De afgelopen dagen hebben wij bij de Bijstandsbond gediscussieerd over het volgende. Het blijkt, dat de Participatieraad in Amsterdam, een samenvoeging van de cliëntenraad bij de sociale dienst en de raad van de sociale werkvoorziening, niet functioneert. De adviezen worden of niet gegeven of zijn beneden de maat en alle energie gaat zitten in een reeks van onderlinge conflicten. In plaats van gezamenlijk op te komen voor de belangen en rechten van bijstandsgerechtigden en mensen in de sociale werkplaats bestrijden de leden van de raad elkaar. In een brief van de wethouders Moorman en Groot Wassink wordt gesproken van een voor sommigen onveilige situatie. De Bijstandsbond maakt geen deel uit van de Participatieraad.
Gezien het bovenstaande heeft de gemeente besloten de Participatieraad op te heffen, de verordening waarin de medezeggenschap geregeld is in te trekken en te zoeken naar andere mogelijkheden van inspraak. De gemeente heeft de begeleidende teksten gepubliceerd op haar website, waaronder een rapport van organisatiebureau ‘BMC Yachtgroup’. Hieronder volgen enkele citaten uit de teksten die de gemeente gepubliceerd heeft. Je kunt alle teksten downloaden op https://amsterdam.raadsinformatie.nl/vergadering/1191562
Citaten uit de teksten:
Sinds 2020 ontstaan er binnen de raad conflicten die escaleren. Er zijn schorsingen en er is een onderling gebrek aan vertrouwen. In de afgelopen anderhalf jaar is getracht deze problemen aan te pakken. De conflicten blijven echter bestaan. Ook is er onenigheid over de beëindiging van het lidmaatschap van oud-leden die dreigen met juridische procedures. In de afgelopen periode is de situatie verder geëscaleerd. De gemeente heeft op verschillende momenten geprobeerd om incidenten te beëindigen door actief te bemiddelen en oplossingen aan te dragen. In de zomer 2022 is een voorstel gedaan aan de Participatieraad om de situatie te doorbreken door de rol en positie van een onafhankelijk voorzitter tijdelijk te vergroten. Dat voorstel is door de Participatieraad afgewezen.
Om een onafhankelijk advies en blik te krijgen op de situatie van de Participatieraad, is in oktober 2022 besloten een evaluatie te doen naar het functioneren van de Participatieraad en de rol van de gemeente ten opzichte van de Participatieraad. Dat onderzoek is in november 2023 definitief afgerond. Het rapport is kritisch op zowel het functioneren van de Participatieraad, als op de rol van de gemeente en de gekozen opzet van de raad.
Uit de evaluatie blijkt dat het stelsel van de Participatieraad op dit moment niet naar behoren functioneert. De gemeente neemt daarom de conclusies uit het rapport over en vragen de gemeenteraad om per direct de Participatieraad op te heffen, door in te stemmen met het intrekken van de Verordening Participatieraad Amsterdam. Het functioneren van de huidige Participatieraad is in een zodanige impasse terechtgekomen dat ingrijpen noodzakelijk en onvermijdelijk is. De leden van de Participatieraad zijn inmiddels geïnformeerd en krijgen ondersteuning bij het afronden van hun werkzaamheden en de financiële en juridische afwikkeling Daarom wordt de Verordening Participatieraad Amsterdam ingetrokken.
Ontwikkelen nieuwe invulling cliëntenparticipatie
Op basis van ervaringen in andere gemeenten heeft organisatiebureau BMC in het evaluatierapport een aantal aanbevelingen gedaan om in de komende periode tot een nieuwe opzet voor de invulling van cliëntenparticipatie te komen. Een belangrijk uitgangspunt hierbij is om dit samen te doen met cliëntenvertegenwoordigers in de stad. Maar ook de cliënten zelf willen we in de toekomst blijven betrekken bij de totstandkoming van het beleid, zodat niet alleen over hen maar ook met hen wordt gesproken. De uitkomst van deze verkenning wordt aan u voorgelegd en zal uiteindelijk leiden tot een nieuwe verordening.
Wij vinden cliëntenparticipatie erg belangrijk voor het toetsen en slagen van ons beleid. Daarom blijven we ook tijdens de overbruggingsperiode de mening van cliënten meenemen in de besluitvorming. We zullen dit doen met partners in de stad die de belangen van Amsterdammers onder de Participatiewet behartigen, zoals het Amsterdams Netwerk Ervaringskennis, de Noordas en de Bijstandsbond. Welke organisaties hiervoor worden uitgenodigd wordt per vraagstuk bepaald, waarbij wordt gekeken welke organisatie het meeste kennis heeft van het onderwerp en de doelgroep het beste kan vertegenwoordigen. Deze tijdelijke constructie duurt maximaal 1 jaar en wordt ook benut om van te leren voor de nieuwe definitieve invulling van cliëntenparticipatie.
Tot zover de citaten
Artikel 47 van de Participatiewet: De gemeenteraad stelt bij verordening regels over de wijze waarop de personen, bedoeld in artikel 7, eerste lid, of hun vertegenwoordigers worden betrokken bij de uitvoering van deze wet.
Mijn commentaar is, dat de gemeente op grond van artikel 47 wel verplicht is, de uitkeringsgerechtigden bij het beleid te betrekken, en een verordening op te stellen, maar het artikel is ruim geformuleerd en kan op vele manieren worden ingevuld. De Bijstandsbond is benieuwd naar de verdere ontwikkelingen.
Piet van der lend