Geschreven op persoonlijke titel
Arjen Vliegenthart, wethouder werk en inkomen in de gemeente Amsterdam heeft een concept koersbesluit voorgelegd aan vele vertegenwoordigers van belangengroepen in de stad. Twee ambtenaren trokken twee keer een maand lang rond om met veel mensen te praten. En in januari werd bekend, dat 1 op de 10 mensen in de bijstand daar al meer dan 15 jaar inzit. In de Volkskrant stonden de cijfers van het CBS op de voorpagina, en Jacques Peeters werd geïnterviewd, columnist van MUG Magazine en vrijwilliger bij de Bijstandsbond.
Zie MUG magazine voor een verslag. De wethouder mocht in het TV programma Een Vandaag uitleggen hoe het Amsterdamse beleid in elkaar steekt. De wethouder vindt het eerlijk tegen de mensen die geen kansen meer hebben dat ook te zeggen. En hen niet aan het lijntje te houden met zinloze re-integratietrajecten en een streven naar betaald werk dat ze nooit meer zullen hebben. Daarbij is maatwerk richtinggevend. Streven naar vrijwilligerswerk voor die groep, zodat de maatschappij kan profiteren van de vele vaardigheden die die mensen dikwijls wel hebben. Er kwam in het interview naar voren dat van de 39.000 bijstandsgerechtigden 30.000 niet meer op hun sollicitatieactiviteiten worden gecontroleerd. Zijn die mensen vrijgesteld van de sollicitatieplicht vroeg de journalist. De wethouder beaamde dat. En komen er meer mensen die een beroep doen op de bijstand als voor de grootste groep de sollicitatieplicht afschaft? (Aanzuigende werking?) Nee dus. Het aantal bijstandsgerechtigden in Amsterdam loopt terug, in tegenstelling tot de landelijke trend. De Bijstandsbond is altijd voorstander geweest van afschaffing van de sollicitatieplicht over de gehele linie. De wethouder wil een groep van 9000 bijstandsgerechtigden echter toch onder druk blijven zetten. Dit staat in het concept Koersbesluit dat de gemeente heeft gepubliceerd. Dit betekent, dat hoewel wordt benadrukt dat het om maatwerk moet gaan, naast de 600 leer-werk stages mensen nog steeds gedwongen kunnen worden rot baantjes beneden hun niveau te gaan doen met voorbijzien aan hun ontplooiingsmogelijkheden. Met dit concept koersbesluit kun je daarom eigenlijk alle kanten op. Een rechtse wethouder kan er zich net zo goed op baseren als een linkse wethouder vind ik. Toch valt te prijzen dat de wethouder zoekt naar alternatieven voor het huidige, zinloze beleid. De wethouder heeft maanden lang ambtenaren op pad gestuurd om met professoren, belangenbehartigers, vakbonden, werkgevers en wie allemaal nog meer te praten over het concept Koersbesluit en er lang over nagedacht en vele meningen gehoord.
De mantra's van de VVD
Maar voor de VVD is het al teveel. De partij herhaalt gewoon dezelfde onzin die ze al jaren met desastreuze gevolgen zonder naar anderen te luisteren ventileert. De VVD wil landelijk en in Amsterdam voortzetting van het oude, zinloze beleid. VVD raadslid Marianne Poot wil aanstaande w0ensdag een spoeddebat in de gemeenteraad. Uitbreiding en handhaving van het sociale panopticum in de vorm van de Participatiewet, een soort virtuele gevangenis voor de bijstandsgerechtigden, is de repeterende mantra van de VVD. Wat anderen ook zeggen. In het kader van hun gehak op bijstandsgerechtigden protesteren zij tegen de koers van Vliegenthart die het panopticum een beetje wil versoepelen en naar alternatieven zoeken. Nee, zegt de VVD, we moeten niet eerlijk zijn tegen de werklozen en niet naar alternatieven zoeken voor de kansloze, zinloze, tot niets leidende 're-integratie' trajecten. En daarmee geld over de balk smijten. Nee, we mogen bijstandsgerechtigden niet serieus nemen en naar hen luisteren, naar de vakbonden en andere belangenbehartigers trouwens ook niet, we moeten mensen strafkortingen geven als ze niet ieder onderbetaald rotbaantje of dwangarbeid accepteren en dat noemen wij 'mensen niet in de steek laten'. Een creatieve zoektocht naar alternatieven is verboden, zoals met de experimenten met regelvrije bijstand. Ook dit kan onmiddellijk rekenen op een 'njet' van de VVD. Ik vraag mij af: waar komt die onvruchtbare dogmatiek van de VVD toch vandaan? Wat beweegt een klein groepje bevoorrechten in de maatschappij, de mensen die het minst hebben in de hoek te zetten en te straffen zonder naar anderen ook maar een moment te luisteren? De VVD is er als de kippen bij om de armen in de samenleving ieder reëel perspectief te ontnemen. Waarom toch? Waarschijnlijk omdat ze anders moeten toegeven dat uitvoering van het dogma van de neoliberale markteconomie voor velen geen vrede, vrijheid en welvaart betekent. Nou en reken maar, mensen, als over ene jaar de VVD over een jaar met de PVV gaat regeren (allebei dezelfde liberale partijen die hetzelfde willen) dan zullen pogingen worden ondernomen iedere creatieve zoektocht naar alternatieven voor de sociaaleconomische ellende bij velen consequent om zeep worden geholpen. Ik ben niet zo van de eindtijds-ideologen en zo, maar dan gaat toch voor de werklozen in het algemeen en de bijstandsgerechtigden in het bijzonder een beetje het licht uit.
Piet van der Lende