenafdeling uit te puilen van de klachten, die allemaal hetzelfde zeggen: Socrates werkt niet. Vooral niet voor mensen die een aanvullende uitkering hebben... Dat berekenen is natuurlijk nooit het sterkste punt van de Sociale Dienst geweest, maar de afgelopen jaren leek hier eindelijk verbetering in te zijn gekomen. Helaas moest er toen een nieuw computersysteem in gebruik genomen worden. Tijdens het zoveelste gesprek met mijn inkomensconsulent vertelde deze mij: "Tot uw geruststelling kan ik u meedelen dat wij er zelf ook niets van begrijpen." (!!!) 

De mevrouw die mijn klacht behandelde bleek een extern ingehuurde fiscaliste te zijn. Volgens haar is Socrates bepaald geen vooruitgang: ook zij wordt als fiscaliste geen wijs uit de nieuwe uitkeringsspecificaties. Ook ontdekte ze dat ik volgens de specificatie van februari plotseling een alleenstaande ouder met kind was geworden. Daar wist ik helemaal niets vanaf en ik schrok even: wat stond er nu weer over me in mijn dossier? Je weet nooit wat je in een dronken bui allemaal op de hals kunt halen... 

Mijn natte vingerwerk werd door deze mevrouw echter overtroffen: zij kwam op een bedrag van ongeveer 290 euro waarvoor ze niet kon verklaren waarom ik het niet heb ontvangen. Volgens mijn inkomensconsulent is er echter niets aan de hand. Uiteindelijk werd het bedrag uitbetaald‘.

Afdeling klachten

In de loop van 2010 werd duidelijk, dat de afdeling klachten overbelast was. Ze hebben externe krachten ingehuurd om de klachten weg te werken.. De reden van de overbelasting is, dat veel meer mensen dan normaal een klacht indienen. In feite gaat het daarbij niet om klachten, maar om het vragen van extra informatie. De uitkering specificaties zijn onduidelijk. Zij bevatten posten waarvan niet duidelijk is wat het betekent. De nieuwe uitkering specificaties worden gemaakt door het automatiseringssysteem Socrates. Maar dat systeem produceert dus onduidelijke uitkering specificaties. Onze bron vertelde ook, dat er intern nog steeds veel moeilijkheden zijn Met het nieuwe automatiseringssysteem. Zo was het op een gegeven moment in veel gevallen niet mogelijk voorschotten te verstrekken,omdat dit in het nieuwe systeem autorisatie vereist van de controleur, "een andere naam". En vaak was die controleur niet aanwezig. Met schijnt dit probleem nu opgelost te hebben. Ook worden veel brieven verstuurd via Utrecht omdat de vier grote steden een gezamenlijk systeem hebben waarbij veel brieven centraal verstuurd worden. Alleen beschikkingen, dus besluiten worden niet centraal verstuurd. Wat de centraal verstuurde brieven betreft hebben de ambtenaren vaak geen idee welke datum erop staat. 

Hoewel er in de loop der jaren weinig publiciteit over is geweest, uitgezonderd een foutief artikel in Het Parool, zijn de klachten met name over de verrekeningen van bijverdiensten gebleven en maakte het systeem nog steeds fouten. In 2013 bijvoorbeeld werden alle vorderingen van WPI automatisch gebruteerd, terwijl dat met vorderingen pas in het jaar daarop moet gebeuren. Mensen moesten ineens in plaats van bijvoorbeeld 1000 euro 1400 euro terugbetalen. 

 WiGo4it

Toch besloot men in 2007 het in Den Haag gebruikte systeem Socrates II verder te ontwikkelen in het kader van de organisatie Wigo4it (www.wigo4it.nl). De sociale diensten van de vier grote gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht hebben Wigo4it opgericht met als doel om gezamenlijk ICT ondersteuning te bevorderen. Wigo4it had in de jaren 2008, 2009 en 2010 een begroting van zo'n 20 miljoen euro

het ICT-bedrijf Centric verloor in januari 2007 een proces over de aanbesteding van het ontwikkelen van dit nieuwe computersysteem, die werd toegekend aan de cooperatieve vereniging Wigo4it - dat is het samenwerkingsverband van de vier grootste Nederlandse gemeenten. Volgens Centric (die deze klus natuurlijk ook graag had gehad) verliep de aanbesteding niet volgens de Europese richtlijnen. De rechter oordeelde dat de aanbesteding wel volgens de richtlijnen was verlopen, waarbij het nieuwe woord 'inbesteding' werd verzonnen. Het lijkt er dus op dat de Nederlandse overheden een sluiproute hebben gevonden waarmee ze de Europese regels kunnen omzeilen, zodat ze allerlei klussen meer in eigen hand kunnen houden en minder zijn overgeleverd aan een ondoorzichtige markt. Maar we zitten nu kennelijk wel met een duur systeem dat niet werkt! Of in ieder geval: minder goed is dan het oude. Even kijken wie er voorzitter is van de adviesraad van Wigo4it... Hum, Gerrit Zalm..

Piet van der Lende

 

Krakkemikkig automatiseringssysteem Socrates in de vier grote steden maakt veel fouten bij de berekening van bijstand.

Calamiteiten met Socrates

Wigo4it is in 2007 opgericht als ICT-dienstverlener van en voor het sociale domein van de G4. Dat zijn de vier grote gemeenten in Nederland, Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht. Als rechtsvorm is gekozen voor een coöperatie. Dat is een private rechtsvorm. De aandeelhouders zijn de vier gemeenten, waarbij het beleid bepaald wordt door de wethouders sociale zaken van de vier gemeenten. Een van de projecten van Wigo4it is het computersysteem Socrates. Dit automatiseringssysteem is ontworpen om in de gemeenten de Participatiewet en het gemeentelijk minimabeleid uit te voeren. Socrates heeft de mogelijkheid per geemeente specifiek beleid in die gemeente in te voeren. De werkprocessen zien er als volgt uit. (Van de website van Wigo4it)

‘We ondersteunen de uitvoering van de Participatiewet (verstrekken van maandelijkse uitkeringen voor levensonderhoud), de uitvoering van de Bijzondere Bijstand en verschillende minimavoorzieningen, en nog enkele kleinere inkomensregelingen.

De burger vraagt een uitkering aan met een aanvraagformulier in onze online applicatie. Via dit aanvraagformulier valt een deel van de mensen af door een slim vragenformulier. Zij komen überhaupt niet in aanmerking. Vervolgens wordt de aanvraag automatisch klaargezet en waar mogelijk automatisch afgehandeld. De uitkering wordt toegekend of afgewezen. Het systeem geeft aan of de gemeenteprofessional de aanvragen nog verder moet beoordelen. 

Aanvragen en verstrekken van uitkeringen en armoedevoorzieningen

De gemeenteprofessional verwerkt de aanvraag. Bij deze verwerking wordt gebruik gemaakt van alle gegevens die al bekend zijn van de aanvrager in BRP, CAK, SUWI-keten, GMU en de Belastingdienst. Dit voorkomt fouten en versnelt het aanvraagproces. Op basis van die gegevens en de door de aanvrager en gemeenteprofessional ingevulde gegevens, berekent de applicatie Socrates recht, duur en hoogte van de uitkering.

Wetswijzigingen zijn binnen een maand ingevoerd: Wigo4it werkt met een 4-wekelijkse uitrol van nieuwe functionaliteiten. Configuratieaanpassingen releasen wij dagelijks. 

Tot zover de website van Wigo4it. Er blijken 12 gemeenten te zijn die met een Socratesachtig systeem werken of willen gaan werken. Larissa Zegveld was in 2017 de nieuwe directeur van Wigo4it. Ze zegt in een interview uit 2017: ‘We zien nu dat er nog twaalf gemeenten zijn die zich daarbij willen aansluiten. Samen met ons vormen ze de ‘GBI-gemeenten’ (Gemeentelijke Basisprocessen Inkomen) om de uitvoering van de inkomensverstrekking voor de Participatiewet in te richten.” https://ibestuur.nl/nieuws/we-gaan-niet-commercieel-de-boer-op

De GBI gemeenten hebben een website https://gbi-gemeenten.nl

Automatiseringssystemen als Socrates, waarmee de vier grote steden werken voor de uitvoering van de bijstand, hebben ingebouwde automatismen waardoor er brieven worden gestuurd waar geen ambtenaar aan te pas komt. Dat bleek hierboven al bij de beschrijving van de werkprocessen van de website. Dat levert complicaties op. Bijvoorbeeld: je moet binnen een bepaalde termijn bewijsstukken inleveren. Doe je dat niet, dan spuugt het systeem automatisch een brief met afwijzing uit, die wordt opgestuurd. Ook als je in overleg bent met een ambtenaar dat je nadere gegevens wat later inlevert, kan dit vaak niet worden veranderd. Daardoor moet met de hand van alles worden gerepareerd en hersteld, wat zeer veel moeite kost.

Een ander voorbeeld van automatismen in Socrates is dat het systeem automatisch vakantiegeld berekent bij mensen die een ander inkomen hebben naast hun uitkering. Zo kan iemand een ziektewetuitkering hebben naast een bijstandsuitkering. Het vakantiegeld zit al in de ziektewetuitkering, maar Socrates berekent naast de opgegeven ziektewetuitkering ook nog eens vakantiegeld dat op de bijstandsuitkering in mindering wordt gebracht. Ambtenaren kunnen dat niet in het systeem veranderen. Ook als ze aanvinken “inclusief vakantieuitkering” blijft Socrates het vakantiegeld berekenen. Op 9 juli 2020 hoorden wij van ambtenaren van WPI dat Socrates zou worden aangepast. De uitkeringsspecificaties zijn te complex en het systeem doet teveel zelf zonder tussenkomst van een ambtenaar. Men beweerde toen dat het hele systeem op de schop ging. 

Verrekening van bijverdiensten

Socrates is ook niet geschikt voor het volgende. De Participatiewet kent drie ingewikkelde bijverdienregelingen voor verschillende doelgroepen. Amsterdam heeft nog een eigen vierde regeling ontworpen. Hoofdprincipe is, dat mensen hun verdiensten uit werk niet helemaal hoeven in te leveren bij de sociale dienst (WPI) maar dat ze een gedeelte mogen houden. Het van toepassing verklaren van de bijverdienregelingen gebeurt niet automatisch ambtshalve. Daardoor wordt mensen vaak niet op de regelingen gewezen en weten mensen vaak niet, dat die van toepassing is en worden alle bijverdiensten verrekend. Bij mensen die in bezwaar gaan wordt het wel automatisch verrekend. Bij de verrekening worden veel fouten gemaakt. De gemeente stuurt geen brief waarin men aangeeft hoe men tot de berekening is gekomen. Mensen ontvangen dan een uitkeringsspecificatie waar bedragen op staan die niet thuis te brengen zijn. Ambtenaren zeggen dat het probleem niet kan worden opgelost. Als de berekeningen onbegrijpelijk zijn of niet kloppen moeten mensen in bezwaar gaan en er worden daardoor veel procedures gevoerd die eigenlijk overbodig zouden moeten zijn. Er worden ook fouten gemaakt bij de verrekening van bruto naar netto. Bij de bijstand moet het netto worden verrekend, bij de IOAW bruto. Wij hebben een voorbeeld van een mevrouw in de bijstand die bijverdient en de afgelopen maanden structureel 100 euro onder het sociale minimum zit. Veel fouten worden ook gemaakt bij de omrekening van weken naar maanden. De bijstandsuitkering is maandelijks, maar het loon wordt soms per 4 weken uitbetaald. Bovendien worden de berekeningen steeds meer aan de computer overgelaten. Dat is een groot probleem. Zo wordt er op een ziektewetuitkering geen vakantiegeld ingehouden. Als iemand dan naast de gedeeltelijke ziektewetuitkering een bijstandsuitkering heeft, berekent de computer in amsterdam automatisch vakantiegeld dat verrekend wordt, terwijl er geen vakantiegeld is uitbetaald. Ambtenaren hebben niet de bevoegdheid -of het computerprogramma laat dat niet toe- om dit te corrigeren. Mensen krijgen zoals reeds gezegd ook geen brieven over hoe en wat worden verrekend. Ze moeten het maar afleiden uit de uitkeringsspecificatie. Bij sommige mensen is het een chaos, waarbij het berekende dagloon iedere maand weer anders is. De problemen zijn heel divers. 

IOAW en IOAZ

De gemeenten moeten  ook twee bruto uitkeringen uitvoeren, namelijk de IOAW (Inkomensvoorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Werknemers) en de IOAZ (Inkomens Voorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Zelfstandigen). Bij de bijstandsuitkering zijn de berekeningen net andersom, nl een netto uitkering die omgerekend wordt naar bruto. Maar Socrates, dat dus is gebouwd rond netto uitkeringen, kan dat niet. Alle uitkeringsspecifiacties van alle IOAW en IOAZ gerechtigden zijn fout. Een rekenvoorbeeld van een recente uitkeringsspecificatie. 

Links bij inkomsten staat: 1331,36 IOAW 

Loon Heffings Korting (LHK) 236, 42 

Rechts bij ervan af getrokken staat: 

Loon Heffing (LH) 455, 75 

Vakantietoeslag, die pas eenmaal per jaar wordt uitbetaald, 98,62 

Totaal 1113, 41 

Dit is helemaal fout. De Loon Heffingskorting is geen inkomen, maar een vrijstelling van belastingbetaling over de eerste 6000 euro. De LHK moet links helemaal niet staan, maar verrekend worden met het bedrag aan loonheffing rechts. Het bedrag aan loonheffing rechts is dus veel te hoog. Dat moet lager zijn. Voor de hoogte van de netto uitkering maakt de fout nu nog niks uit. Ook als de berekening goed zou zijn, kom je op hetzelfde netto bedrag uit. Uitkeringsgerechtigden die zo’n foute uitkeringsspecificatie hebben lijden dus geen schade. Wel smijt de gemeenten in sommige gevallen geld over de balk door teveel belasting te betalen. Ze betalen dan te veel Loon Heffing aan het Rijk. En dit probleem bestaat al jaren. Het lijkt erop, dat men het bewust onder de pet heeft gehouden. Want contact met de gemeente Amsterdam leerde ons, dat men al lang van het probleem op de hoogte is maar er tot nu toe niets mee heeft gedaan. Men weet, dat Socrates alleen kan werken met netto – uitkeringen die teruggerekend worden naar bruto en dat het systeem de omgekeerde weg niet aankan. 

Toch zijn er uitkeringsgerechtigden die door dit systeem wel degelijk structureel schade lijden, nl de IOAW-ers en IOAZ-ers die naast deze uitkering nog andere inkomsten hebben. Dan wordt namelijk links de brutoinkomsten opgevoerd PLUS de LHK van 236,42. Maar die LHK moet daar helemaal niet staan. En de LHK klopt dan ook niet, waardoor de mensen netto minder overhouden van hun bijverdiensten of ander inkomen dan wanneer de berekening goed zou zijn. 

Loonheffingskorting

Wij werden gebeld door een jurist die vorige week een zitting had bij de Centrale Raad van Beroep en er was een vertegenwoordiger van de gemeente Den Haag die zei: ‘Socrates maakt veel fouten. Zo wordt de loonheffingskorting aan het begin van het jaar over het hele jaar berekend en als er in de loop van het jaar mutaties zijn moet de loonheffingskorting handmatig bijgewerkt worden, en dat gebeurt niet altijd’.

Piet van der Lende

Demonstratie op de Dam in verband met het toeslagenschandaal

Een strijdbare demonstratie en manifestatie op de Dam in verband met het toeslagenschandaal. Schrijnende verhalen vol emotie verteld. Wat daarbij opvalt is dat het niet alleen gaat om de belastingdienst. Mensen worden vermalen in de bureacratie van IND, Belastingdienst, Jeugdzorg, rechterlijke macht en andere instituties. De individuele verhalen maakten helder duidelijk, wat institutioneel racisme van vernedering, uitbuiting en onderdrukking in de praktijk betekent. De gevolgen van de doorgeslagen fraudejacht van de Belastingdienst had voor de onschuldige betrokkenen vaak grote gevolgen. Door de schulden waarin ouders kwamen, vonden ze bijvoorbeeld bij jeugdzorg dat de kinderen uit huis geplaatst moesten worden. Vluchtelingen raakten hun verblijfsstatus kwijt, waarbij de IND absurde eisen stelde wanneer de mensen het wilden herstellen. Sommige mensen zijn helemaal kapot gemaakt. Grote schulden, dakloosheid, kinderen kwijt, bijstand teruggevorderd, etc. Wat verder opvalt is dat die bureaucratische organisaties doof en blind zijn voor de schrijnende situaties. Maatwerk ontvreekt ten enen male. Er werden drie eisen gesteld: 1. Laat de slager niet zijn eigen vlees keuren. De Belastingdienst is ongeschikt om het toeslagenschandaal en de gevolgen te beoordelen en te repareren. 2. Herstel financiele schade, niet alleen de terugvorderingen, maar ook alle kosten die daarnaast gemaakt zijn. 3. Erkenning en herstel van emotionele schade die de gedupeerden hebben opgelopen.

Piet

Zwartboek Cohortaanpak

De Bijstandsbond heeft een zwartboek geschreven over hoe het beleid van wethouder Groot Wassink in Amsterdam in de praktijk uitpakt. Het beleid van de wethouder wordt ook wel de ‘cohortaanpak’ genoemd. Bijstandsgerechtigden worden ingedeeld in cohorten van 1500 personen in de stadsdelen. Men werkt de cohorten af door alle bijstandsgerechtigden in een bepaald gebied op te roepen, ook de mensen die zijn vrijgesteld van de sollicitatieplicht om medische of sociale redenen. Het gaat om een nieuwe aanpak. De oude trede indeling wordt losgelaten. (de indeling van bijstandsgerechtigden op de participatieladder van vrijstelling van de verplichtingen om te re-integreren tot trajectbegeleiding). Er wordt gekozen wordt voor een nieuwe strengere ‘integrale’ aanpak. In het zwartboek delen wij de ervaringen met de cohortaanpak in de afgelopen twee jaar. Wij behandelen eerst wat de cohortaanpak inhoudt. Daarna gaan wij in op praktijkvoorbeelden van mensen die zijn vrijgesteld van de sollicitatieplicht en hoe die bijstandsgerechtigden behandeld worden. Over het algemeen wordt geen rekening gehouden met de wensen en mogelijkheden van betrokkene. Klantmanagers gaan aan het dossier en de achtergronden van de bijstandsgerechtigde voorbij en ventileren aan het begin van het gesprek al dat de bijstandsgerechtigde in een traject richting betaald werk moet, door bijvoorbeeld te solliciteren of gekoppeld te worden aan een jobhunter. In de brieven vooraf met een uitnodiging voor een gesprek wordt al gezegd dat de betrokken bijstandsgerechtigde naar werk moet worden begeleid. De brieven en de gesprekken leiden tot veel frustraties, angsten, woede en stress bij de bijstandsgerechtigden die zich weer van voren af aan moeten verdedigen. Bij degenen, voor wie betaald werk te hoog gegrepen is, wordt soms druk uitgeoefend dat men vrijwilligerswerk moet gaan doen, ook als betrokkene erg ziek is hoewel de wethouder heeft gezegd dat hij de verplichte tegenprestatie niet gaat uitvoeren. 

Na te zijn ingegaan op de samenwerking van de sociale dienst (WPI) met andere organisaties zoals de buurtteams gaan we in op de strenge aanpak in het algemeen. Bijstandsgerechtigden die tegen de  AOW aanzitten worden onder druk gezet te solliciteren, voorbijgaand aan hun belemmeringen, met bijvoorbeeld minimaal 5 sollicitaties in de week. Tegen bijstandsgerechtigden die om wat voor reden dan al langer in de bijstand zitten, en die al meerdere vruchteloze re-integratietrajecten achter de rug hebben, wordt gezegd: ‘de bijstand is een tijdelijke noodvoorziening en: als je vrijwilligerswerk kunt verrichten kun je ook werken’.  Een van de klantmanagers verontschuldigde zich. Ze zei: ‘in het kader van de cohortaanpak moeten er 10.000 uit, ik kan er ook niks aan doen’. De vacatures waarmee geschermd wordt bevatten vaak geen essentiële informatie met loonhoogte of adequate omschrijving van de taken en er is geen contactadres waar je naartoe kunt bellen om informatie. Alles moet via de jobhunter lopen. 

Er is sprake van een carrousel van ‘proefplaatsingen’ en “leertrajecten”, waar zonder loon productief gewerkt wordt. Het blijkt dat alle trajecten bestaan uit eerst drie maanden onbetaald werk en daarna kans op slechts een halfjaar 24 uur per week betaald werk vaak tegen het minimumloon. Die kans op een tijdelijk minibaantje geeft de werkzoekende echter maar één zekerheid: Hij zal zes tot negen maanden aan het werk zijn en kosten maken, zonder in staat te zijn ook maar iets aan rekeningen af te betalen.

In het laatste deel van het zwartboek wordt ingegaan op het neoliberale arbeidsmarkt beleid. Daarbij is alles gericht op de individuele aanpak, waarbij het gaat om disciplinering; de werkloze moet worden bijgeschaafd en onder druk gezet om te voldoen aan de eisen van de werkgevers omtrent inzetbaarheid, loonhoogte en arbeidsvoorwaarden die vaak slecht zijn. Creatie van werkgelegenheid middels het scheppen van banen is er nauwelijks. 

U kunt het zwartboek hier downloaden

1 mei viering in Amsterdam

Laat de rijken de crisis betalen!

Dag van de Arbeid - 1 mei - 13.00 - Amsterdam

Op 1 mei gaan we samen en in solidariteit met arbeiders wereldwijd de straat op. Vóór eerlijke arbeidsvoorwaarden zoals een minimum loon van 14 euro per uur en vaste contracten. Vóór goede sociale huisvesting. Vóór een écht klimaatbeleid dat voor iedereen toegankelijk en betaalbaar is. Vóór een inclusieve samenleving waarin iedereen zichzelf mag zijn, werkelijk gelijk is en waar ieders bijdrage waardevol is. Vóór het terugeisen en opeisen van sociale zekerheden. Vóór een goed pensioenstelsel, gratis toegang tot volledige (geestelijke) gezondheidszorg en kosteloos onderwijs. Vóór een sociaal vangnet dat mensen opvangt en niet dehumaniseert. Vóór de bouw van een brede arbeidersbeweging die voor elkaar opstaat, elkaar beschermt tegen repressie van bovenaf en een sociale samenleving af zal dwingen.

Samen maken we een vuist op 1 mei, de internationale dag van de arbeid. Het is hoog tijd, want ondanks de desastreuze 10 jaar Rutte zullen de recente verkiezingsuitslagen ruim baan geven aan een volgende ronde van afbraak van onze rechten. De komende vier jaar zal op structurele wijze worden getracht de positie van werkende mensen, vluchtelingen, migranten, ouderen en hulpbehoevenden nog verder te verzwakken. De door de arbeidersbeweging verworven sociale zekerheden, zoals toegang tot betaalbare (geestelijke) gezondheidszorg, het recht op wonen, een degelijk pensioen, ontslagbescherming, sociale advocatuur, onze privacy en het demonstratierecht staan op het spel. Maar één ding is inmiddels zeker: op oorlogen zal niet worden bezuinigd.

Ook zullen deregulatie en overheidssubsidies vervuilende multinationals als Shell aansporen om door te gaan met het uitbuiten van arbeiders wereldwijd en het verwoesten van onze planeet. Het bedrijf betaalde nooit winstbelasting maar kreeg wel royale staatssteun toen het coronavirus toesloeg. Ook KLM kreeg vorig jaar meer dan 4 miljard van de overheid, terwijl het zelf eerder amper een cent bijdroeg aan de belastingpot. Beide bedrijven ontsloegen vervolgens duizenden werknemers en keerden eindejaarsbonussen uit aan hun CEO's. De in het ZZP systeem gedwongen arbeiders, bijvoorbeeld taxichauffeurs en mensen in de cultuursector, die wel belasting betaalden, moeten het tijdens de lockdown doen met steun op bijstandsniveau. Supermarkten als Albert Heijn draaien tijdens de pandemie recordwinsten. Dit terwijl de ketens voedselproducenten steeds verder afknijpen en de prijzen in de winkels blijven stijgen.

De arbeidersklasse betaalt wederom de crisis en daar zullen we ons op 1 mei tegen verzetten!

De enorme groei van extreemrechts en de onverschilligheid rondom het toeslagenschandaal laten zien dat racisme en discriminatie systematisch en genormaliseerd zijn. Mensen met gelijke belangen worden tegen elkaar uitgespeeld. Zo houden de ware veroorzakers van de crisis de touwtjes in handen en blijven de echte profiteurs buiten schot. In plaats van meegaan in deze verdeel en heers strategie is het van essentieel belang dat wij, arbeiders wereldwijd van elke kleur, afkomst, gender, geaardheid, religie, etc. juist de handen ineen slaan. Alleen samen kunnen we een harde vuist maken tegen verdere afbraak van onze rechten. In solidariteit met elkaar kunnen we een eerlijke samenleving en bescherming van onze leefomgeving afdwingen. In Nederland, maar ook in landen waar 'onze' multinationals huishouden.

We komen niet uit de crisis door ons te laten leiden door de belangen van het grote geld, die winst en economische groei vooropstellen, de pandemie willen beheersen in plaats van indammen en zo juist meer economische schade aanrichten. Die de culturele sector vernietigen en het sociale leven beperken zodat de fabrieken ongehinderd door kunnen draaien. Waar nu al wordt besproken wanneer er weer kan worden bezuinigd op sociale zekerheden. Wij zeggen hardop: Nee! Laat de rijken de crisis betalen! Belast grote bedrijven en multinationals. Bescherm de arbeiders.

Demonstreer met ons mee op 1 mei om 13.00 in Amsterdam.

Vóór solidariteit. Tégen sociale afbraak.

Actuele informatie omtrent de locatie en het programma is te vinden op ons Facebook evenement:

www.facebook.com/events/1984404695046717/

Brochure Veren plukken van een kale kip. De regels voor kwijtschelding gemeentelijke heffingen.

De Bijstandsbond heeft een brochure geproduceerd over de regels voor kwijtschelding gemeentelijke heffingen en waterschapslasten. De regels hebben veel betrekking op de situatie in Amsterdam maar algemene regels staan er ook in.

De uitleg van de regels wordt voorafgegaan door een analyse over o.a. de belachelijke strenge normen voor de vermogenstoets en een weergave van de politieke discussie over de regels voor kwijtschelding.

U kunt de brochure bestellen door 3,92 euro over te maken op bankrekening NL22 INGB 0004 554841 t.n.v Bijstandsbond o.v.v. bestelling brochure kale kip en uw adres. Dit is inclusief portokosten. Voor leden is de brochure gratis.

U kunt de brochure ook bestellen door een email te sturen naar info@bijstandsbond.org of een whatts app naar 06 20367458

Harde schijf met persoonsgegevens gestolen in pand gemeentebelastingen in Amsterdam

 Uit het pand van de gemeentelijke dienst Belastingen Amsterdam aan de Herikerbergweg in Amsterdam-Zuidoos is een harde schijf gestolen uit een computer die voor het scannen van inkomende poststukken wordt gebruikt. Dat schrijft wethouder Victor Everhardt (Financiën) in een brief aan de gemeenteraad (pdf). Op de harde schijf staan scans van documenten die in de periode van juli 2020 tot en met maart 2021 door zo'n 30.000 belastingplichtigen zijn opgestuurd. Het betreft bezwaren tegen de oplegging van de aanslag gemeentelijke heffingen, verzoeken om kwijtschelding en andere documenten. Daarbij is een reeks van documenten opgestuurd, zoals kopien van ID bewijzen, paspoorten, zorgpolisbladen, contactgegevens, bankafschriften, etc. 

De harde schijf kan niet zomaar worden gelezen, want zij is voorzien van een authenticatiebeveleiliging. Als de dieven de beveiliging kunnen omzeilen, kunnen ze de gegevsn gebruiken voor identitetisfraude en andere criminele activiteiten. Er is aangifte gedaan bij de politie en de Autoriteit Persoonsgegevens.

De gemeente gaat de betrokkenen informeren. Ze worden per brief op de hoogte gebracht. Er zijn geen gegevens verloren gegaan, dus de mensen hoeven niet opnieuw documenten op te sturen om kwijtschelding te krijgen. 

Betrokkenen gevraagd alert te zijn op facturen, telefoontjes, appjes en e-mails van zowel bekende als onbekende afzenders. Zijn het geen criminelen die misbruik maken van de situatie?

Dit is weer zo'n voorbeeld van een calamiteit die ontzettend veel onvoorziene tijd, energie en geld kost om het op te lossen. 

Overzicht van instanties die je persoonsgegevens hebben opgevraagd in de gemeentelijke basisadministratie en waarom

Wil je weten welke instanties allemaal belangstelling voor je hebben en waarom? Je kunt dat opvragen bij de gemeentelijke basisadministratie. 

De gemeente kan je een overzicht leveren van instanties die je gegevens in de Basisregistratie Personen (BRP) hebben geraadpleegd. Het overzicht is gratis. Je kunt het -afhankelijk van de gemeente- meestal op drie manieren aanvragen: online, bij een Stadsloket of stadhuis of schriftelijk.Voor een online aanvraag moet je inloggen met DigiD. 

Je krijgt een overzicht van instanties die je gegevens hebben opgevraagd, met daarbij de datum. Het overzicht gaat maximaal twintig jaar terug in de tijd.Het duurt maximaal 4 weken voordat je het overzicht krijgt.Overschrijdt de gemeente die termijn, dan kun je na enige tijd een dwangsom eisen. Dat kan na 8 weken. Je moet ze eerst in gebreke stellen en daarna eis je de dwangsom. 

Je krijgt in het overzicht niet alleen te zien welke instanties je gegevens hebben opgevraagd, maar ook welke gegevens en waarom ze dat hebben opgevraagd. Sommige mensen krijgen wel een pakket van 80 bladzijden toegestuurd. De gemeente Amsterdam heeft een pagina op haar website met een nadere uitleg en de mogelijkheid digitaal aan te vragen. Andere gemeenten kunnen een andere procudre hebben. procedure gegevens opvragen bij de gemeente Amsterdam /

---

Bouwen van een krottenwijk bij de Tweede Kamer op gehaktdag/bijltjesdag

Op woensdag 19 mei is het de traditionele gehaktdag/bijltjesdag n de Tweede Kamer. Verantwoordingsdag (populair: woensdag gehaktdag of kortweg gehaktdag^[1]) is in Nederland de dag waarop de Rijksoverheid en de ministeries hun jaarverslagen presenteren aan de Tweede Kamer. Op dezelfde dag publiceert de Algemene Rekenkamer haar verslag van de controles op die jaarverslagen. Verantwoordingsdag is jaarlijks op de derde woensdag in mei.

Op die dag willen we laten zien waar het beleid van de afgelopen jaren toe geleid heeft en als er geen drastische veranderingen komen; waar het nog toe kan leiden! Tot een toenemende ongelijkheid en nog grotere armoede problematiek. We willen hierbij het rapport van de Woonbond, Aedes en het Nibud aangrijpen om duidelijk te maken dat het Wettelijk Minimum Loon omhoog moet naar 14 euro en daaraan gekoppeld de uitkeringen zodat mensen überhaupt de woonlasten nog kunnen blijven op brengen. Anders krijgen we ook in Nederland straks te maken met krottenwijken.

https://www.woonbond.nl/nieuws/nieuw-kabinet-moet-inkomens-armere-huurders-verhogen

Naast het ophogen van het WML en de uitkeringen moet er om de wooncrisis te bestrijden ook een einde komen aan de Kostendelersnorm. Hierdoor wordt het mensen onmogelijk gemaakt om een huis te delen als men in een uitkeringssituatie zit. Met als gevolg een toenemende dakloosheid, zeker onder de zogeheten economische daklozen. Het afschaffen van de Kostendelersnorm kan daar een deel van de oplossing van zijn. Op deze dag willen we dan ook meteen de lopende petitie op de Goede Zaak aanbieden aan de nieuwe Tweede Kamer met het verzoek dit mee te nemen naar de onderhandelingen over een nieuw regeerakkoord.

https://campagnes.degoedezaak.org/campaigns/kostendelersnorm

We hopen natuurlijk op zoveel mogelijk deelnemende organisaties aan de actie, die we volledig corona proof zullen organiseren. En we hopen dat jullie als deelnemende organisatie aan de petitie daar natuurlijk bij willen zijn. De vergunning voor het Plein is inmiddels geregeld dus de actie kan plaatsvinden.

Op donderdag 22 april willen we een voorbereidende teams vergadering houden om de actie af te stemmen en een gezamenlijk programma en verklaring voor te bereiden. Deze vergadering willen we houden van 10.00 uur tot 11.30 uur.

We horen graag of jullie daarbij aanwezig kunnen zijn en als dat niet lukt of jullie wel aan willen sluiten bij de actie. Graag een mail aan: maureen.vanderpligt@fnv.nl dan sturen we daarna de link voor de teams vergadering toe.

Wie: FNV Uitkeringsgerechtigden en FNV 14 euro campagne en partners armoedebestrijding en kostendelersnorm afschaffen etc.
Wat: we bouwen een symbolische krottenwijk voor de Tweede Kamer om aan te geven dat het huidige WML en de daaraan gekoppelde uitkeringen te laag zijn om de woonlasten van te betalen. En we maken nogmaals duidelijk dat de Kostendelers Norm van tafel moet@!

Waar: Plein (Den Haag) voor de ingang van de Tweede Kamer
Wanneer: woensdag 19 mei a.s. van 08.00 uur (opbouw) tot 14.00 uur

Meer informatie:

Maureen van de Pligt, bestuurder FNV Uitkeringsgerechtigden, 06-21228123

Maureen.vanderpligt@fnv.nl

Mark Rutte: Trump der Lage Landen? VVD: de Republikeinse Partij?

Ik heb niet gelogen! Ik heb alleen niet de waarheid verteld! Nogmaals…..ik heb niet gelogen, mijn herinnering liet mij in de steek

Paralellen

Trump heeft het leven een stuk simpeler gemaakt. Hij heeft ons de alternatieve waarheid geschonken. Zijn presidentschap is een zegen geweest voor allen die het niet zo nauw nemen met de waarheid. De leugen was er altijd al, het is nu gepromoveerd tot een politiek stuk gereedschap waarvoor je je niet meer hoeft te schamen.  Te gebruiken voor persoonlijk gewin, te verstoppen in veel woorden. Kortom, red je het niet met de waarheid, dan is de alternatieve waarheid goed te gebruiken om het doel te bereiken. Een manier van verdeel en heers overgekomen vanuit het vertroebelde baken der democratie, de Verenigde Staten van Amerika.

 Innovatie 

Nederland is een klein landje maar met vindingrijke mensen. We zijn een innovatief volkje. Zien we iets elders dan willen we het beter maken, vervolmaken. Onze voorman Mark heeft dat goed begrepen. Het botte liegen heeft hij aangepast. Hij heeft bedacht dat er altijd saaie mensen zijn die willen dat de waarheid altijd moet boven komen. Voor deze mensen heeft hij bedacht dat herinnering een geweldige aanvulling kan zijn op de tactiek van jokken. Bijvoorbeeld, word je betrapt op een leugentje dan zeg je gewoon dat je het je niet meer kunt herinneren. En het werkt. Mark heeft het telkens toegepast en velen koesteren zijn innovatie der leugen. En hij is niet alleen. Ter rechterzijde van de VVD hebben twee andere voormannen deze aanpak overgenomen, maar kunnen nog niet in de schaduw staan bij de vakmanschap die Mark laat zien. Bij hen is de leugen nog onbezonnen, nog ruw, zo zichtbaar, maar het zaad der onwaarheid is inmiddels op een uitgestrekt-  en voedzame bodem terecht gekomen.

Een traditionele volkspartij

Ja, ook ik heb weleens mijn stem gegeven aan de VVD. Maar dat stelt niets voor. Ik heb namelijk totaal geen verstand van politiek. Ik kan het niet bewijzen, maar geloof me maar: ik heb bijna altijd mijn stem gegeven aan partijen die in de kiezersgunst ontzettend verloren. Je moet mij dan ook niet om een stemadvies vragen. 

Maar toch, die VVD als partij heeft ook richting Amerika gekeken. Dingetjes geïmporteerd. De VVD lijkt de strategie van de Republikeinse Partij te hebben gevolgd en te hebben omarmd. Je kunt het zien. De VVD-coryfeeën sluiten de gelederen om hun godenzoon, Mark Rutte. Frits Bolkestein, Henk Kamp, Uri Rosenthal, Bas Eenhoorn en anderen, die ik moedwillig vergeet te noemen, zien geen kwaad in de handelswijze van hun voorman, ze wijzen liever naar anderen. Liegen mag van hen omdat het land dat vraagt. Nederland verkeert in een crisis en het is nodig om zo snel als het kan een regering bij elkaar te sprokkelen. Het is dan ook volkomen ongehoord dat mevrouw Sigrid Kaag een spaak in dat wiel steekt in de vorm van een motie van afkeuring. Een weloverwogen motie, specifiek gericht op de lijsttrekker Rutte en niet op de demissionair Minister President Rutte. O ja, dan is er ook nog de heer Gert Jan Segers. Onbegrijpelijk dat een voorman van een klein partijtje opkomt voor z’n eigen achterban. Hoe durft hij de samenwerking in een nieuw kabinet op het spel te zetten door Mark af te wijzen. 

Alles bij elkaar lijkt het bij de VVD allemaal richting onmetelijke arrogantie te gaan. De arrogantie van de macht spreekt bij monde van grootheden uit het verleden. De VVD is de grootste, dus pas je maar aan. Kun je dat niet, dan zoeken we toch een ander.

 De onmacht

Macht en tegenmacht, transparantie van beleid, vertrouwen herwinnen. Vertrouwen van zowel tussen de  Kamerleden onderling, maar zeker ook het vertrouwen van de burger. Geweldig grote en zelf opgelegde opgaven, eerder onmogelijke opgaven. Het zullen onhaalbare opgaven blijken te zijn, misschien wel met een versluierend sausje waardoor het lijkt alsof het beter is geworden. Onhaalbaar, ook omdat het Nederlandse Volk, door hun stem, een onwerkbare Tweede Kamer heeft geconstrueerd. Het is gewoonweg niet mogelijk om de zo algemeen gewenste doelstellingen met zeventien partijen na te komen. Grotere en vooral kleine partijtjes, zij moeten het doen. Zij moeten gezamenlijk die doelstellingen vorm geven ten gunste van ‘de democratie’. Een onmogelijke opgave ondanks de bewezen lippendienst door een ieder.

 Eigenlijk, bij de procedure om een nieuwe Kamervoorzitter te kiezen, zie je nu al de spagaat waarin de Kamer zich bevindt. Vragen over vergaderschema’s die moeten voorkomen dat er eindeloos moet worden gedebatteerd. Spreektijd geven aan woordvoerders van zeventien partijen afzonderlijk vraagt om tijd. En getuige het huidige verloop van debatten veel onnodig verspilde tijd. Een concert aan het herhalen van argumenten geeft de versnippering aan, maar leggen ook de zinloze samenstelling van onze Tweede Kamer weer. 

Een meer nijpender probleem is de behandeling van de onderwerpen. Kleine partijen moeten noodzakelijkerwijze keuzes maken om te bepalen waar zij hun spaarzame energie aan willen spenderen. Het is namelijk onmogelijk om alle onderwerpen die voorbij komen adequaat op de merites te behandelen. Dit is onmogelijk en zij die menen dat zij dat wel kunnen houden zichzelf op een gevaarlijke manier in de maling. Wat zij wel doen is een extra, en bijna niet te verwezenlijken, belasting leggen bij die partijen die meer voorstaan dan een enkel groepsbelang. 

Chantabel. 

Het niet capabel zijn om volwaardig het scala aan onderwerpen te behandelen is niet het enige waar die kleine partijtjes mee te maken krijgen. Het grote dilemma is ook de vraag hoe graag zij hun eigen politieke programma naar tevredenheid behandeld willen zien. En hier hoef je geen waarzegger voor te zijn om te stellen dat hier koehandel wordt bedreven en dit ten allen tijde ook door zal gaan. En, hier zal degene met het meeste wisselgeld als winnaar voor de dag komen. Het zou een sprookje zijn als een klein partijtje kan scoren zonder in te leveren. Ook hier zie je weer het gevaar dat uitgaat van veel te veel partijtjes. Deskundigheid gaat verloren en onafhankelijke besluitvorming op basis van objectiviteit is te grabbel gegooid.

 Remedie

Wilders roept om nieuwe verkiezingen. Eigenlijk helemaal zo gek nog niet. Maar het is te vroeg. Beter is het afwachten van de gebeurtenissen, afwachten hoe het nieuwe beleid en die transparantie eruit zullen komen te zien. Hoe al die kleine partijtjes hun zinloze bestaan verantwoorden richting hun kiezers. Hoe met name Forum voor Democratie laat zien dat de acht Kamerzetels een verspilling aan politieke kracht is geweest. Acht zetels omdat mensen het zo zielig vonden hoe Baudet werd aangepakt in een populair televisieprogramma. 

Het lijkt mij zinvol om oppositie te voeren op basis van de algemeen verwoorde doelstellingen. Doelstellingen die gaan over de omgang met elkaar. De macht versus tegenmacht, transparantie als doelstellingen waarmee uiteindelijk de kiezer beter wordt. Waarmee de kiezer een vervolgens een weloverwogen keuze kan maken. Kiezen, niet alleen kiezen op basis van een hype maar dit doen op basis van informatie vanuit een open en eerlijk politiek debat. Ik wens alle leden van de Tweede Kamer veel wijsheid, eerlijkheid en daadkracht toe. Mogen zij dicht bij hun principes blijven staan.

Met vriendelijke groet,

Aaldert de Jong