zondag 17 juni 2018

De rechteloosheid van bijstandsgerechtigden

Voor de zoveelste maal sinds de jaren '80 van de vorige eeuw ontdekken de massamedia de schande van de vele rechteloze armen in Nederland. Behalve de  Volkskrant ook  de NRC die kopt: 'armoede 1. 087.000'. Waarmee wordt bedoeld dat er in een van de rijkste landen ter wereld meer dan 1 miljoen armen zijn. Maar de reportages over armoede in NRC van gisteren lopen toch weer uit op 'blaming the victim'. Het ligt aan armen zelf, dat ze arm zijn. Daarom streven naar gedragsverandering. Aanpak van sociale en bureaucratische uitsluiting die wel in reportages naar voren komt blijft buiten beeld.
Jonathan Witteman schreef een reportage over de rechteloosheid van bijstandsgerechtigden die verscheen in de Volkskrant van zaterdag. Hij is ook bekend van een reportage uit december 2013 in de Volkskrant toen hij met onze medewerking de misstanden aan de kaak stelde bij het dwangarbeidscentrum van Herstelling werk en uitvoering aan de Laarderhoogtweg in Amsterdam waar bijstandsgerechtigden tewerk werden gesteld met behoud van uitkering.  Deze reportage en een zwartboek van de Bijstandsbond hebben ertoe geleid, dat de gemeente Amsterdam uiteindelijk een onderzoek liet instellen door het gemeentelijk Bureau Integriteit waarbij de misstanden werden bevestigd. Daarop werden maatregelen genomen. Het dwangarbeidscentrum is inmiddels gesloten. Teneur van het nieuwe artikel over de rechteloosheid van bijstandsgerechtigden: er worden op grote schaal achtervolgingen, GPS-trackers, camera’s en doorzoeken van databanken zoals van de OV-chipkaart ingezet waarbij veel meer mag dan in het strafrecht (de opsporingen van bijstandsfraude vallen beneden de 50.000 euro onder het bestuursrecht) vergaande opsporingsmethoden kunnen worden ingezet. De bijstandsgerechtigde is rechtelozer dan een crimineel.  De waarneming die uitgebreid in de reportage wordt behandeld dat sociale rechercheurs naar aanleiding van de verhoorprotocollen verdraaide verslagen opstellen kunnen wij bevestigen. Dat gebeurt in Amsterdam ook. Men verdraait de feiten op grote schaal om de zogenaamde fraude te kunnen bewijzen. Een uitspraak in de verhoorprotocollen: ‘ik eet iedere dinsdag bij mijn vriendin’ wordt dan in het verslag: ‘ik eet regelmatig bij mijn vriendin’. De verslagen worden bovendien soms opgesteld door opsporingsambtenaren, die het Nederlands qua lezen en schrijven slecht beheersen.

Hopelijk zal de reportage over de misstanden bij de opsporing van fraude van bijstandsgerechtigden ertoe leiden, dat ook hier maatregelen worden genomen en dat een discussie op gang komt over de onuitvoerbare Participatiewet. Maar dan moet het kwartje wel vallen dat ingewikkelde principes van de Participatiewet (bijstand) onvermijdelijk tot dit soort praktijken leidt.(Inleveren als je wat kosten bespaart of extra inkomsten hebt + partnertoets) Ook door diep graven vaak nauwelijks te bewijzen. Zodat de rechercheurs op subjectieve en manipulatieve wijze proberen het moeilijke bewijs rond te krijgen. Decennia lang misstanden in de reïntegratie industrie, bijstandsgerechtigden zijn rechtelozer dan criminelen, bijstanders bashen van de rechtse partijen met Dijkhof van de VVD als voorbeeld, wanneer gaat de beerput eens volledig open?. De malversaties in de reïntegratie industrie zijn begonnen met de ESF fraude in de jaren 90. Daarna fraude in de particuliere reïntegratieindustrie. Daarna de misstanden van het werken met behoud van uitkering o.a. in Amsterdam met Herstelling Een gigantische beerput van misleiding, gesjoemel in veel gemeenten

Maar ik denk dat het maatschappelijk middenveld van gesubsideerde welzijnsorganisaties en het inspraakcircus teveel genuanceerde meewerk boter op zijn hoofd heeft om op de herontdekking van de armoede door de massamedia in te spelen.

Piet van der Lende

Geen opmerkingen:

Een reactie posten